[201701160947]

Na życzenie


CIEKAWOSTKI GEOGRAFICZNE

• W ciągu ostatnich 10 tys. lat wybuchło 1511 wulkanów.
• Nieliczne wulkany są stale czynne, należą do nich Stromboli (Włochy), Kilauea (Hawaje, USA), Izalco (USA)
• Wybuch wulkanu Novarupta w 1912 r. należy do największych w XX wieku.
• Ziemia zbliżona jest swoim kształtem do kuli. W rzeczywistości Ziemia nie jest idealną kulą, ale nieregularną bryłą, której kształt nazwano geoidą. Geoida zbliżona jest kształtem do elipsoidy obrotowej, bryły powstałej przez obrót elipsy wokół jej osi. Odchylenie geoidy od elipsoidy ziemskiej tylko gdzieniegdzie przekracza 100 m.
• Morze Barentsa słynie z tego, że... nie zamarza. Choć jest częścią Oceanu Arktycznego i leży za kołem podbiegunowym, to jego południowa i zachodnia część przez cały rok są wolne od lodu. Dzieje się tak dzięki wpływowi ciepłego Prądu Norweskiego, który stanowi przedłużenie Prądu Zatokowego.
• Dominującym krajobrazem górzystej Szkocji są wrzosowiska i torfowiska. Większość powierzchni kraju to pustkowia, a dwa największe miasta - Glasgow i Edynburg - skupiają 75% ludności.
• "Droga Olbrzymów" to ciekawostka geograficzna położona na brzegu wyżyny Antrim (północno-wschodnia Irlandia). Bazaltowe słupy powstały ok. 65 mln. lat temu z lawy krystalizującej przy obecności morskiej wody. Ścięte wierzchołki słupów przypominają gigantyczne płyty chodnikowe. Obiekt dodano do Listy Światowego Dziedzictwa UNESCO.
• Etna to najwyższy wulkan Europy (3323 m n.p.m.). Powstał w trzeciorzędzie, wciąż jest czynny - od 6190 r. p.n.e. wybuchł 203 razy.
• Na świecie jest 14 szczytów o wysokości przekraczającej 8 000 m n.p.m. Tworzą one tzw. koronę Himalajów.
• Największa inflację w latach 1999-2000 odnotowała Angola (325%!).
• Najwięcej piwa w przeliczeniu na mieszkańca spożywają mieszkańcy RPA (110 l). Drugie miejsce zajmują nasi południowi sąsiedzi - Czesi (85,5 l). W spożyciu czystego alkoholu prowadzą Finowie (449,3 l/mieszk.)
• Najzimniejszym miejscem na ziemi jest Wostok na Antarktydzie. Zmierzono tam rekordowo niską temperaturę -88°.
• Flaga brytyjska, zwana czasem Union Jack, jest kombinacją dawnych flag Anglii, Irlandii i Szkocji.
• Finlandia posiada ponad 60 000 jezior.
• Nazwa "Wyspy Kanaryjskie" nie pochodzi od ptaków, lecz od łacińskiego "canis" (pies). W istocie kiedyś wyspę zamieszkiwały masowo psy.
• Najsuchszym rejonem świata jest pustynia Atacama. Od wielu lat nie spadła tam kropla deszczu.
• Nauru to jedyne państwo na świecie, które nie ma oficjalnej stolicy; funkcję taką spełnia jednak Yaren, gdzie mieści się większość urzędów państwowych.
• Za jedną z najstarszych map uznawana jest powstała na glinianej tabliczce mapa z Ga-Sur.
• Największa erupcja wulkanu w czasach historycznych miała miejsce na Islandii w 1783-84, gdy z wulkanu Laki wydostało się 14 km3 lawy!
• Na Islandii osada, która ma zaledwie 200 mieszkańców uznawana jest już za miasto.
• Choć Niagara jest bodaj najsłynniejszym wodospadem na świecie, to niewiele osób zdaje sobie sprawę, że leży on w dwóch różnych krajach. Część kanadyjska (zachodnia) ma 48 m wysokości i 900 m szerokości, natomiast część należąca do Stanów Zjednoczonych ma 51 m wysokości i 300 m szerokości. Siłę płynącej wody wykorzystano tu do uruchomienia dwóch elektrowni wodnych, a malowniczy krajobraz Niagara Falls przyciąga co roku 5 mln turystów.
• Czy w Afryce jest śnieg? Na to pytanie bez trudu odpowiedzą wszyscy Ci, którzy wiedzą co nieco o najwyższym szczycie Afryki - Kibo. Znajduje się on w masywie wulkanicznym Kilimandżaro, na pograniczu Tanzanii i Kenii. Osiąga wysokość 5895 m. Masyw wulkaniczny tworzy Park Narodowy Kilimandżaro i został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Oczywiście w najwyższych partiach masywu znajduje się śnieg.
• Trójmiasto kojarzy się nam oczywiście z Gdańskiem, Gdynią i Sopotem, niewielu jednak wie, że libijskie Trypolis w starożytności tworzyły również 3 centra: Sabrata, Oea i Leptis Magna. To ostatnie jest najlepiej zachowanym miastem starożytności i jest wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.
• Morze Czerwone to najcieplejsze i najbardziej słone morze świata. Temp. wód powierzchniowych w lecie sięga 32° C. Jego atrakcją są rafy koralowe, zwane niekiedy "lasami tropikalnymi oceanów". Żyje w nich do 60 tys. gatunków zwierząt i 25 tys. gat. ryb.
• Na pogranicznu Argentyny i Brazylii znajduje się cud natury wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Zespół 275 wodospadów w kształcie podkowy przy rozwidleniu rzeki Iguazu ma 82 m wysokości i aż 2,5 km szerokości.
• Starożytna Kolchida leżała na terytorium dzisiejszej Gruzji. To do niej Jazon wyprawił się po złote runo.
• Miasto Shibam w północnym Jemenie określane jest niejednokrotnie Manhattanem pustyni. Skupisko kilkuset wieżowców ulepione zostało z gliny. Od setek lat budynki opierają się wiatrom i upałowi. Miasto wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa Kultury UNESCO.

Na zdjęciu wiezowce ulepione z gliny