zwierze..

[19szpaczyca91]

witam w tym roku zdaje mature i powoli zabieram sie za planowanie mojej prezentacji maturalnej, ktorej temat brzmi "zwierze jako bohater tekstów kultury" czyli literatura,film,malarstwo ,rzeźba. Zwracam sie do was kochane wizażanki o pomoc..może macie jakies pomysly co moglabym wykorzystac?? bylabym bardzo wdzieczna

[Lejdi Di]

czyli filmy i książki z czasów teraźniejszych się nie nadają?;> czy też mogą być?

[19szpaczyca91]

Napisane przez Lejdi Di

czyli filmy i książki z czasów teraźniejszych się nie nadają?;> czy też mogą być?

mogą

[listopadowa80]

A chodzi o znaczenie symboliczne czy dosłowne?

Kilka propozycji (bajki, książki, opowiadania):
Kruk i lis (Krasicki),
Rozdziobią nas kruki, wrony... (Żeromski)
Folwark zwierzęcy (Orwell)
Nasza szkapa (Konopnicka)
Łysek z pokładu Idy (Morcinek)
Stary człowiek i morze (Hemingway)
Mistrz i Małgorzata (Bułhakow)
Pan Tadeusz (Mickiewicz)
Doktor Dolittle (Lofting)

Malarstwo nie jest moją dobrą stroną, więc wklejam link:
http://www.polskina5.pl/motyw_zwierzat_w_malarstwie

Rzeźba (na której również się nie znam):
-Epoka niezależnego rozwoju(VI-V w. p.n.e.)
Ten okres wyróżnia się prawie całkowitym zanikiem motywów antropomorficznych i zastępowaniem ich stylem zwierzęcym.
Symbole zwierząt były często wykorzystywane w sztuce jako odzwierciedlenie istniejącego w świecie ludzi porządku społecznego, życia we wszystkich jego przejawach i ogółu świata natury z jej płodnością i cyklicznością śmierci i narodzin.

Sztuka zwierzęca rozwinęła się jeszcze w epoce brązu na terenach dzisiejszych Syberii i Uralu.
Był to styl bardzo schematyczny, wyobrażenia zwierząt były uproszczone, a sama sztuka pełniła funkcje totemiczne i magiczne jak drewniane rzeźby zwierząt zachowane na torfowisku Gorbunowskim, reprezentujące tzw. "kulturę sejmińską".
Z czasem wśród arystokracji plemiennej zapanowała moda na dekoracyjność, ozdobność tego stylu, a same przedmioty mają charakter amuletów.
Nosząc ozdoby w kształcie określonych zwierząt, albo tatuując ciało ich podobiznami , człowiek nabierał przymiotów , które dane zwierzę cechowały; siły, zręczności, szybkości.

Wśród ludów niescytyjskich zamieszkujących Azję południowo- wschodnią, oprócz motywów antropomorficznych i zwierzęcych występowały często dekoracje w kształcie ornamentów roślinnych, a szczególnym, symbolicznym motywem był smok.
Kultura Azji Mniejszej obfitowała w sceny heraldyczne i sceny walk drapieżników z trawożernymi.
W północnym i środkowym Kaukazie, w kulturze kobańskiej dominującymi motywami były; baran, jeleń, byk, a także zwierzęta domowe utrzymane w stylizacji heraldycznej, nieobecne natomiast stały się sceny walki i nie łączono realizmu z ornamentyką.
U ludów ugrofińskich jak tych z kultury diakowskiej realizm przedstawień był na pierwszym miejscu.

Styl ten najbardziej rozpowszechniony był u Scytów z Ałtaju, u Budynów, Scytów-oraczy, Sauromatów, w Azji Środkowej i na Kaukazie, w Persji.
Scytowie europejscy rozwinęli sztukę zdobniczą, często występują w niej gryfy, smoki, lwy, pantery, dziki, jelenie, niedźwiedzie, ptaki drapieżne.

Styl zwierzęcy rozwinięty na terenach leśno stepowych najczęściej posługuje się motywami; jelenia, kozła górskiego, barana, konia, drapieżników z przewagą kotów, ptaków, głównie drapieżnych.
Powolne zastępowanie drapieżnych ssaków ptakami jest związane z chęcią przedstawienia w sztuce sił reprezentujących świat niematerialny, istniejący równolegle do ziemskiego w niebie albo pod ziemią.(Rajewski 1985) .


Specyficznym przykładem jest tu postać gryfa, który to łączy w sobie cechy drapieżnego ptaka i lwa. Starcie gryfa ze zwierzętami symbolizującymi świat ziemski jak; jeleń, kozioł górski, koń, czy baran, to alegoryczna walka życia ze śmiercią, zmaganie żywiołów ziemi i nieba., Bóstwa Sił Natury i Boga Piorunów (lub Władcy Świata Podziemnego).


