[3bab1895ed7a4a0113eb29e79654b8b86ef03e4e_657f8b8281285]

jaga_2001

Antykoncepcja - wszelkie działania mające na celu zapobieganie niezaplanowanemu poczęciu dziecka w trakcie stosunku płciowego.
Według definicji Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), za antykoncepcję można uznać tylko to, co nie wymaga od partnerów zaniechania współżycia (choćby na kilka dni).

Wskaźnik Pearla - wskaźnik opracowany przez R. Pearla w 1932 roku określający skuteczność metod antykoncepcyjnych. Określa ryzyko zaistnienia ciąży pomimo prawidłowego stosowania metody antykoncepcji. Jeśli wskaźnk Pearla dla jakiejś metody antykoncepcyjnej wynosi 20 oznacza to, że z pośród 100 kobiet stosujących tę metodę przez okres 1 roku zajdzie w ciążę. Im niższy jest wskaźnik Pearla, tym metoda jest skuteczniejsza. Należy pamiętać, że skuteczność danej metody zależy od różnych czynników, w tym dyscypliny partnerów i jakości stosowanych środków, dlatego też istnieją rozbieżności przy podawaniu wskaźnika Pearla. Podaje się skuteczność dla właściwego stosowania jak i dla nieścisłego stosowania metody.


Bez stosowania antykoncepcji wskaźnik Pearla wynosi 85. (85 kobiet na 100 w ciągu roku zajdzie w ciążę jeśli podczas stosunku nie będzie stosować żadnej antykoncepcji)
------------------------------------------------------------------

Metoda antykoncepcyjna (Przy skrupulatnym przestrzeganiu wszystkich zaleceń dotyczących stosowania danej metody - Przy niepełnym stosowaniu wszystkich zaleceń dotyczących stosowania danej metody)

- Tabletki antykoncepcyjne dwuskładnikowa E+P0 (0,2 - 8,0)
- Iniekcje hormonalne typu depo (0,3 - 0,3)
- Tabletki antykoncepcyjne jednoskładnikowe (P) (0,5 - 1,0) (skuteczność oceniana u kobiet w okresie laktacji)
- Antykoncepcyjna wkładka domaciczna (0,6 - 0,8)
- Prezerwatywa męska (3,0 - 14)
- Środki plemnikobójcze (2,0 - 26,0)
- Metody okresowej abstynencji (1,0 - 20)
- Współżycie bez zabezpieczenia (85,0 - 85,0)
- tabletka "po stosunku" (5 - 42) (w zależności po jakim czasie od stosunku została przyjęta; patrz niżej)
- stosunek przerywany (12 - 36)

Wskaźnik Pearla dla samych globulek stosowanych podczas dni płodnych wynosi 20.

Nawet sterylizacja nie daje 100% pewności, choć jej wskaźnik Pearla wynosi 0,04.


PREZERWATYWA

Prezerwatywy są jedynym środkiem antykoncepcyjnym używanym przez mężczyzn. Chronią przed ciążą skuteczniej, gdy są stosowane łącznie z globulkami czy kremem niszczącym plemniki.
Prezerwatywy wymagają odpowiedniego przechowywania. Ciepło, wilgoć i światło niszczą lateks, z którego są wykonane. Większość prezerwatyw ma na czubku zbiorniczek na spermę. Są cienkie i coraz częściej nawilżane lub ze środkiem plemnikobójczym.
Zalety:
Łatwo dostępne, tanie, można je kupić bez recepty, są łatwe w użyciu, a samo zakładanie prezerwatywy może zostać wkomponowane w grę wstępną, chociażby dlatego, że są produkowane w różnych kształtach, mają różne smaki, zapachy, a niektóre poprzez umieszczenie na nich specjalnych wypustek, mogą dawać kobiecie dodatkowe bodźce.
Dobrze założona chroni w 97%.
Wady:
Tu można wymienić możliwość osłabienia doznania seksualnego mężczyzn, a niektórym osobom przeszkadza, że trzeba przerwać grę miłosną, żeby założyć prezerwatywę.

