Butylparaben (Butylparaben) to należący do grupy parabenów środek konserwujący stosowany od lat 40. XX w. w kosmetyce, przemyśle spożywczym i farmaceutycznym. Jego funkcją w kosmetykach jest ochrona produktu przed działaniem grzybów, bakterii i innych patogenów. Na etykietach kosmetyków często znajduje się więcej niż jeden paraben plus inne rodzaje konserwantów, które są niezbędne, aby zapobiegać wnikaniu i namnażaniu szkodliwych dla zdrowia mikroorganizmów.
Spis treści:
Butylparaben, czyli p-hydroksybenzoesan butylu, to związek organiczny o białej barwie, łatwo rozpuszczający się w organicznych rozpuszczalnikach. Jeden z najczęściej stosowanych w kosmetykach konserwantów.
Butylparaben jest składnikiem:
Butylparaben pozwala na utrzymanie produktu bez zanieczyszczeń na całym etapie jego produkcji (wytwarzanie, pakowanie) oraz w momencie jego stosowania i codziennej aplikacji. Hamuje rozwój bakterii, pleśni i grzybów, których namnażanie wpływa na wygląd produktu, jego zapach, konsystencję oraz właściwości. Konserwant sprawia, że kosmetyk może być używany przez dłuższy czas, wykorzystując w pełni swoje właściwości.
Butylparaben znajduje się we wszystkich grupach kosmetyków dostępnych na rynku. Są to m.in.:
Całkowita eliminacja parabenów z kosmetyków jest możliwa. Produkty, do których nie są dodawane syntetyczne konserwanty, mają krótki czas przydatności do użycia, muszą być przechowywane w odpowiedni sposób, najczęściej w lodówce. Również ich aplikacja wymaga przestrzegania bardziej restrykcyjnych zasad higieny niż w przypadku kosmetyków zawierających parabeny. Są to najczęściej kosmetyki mineralne, ekologiczne, naturalne, certyfikowane i dużo droższe od tych produkowanych masowo. Cieszą się mniejszą popularnością i uznaniem, ponieważ ciężko przestrzegać, tych wszystkich zasad związanych z prawidłowym stosowaniem.
Butylparaben jest konserwantem zatwierdzonym do stosowania w kosmetykach pod warunkiem, że jego stężenie będzie wynosiło maksymalnie:
Butylparaben jest zakazany w produktach (np. w kremach) przeznaczonych do pielęgnacji okolic pieluszkowych dzieci poniżej 3. roku życia.
Estrogenne działanie parabenów wzmacnia się wraz z długością łańcucha alkilowego. W związku z tym butylparaben został uznany za konserwant mogący mieć negatywny wpływ na gospodarkę hormonalną. Badania prowadzone w tym kierunku nie potwierdzają tej tezy. Parabeny nie są magazynowane w tkankach, a te, które przenikną do krwi, są natychmiast przekształcane na kwas benzoesowy (ten nie działa estrogennie) i wydalane z organizmu.
Aktualnie środowiska naukowe są zgodne, że butylparaben nie ma żadnego wpływu na układ hormonalny człowieka. Komisja Europejska nie zapowiada wprowadzania zakazów i ograniczeń stosowania żadnego z używanych obecnie parabenów.
Ważne: każdy produkt wprowadzany na rynek musi najpierw zostać wnikliwie przebadany i oceniony pod względem bezpieczeństwa jego stosowania.
Butylparaben to jeden z najlepiej przebadanych pod względem bezpieczeństwa konserwantów. Stosowany jest w przemyśle kosmetycznym, farmaceutycznym i spożywczym. Ocena jego bezpieczeństwa została wielokrotnie przeprowadzona przez instytucję Unii Europejskiej: Komitet Naukowy ds. Produktów Konsumenckich i Komisję Europejską. To substancja bezpieczna do użytku z wyjątkiem aplikowania produktów zawierających butylparaben na obszar pieluszkowy u dzieci do 3. roku życia.
Komitet Naukowy ds. Bezpieczeństwa Konsumentów wydał oświadczenie dotyczące parabenów takich jak: metyloparaben, etyloparaben, butylparaben i propylparaben oraz benzylparaben, w którym zapewnia, że są one całkowicie bezpieczne w stosowaniu pod warunkiem, że nie są przekraczane ich dopuszczalne stężenia.
Brak informacji dotyczących niepożądanych interakcji butylparabenu z innymi składnikami kosmetyków. Butylparaben podobnie do innych parabenów świetnie współpracuje z wieloma typami substancji, zarówno spłukiwanymi, jak i niespłukiwanymi. Jako konserwant jest łączony z różnymi składnikami kosmetyków.
Butylparaben to związek organiczny otrzymywany syntetycznie. Może być stosowany w kosmetykach wegańskich. Jest to ester kwasu p-hydroksybenzoesowego, który powstaje na drodze ekstrakcji tego kwasu z alkoholem butylowym.
Parabeny to jedne z najlepiej poznanych konserwantów bardzo dobrze tolerowanych przez skórę i niemal niedrażniące, jednak butylparaben jest potencjalnym alergenem. Osoby, które w przeszłości zauważyły u siebie reakcje alergiczne podczas stosowania kosmetyków z parabenami, powinny uważać podczas ich stosowania. W przypadku wystąpienia podrażnień skóry, jak zaczerwienienie, pieczenie, swędzenie czy wypryski w miejscu użycia należy zrezygnować ze stosowania produktów zawierających ten składnik. Niestety jest to substancja, która często powoduje uczulenia.
Butylparaben jest składnikiem, który przenika do środowiska naturalnego, w tym wody i gleby. Może również akumulować się w organizmach żywych. Nie pozostaje obojętny dla środowiska, dlatego wiele osób rezygnuje ze stosowania kosmetyków z nim w składzie.
Składnik może wywołać ciężkie, kontaktowe zapalenie skóry. Butylparaben jest sklasyfikowany jako potencjalny, niebezpieczny alergen i substancja toksyczna. Składnik nie jest zalecany w kosmetykach dla dzieci, kobiet w ciąży, w produktach do pielęgnacji i makijażu ust, do higieny jamy ustnej, na okolice oczu i nie należy go nakładać na uszkodzoną skórę. Zabroniony w kosmetykach niespłukiwanych na okolice pieluszkowe dla dzieci poniżej trzeciego roku życia. Osoby z problemami skórnymi, np z trądzikiem różowatym, AZS, skórą wrażliwą, powinny uważać na ten składnik. Składnik prawdopodobnie wpływa estrogennie na organizm, wchłaniając się przez skórę, odkłada w tkankach i może przyczyniać się do powstawania nowotworów. Substancję wykrywano w guzach nowotworowych piersi u kobiet. Po tych doniesieniach w 2004 roku postanowiono gruntownie ją przebadać i cyklicznie zmniejszane są dopuszczalne stężenia tej substancji w kosmetykach.