Jeleń był zwierzęciem poświeconym Wielkiej Bogini , dzięki czemu miał dla Scytów wielka wartość duchową jako totem. Ciekawym przykładem są maski końskie wykonane ze skóry w kształcie jeleniego poroża. To , że w tym układzie koń odgrywał rolę jelenia może świadczyć , że był wykorzystywany w celach religijnych. Według niektórych teorii jeleń jako święte zwierzę pełnił role medium między światem niematerialnym i ziemskim. Być może zakładając koniom maski jeleni i składając je w ofierze, Scytowie chcieli dostarczyć zmarłemu przewodników w krainie zmarłych .
Niektórzy uczeni próbują wywodzić także nazwę "Scytowie" od słowa "jeleń". Irańskie słowo, którym Persowie określali Scytów to "saka", co oznacza tyle co "gałąź" , ale może oznaczać też "róg". W języku mieszkańców Osetii "jeleń" to "sag". (Abajew).
Motyw i symbolika totemiczna jelenia występuje też w wierzeniach i sztuce Celtów ( bóg łowów i myśliwych Cernunnos) i Hetytów ( Runda, bóg na jeleniu).


Styl zoomorficzny jest odmianą stylu zwierzęcego, a jednocześnie stylem dekoracyjnym. Jest jednak na tyle specyficzny , że zostanie tu wyodrębniony.
W zoomorfizmie przedstawienie zwierzęcia odbiega od realizmu. Jego sylwetka staje się nienaturalnie wygięta, często dopasowywana kształtem do użytkowej roli przedmiotu. Dominują zakrzywienia, łuki i spirale. Pojawiają się często hybrydy zwierzęce.
Niektóre fragmenty ciała ulęgają wyolbrzymieniu (jak np. poroże jelenia które nienaturalnie rozciąga się na długość całego ciała), inne uproszczeniu, schematycznemu zarysowaniu.
Masa mięśniowa często jest ukazana bardzo plastycznie przedstawieniem innego zwierzęcia jak na przykład na zadzie jelenia leży zwinięta w kłębek pantera.
Całe ciało zwierzęcia pokryte może być dodatkowo różnymi wzorami; rowkami, spiralami, nacięciami, inkrustacją z emalii.


Najsłynniejszymi okazami tego stylu są:
Pantera ze Złotego kurhanu na Krymie (VII/VI w. p.n.e.), ukazana w naturalnej pozie , ale z tułowiem z płyty polichromowanej emalią.;

Pantera z kurhanu kelermeskiego, która na ogonie i łapach ma figurki zwierząt, a ucho inkrustowane różnokolorowymi trójkącikami z emalii.


Głowy gryfów z kurhanu w aule Ulskim.
Głowa potraktowana w sposób uproszczony, na sylwetce - figura kozy.


Jeleń z Kul-Oba.
Realizm przedstawienia, ale poroże wystylizowane, na kształt spiralnych loków, a na sylwetce figury gryfa, lwa i skaczącego zwierzęcia.


Naczółki końskie z Cymbałki- IV w. p.n.e.
Oko w kształcie spirali, podwinięta górna warga chowa się w paszczy wypełnionej drobnymi zębami. Ornamentalne nacięcia pokrywają całą płytkę.

Złota ryba z Witaszkowa- VI-V w. p.n.e.
To prawdopodobnie fragment okucia tarczy, wchodzący w skład skarbu scytyjskiego znalezionego na ziemiach polskich.
Na realistycznie przedstawionym ciele ryby, na skroni, dwie wygięte spirale tworzą sercowaty kształt.
Na brzuchu ryby, poniżej płetwy bocznej przedstawiono świat morza, różne gatunki ryb, delfina i syrenę.
Powyżej płetwy bocznej lew atakuje jelenia, a pantera dzika.
Ogon ryby w środkowej części stanowi wizerunek orła, a jego końce to głowy baranów. Dodatkowo całe ciało pokrywa wzór łuski.


Sztuka zwierzęca i zoomorficzna Scytów wywarła także wielki wpływ na sztukę celtycką.

[emememsik]

Hej, ja mogę podać przykłady dotyczące kota, bo właśnie taki miałam temat prezentacji.
Omawiałam:
1. Mistrz i Małgorzata Bułhakow
2. Kot w pustym mieszkaniu Szymborska (wiersz)
3. Śniadanie u Tiffany'ego Truman Capote (książka)
4. Śniadanie u Tiffany'ego (film)
5. Paryż przez okno Chagall (obraz)

Powodzenia!
I jedna rada: na pewno znajdziesz mnóstwo książek, obrazów, filmów, które chciałabyś omówić. Jednak lepiej skupić się na kilku niż pobieżnie opowiedzieć o wszystkich. Ja miałam ogromne problemy z wyborem, tyle znalazłam tych kotów.