WKŁADKI DOMACICZNE

Zwane są popularnie spiralami, chociaż od 20 lat nie mają już takiego kształtu. Przypominają literę T lub cyfrę 7. Wykonuje się je z miedzi i polietylenu, czasem z dodatkiem srebra. Przez pewien czas uznawano wkładki za środek wczesnoporonny: obce ciało umieszczone w macicy miało nie pozwalać zagnieździć się zapłodnionemu jajeczku lub je niszczyć.
Najnowsze badania udowadniają jednak, że do zapłodnienia w ogóle nie dochodzi, ponieważ:
- Miedź, z której wykonana jest spirala, zmniejsza ruchliwość plemników. Nie mają one szansy dotrzeć do jajowodu i zapłodnić komórki jajowej.
- Niektóre wkładki zawierają dodatkowo pojemniczek z hormonem (gestagenem), który uwalnia się stopniowo do jamy macicy. Zagęszcza on śluz szyjki macicy, co znacznie utrudnia plemnikom dotarcie do komórki jajowej.

Dla kogo wkładki ?
Tę metodę antykoncepcji odradza się zwykle kobietom, które nie rodziły poleca zaś tym, które już urodziły dziecko i nie chcą lub nie mogą stosować pigułek hormonalnych. Różnorodność kształtów i rozmiarów wkładek pozwala lekarzowi dobrać tę najlepszą dla pacjentki. Założenie spirali zawsze musi być poprzedzone wykonaniem dokładnych badań ginekologicznych dla niektórych kobiet sam moment zakładani wkładki nie jest przyjemny, zdarza się że pacjentka odczuwa ból jeszcze przez kilka dni. Decyzje o możliwości założenia wkładki podejmuje lekarz wspólnie z pacjentką.
Zalety:
- wysoka skuteczność,
- działa natychmiast po założeniu, bez względu na to, czy założona jest po raz pierwszy, czy kolejny,
- w każdej chwili można z niej zrezygnować,
Wady:
- czasami wywołuje dłuższe i obfitsze miesiączki,
- nieznacznie zwiększa ryzyko zakażenia narządów rodnych,
- złe założenie może zakończyć się ciążą lub uszkodzenia ściany macicy,
- niektóre kobiety mają opory psychiczne przed obecnością obcego ciała w macicy,
- po założeniu wkładki należy się przez tydzień, do czasu badania kontrolnego powstrzymać od współżycia,
- w czasie miesiączki nie zaleca się stosowania tamponów, ponieważ w niewielkim stopniu zwiększają możliwość stanów zapalnych narządów rodnych.

ŚRODKI CHEMICZNE - GLOBULKI I KREMY PLEMNIKOBÓJCZE

Globulkę wkłada się do pochwy na 10 - 15 minut przed stosunkiem. Globulka rozpuszcza się, powstaje pianka z nonoxynolem-9, który unieruchamia, a następnie niszczy plemniki. Kolejny stosunek wymaga użycia następnej globulki.
Krem wprowadza się do pochwy za pomocą specjalnego aplikatora dołączonego do opakowania. Jest skuteczny natychmiast. Działa 6 godzin, można go więc zaaplikować wcześniej. Stosunek po 6 godzinach wymaga następnej porcji kremu.

Zalety
- obojętne hormonalnie,
- łatwe w stosowaniu,
- dostępne bez recepty,
- zapobiegają zapaleniu pochwy,
- zmniejszają ryzyko zakażenia chorobami przenoszonymi drogą płciową.

Wady
- mała skuteczność o ile nie są stosowane ze środkiem mechanicznym,
- czasami wywołują pieczenie lub uczucie nieprzyjemnego ciepła,
- zdarzają się uczulenia,
- globulki obficie się pienią, co również powoduje pewien dyskomfort,
- trzeba je wkładać do pochwy na kilkanaście minut przed stosunkiem, a to może zakłócić grę miłosną.

Dostępne środki na naszym rynku:
- Patentex,
- Patentex-Oval,
- Kolpotex-230 (duża dawka Nonoxynolu-9 w globulce),
- Kolpotex-Oval,
- Preventex,
- Secural (najtańsze, ok. 5 zł za opakowanie 6 szt.)

TABLETKA "PO STOSUNKU"

Należy ją połknąć w ciągu 72 godzin po zbliżeniu bez zabezpieczenia. Zawiera bardzo dużą dawkę gestagenu, który natychmiast po zażyciu zmienia strukturę błony śluzowej macicy w ten sposób, że zapłodniona komórka jajowa nie może się zagnieździć, blokuje drogę plemnikom, uniemożliwiając ich przedostanie się do jajowodu.
Pierwszą tabletkę należy zażyć w ciągu 72 godzin po stosunku, po 12 godzinach jeszcze jedną. Podczas cyklu można zażyć nie więcej niż 4 takie pigułki.
!!!NIE POWODUJE ZATRZYMANIA CIĄŻY!!!

Skuteczność:
zmniejsza się wraz z upływem czasu od stosunku
- 95% po przyjęciu w ciągu 24h,
- 85% po przyjęciu e ciągu 24-48h,
- 58% po przyjęciu w ciągu 48-72h


Zalety
- jedyny sposób zapobieżenia ciąży po gwałcie i w sytuacjach nadzwyczajnych, np. gdy podczas stosunku pękła prezerwatywa.

Wady
- bywa zawodna,
- zaburza gospodarkę hormonalną ze względu na dużą jednorazową dawkę hormonu,
- bardzo często występujące skutki uboczne,
- dostępna tylko na receptę. (cena Postinoru duo - ok. 75 zł, cena Escapelle - ok 55 - 79 zł)

Uwaga!
Nie wolno traktować tej pigułki jako jedynego środka zabezpieczającego przed zapłodnieniem. Jest to bardzo silna tabletka homonalna, którą wolno stosować tylko w wyjątkowych sytuacjach.

ANTYKONCEPCKA HORMONALNA - TABLETKA DWUSKŁADNIKOWA

Działanie dwuskładnikowych tabletek antykoncepcyjnych polega na blokowaniu jajeczkowania co dzieje się na poziomie przysadki mózgowej. Ze względu na mechanizm działania oraz konieczność uwzględnienia sytuacji zdrowotnej kobiety, tabletki hormonalne może zapisać tylko lekarz. On również decyduje o ich rodzaju. Przyjmowanie tabletek musi odbywać się pod ścisłą kontrola lekarską. W opakowaniu znajduje się 21 tabletek lub 3 x 21. Pierwszą zażywa się pierwszego dnia miesiączki, a kolejne codziennie, najlepiej o tej samej porze.
Po skończeniu opakowania robi się 7 - dniową przerwę, podczas której powinno pojawić się krwawienie (2 - 4 dnia). Po przerwie, niezależnie czy krwawienie nastąpiła, czy nie, należy rozpocząć kolejne opakowanie. Jesteś bezpieczna również w te dni, w które nie przyjmujesz tabletek.

Nagłe zaburzenia wzroku i słuchu, ból w klatce piersiowej, żółtaczka, świąd skóry i migreny to sygnały, że należy natychmiast odstawić tabletki i skontaktować się z ginekologiem.

Zalety
- likwidują przykre objawy zespołu napięcia przedmiesiączkowego,
- zmniejszają ryzyko ciąży pozamacicznej, raka trzonu macicy i jajników, zapalenia przydatków, osteoporozy,
- łagodzą bóle miesiączkowe, krwawienia są mniej obfite,
- mają korzystny wpływ na cerę.

Wady
- niekiedy wywołują różne dolegliwości (bóle i kurcze w łydkach, obrzęki, czasami zapalenie żył, nudności i wymioty, bolesne nacieki dziąseł, bóle głowy, plamy na twarzy),
- przez pierwsze 3 miesiące stosowania mogą występować plamienie drogą rodną,
- ich działanie osłabiają niektóre leki (antybiotyki, wątrobowe, nasercowe, przeciwzapalne, przeciw-gorączkowe, przeciwgruźlicze i przeciwpadaczkowe),
- mogą być przyczyną suchości pochwy, szczególnie u kobiet będących w okresie klimakterium,
- wymagają dyscypliny przy zażywaniu,
- można je kupić tylko na receptę.