[19szpaczyca91]

dziekuje bardzo sie przydalo

[Vivelith]

Może się przyda:
w "Granicy" jest wątek psów Fitka i Lulu.
Albo byłaś, albo jesteś na etapie czytania/omawiania, także może kojarzysz.

[justmine2]

pewnie ci się nie przyda, ale przychodzi mi do głowy "wyspa dr moreau" wellsa, gdzie tytułowy naukowiec tworzy twory, który są ni to ludźmi, ni to zwierzętami.

[Hvid]

Oprocz tych juz wymienionych przychodzi mi jeszcze do glowy bardzo wdzieczny psi bohater z ksiazki Bulhakowa ``Psie serce``.
Jack London ``Zew krwi``, ``Bialy kiel``.
Rowniez szwedzka noblistka Selma Lagerlof wykorzystala ten motyw w powiesci ``Gosta Berling``.
Papuga oraz inne zwierzeta z ``Ksiegi papugi``.
Pies w opowiadaniu ``Timbuktu`` Paula Austera.
Krociutkie opowiadanie Edgara Allana Poe ``Czarny kot``.
Wiersz E. A. Poe ``Kruk``.

[2fc115705b804dd24ceafb6c62ae2b078a3b7407_5febc32a8749f]

Napisane przez 19szpaczyca91

witam w tym roku zdaje mature i powoli zabieram sie za planowanie mojej prezentacji maturalnej, ktorej temat brzmi "zwierze jako bohater tekstów kultury" czyli literatura,film,malarstwo ,rzeźba. Zwracam sie do was kochane wizażanki o pomoc..może macie jakies pomysly co moglabym wykorzystac?? bylabym bardzo wdzieczna

Może pomogę, przede wszystkim, jeśli chodzi o sztukę.

Bibliografia polska:

Antoniewicz W., Motyw syreny morskiej w sztuce antyku i średniowiecza, w: Liber Josepho Kostrzewski octogenario a veneratoribus dictatus, Wrocław, 1968, s.446-464.

Baj J., Gryfy i sfinksy w sztuce egejskiej, „Filomata” 1979, nr 332, s.91-102.


Forstner D., Świat symboliki chrześcijańskiej, przekład i oprac. W Zakrzewska, P. Pachciarek, R. Turzyński, Warszawa 1990.

Polecam opracowanie( a właściwie słownik)Forstner. Jest tu cały rozdział poświęcony zwierzętom, s.225-312 oraz hybrydom( centaur, gryf, syrena) s.342-345.

Sztuka a natura. Materiały sesji Stowarzyszenia Historyków Sztuki, Katowice 1989, Katowice 1991.

Lurker M., Słownik obrazów i symboli biblijnych, Poznań 1989.

Tenże, Przesłanie symboli w mitach, kulturach i religiach, Kraków 1994, s.243-257.

Mode H., Stwory mityczne i demony. Fantastyczny świat istot mieszanych, Warszawa 1977.


Szostek T., Świat zwierzęcy w średniowiecznych exemplach kaznodziejskich, [w: ] Wyobraźnia średniowieczna, praca zbior. pod red. T.Michałowskiej , Warszawa 1996, s.295-306

Tamże, Śnieżyńska –Stolot, Wyobraźnia a natura w Średniowieczu, s.295-306


Wójtowicz H., Feniks w literaturze wczesnochrześcijańskiej, „Vox Patrum“ 1984, nr 6-7, s.376-378.


Jeśli znasz język niemiecki, może się przydać, a jeśli nie, to trudno. Na wszelki wypadek podaje pozycje warte uwagi.

Bibliografia niemiecka:

Blankenburg W. ,Heilige und dämonische Tiere, Leipzig 1975.

Chapeaurouge D.de, Einführung in der Geschichte der christlichen Symbole, Darmstadt
1984.

Fuhrmann E., Das Tier in der Religion, München 1922.

Keel O., Die Welt der altorientalischen Bildsymbolik und das Alte Testament, Zürich-Neukirchen 1972.

Keeler O., Antike Tierwelt, Leipzig 1909-1913.

Pangritz W., Das Tier in der Bibel, München 1922.

Sälzle K., Tier und Mensch, Gottheit und Dämon. Das Tier in der Geistesgeschichte der Menschheit, BLV, Münschen-Basel-Wien 1965.

Seel o., Der Physiologus, Zürich-Stuttgart 1960

Treu U., Physiologus. Frühchristliche Tiersymbolik, Berlin 1981.


To chyba wystarczy na początek Powodzenia.

Mam nadzieję, że nie "popełniłam" literówek.