Uwaga!Są sytuacje, w których skuteczność tabletki jest osłabiona:
- zażywanie niektórych antybiotyków i leków (amoksycylina, tetracykliny, ampicylina, rifampina, carbamazepamina, etosuksymid, metronidazol, fenobarbital, fenytoina, primidon, troglitazon)
- zażywanie niektórych leków przeciwgrzybicznych (np. na grzybicę pochwy), przeciwpadaczkowych
- zażywanie preparatów ziołowych na bazie dziurawca
- zażywanie dużych ilości witaminy C. (niektóre badania sugerują, żeby nie brać tej witaminy w tym samym czasie co pigułki)
- wymioty, ostra biegunka (szczególnie w czasie pierwszych 4 godzin po zażyciu tabletki, bo tyle mniej więcej trwa wchłanianie jej składników)

TABLETKA JEDNOSKŁADNIKOWA (MINIPIGUŁKA)

Minipigułka to nowość w antykoncepcji doustnej. Nazywana także POP (Progestagen - Only - Pill), czyli nie zawiera estrogenu, jedynie niewielkie ilości progestagenu. Opakowanie zawiera 28 tabletek, gdyż biorąc minipigułki nie robi się przerwy. Działanie hormonów nie jest tak radykalne. Nie hamuje jajeczkowania, nie zatrzymuje miesiączki, ale utrudnia plemnikom przedostanie się przez śluz szyjkowy i uniemożliwia zagnieżdżenie się zapłodnionego jajeczka, bo błona śluzowa macicy jest zbyt cienka (działanie wczesnoporonne). Dzięki temu ma dużo mniej skutków ubocznych i zalecana jest kobietom dojrzałym, zwłaszcza przed menopauzą, tym, które w nadmiarze produkują estrogeny, palaczkom, kobietom karmiącym i zagrożonymi chorobami układu krążenia.
Wadą jest konieczność bardzo ścisłego przestrzegania regularnego zażywania - co do godziny! Największa jej skuteczność jest po 3-4 godzinach, wiec należy ją łykać tyle czasu przed ewentualnym stosunkiem płciowym - wykonalne, jeśli ma się stałego partnera, z którym się mieszka i kocha głównie przed snem (nocnym).

ZASTRZYK HORMONALNY

Zastrzyk hormonalny zastępuje minipigułkę - zawiera gestagen. Zamiast codziennego łykania, kobieta raz na 12 tygodni przyjmuje zastrzyk. Hormon trafia bezpośrednio do krwi. Najpopularniejszy zastrzyk to Depo Provera 150. Jego zaletą jest wysoka skuteczność i prostota stosowania. Wadą, w przypadku efektów ubocznych, jest niemożność odstawieni go z dnia na dzień. Dłuższy jest też okres powrotu do całkowitej płodności - sięga nawet dwóch lat. W Polsce przepisywany jest wyłącznie jako lek hormonalny.

PLASTER ANTYKONCEPCYJNY

Będzie to środek zamiast pigułek antykoncepcyjnych, które nie były stosowane przez wiele kobiet z powodu uciążliwego zażywania ich o określonej porze. Aby uniknąć nieplanowanej ciąży wystarczy teraz, że panie raz na tydzień przykleją sobie plaster - podali producenci plastra. Amerykański Zarząd ds. Leków i Żywności (FDA) dopuścił do sprzedaży nowy środek antykoncepcyjny dla kobiet.
Działa on na zasadzie plastra, który emituje hormony znajdujące się w tradycyjnych pigułkach. Producenci zapewniają, że nowa metoda jest skuteczna w 99 procentach przypadków. A sposób jej używania jest szalenie prosty - wystarczy przykleić plaster do skóry i wymieniać regularnie co tydzień. FDA ostrzega jednak, że nie każda kobieta będzie mogła stosować tę metodę. Jeśli bowiem ma nadwagę (granicę określono na niecałe 100 kg), to nie wchłonie przez skórę wystarczającej ilości hormonów i środek będzie nieskuteczny.
Panie korzystające z nowej techniki regulacji poczęć będą mogły przyczepiać plaster do brzucha, pośladków, górnych części ciała. Za każdym razem powinno to być jednak inne miejsce. Nie wolno plastra przyklejać na piersiach, ani nosić w okresie menstruacji.
Jak zapewniają producenci środka, nowy plaster nie będzie uniemożliwiał kąpieli - nie powinien odchodzić od skóry w przypadku zamoczenia.