Carbomer - właściwości i zastosowanie

Carbomer – co to jest i jakie ma właściwości?

Karbomer (Carbomer), inaczej kwas poliakrylowy, zagęszcza fazę wodną kosmetyku, a także zwiększa jego lepkość i zapobiega rozwarstwianiu emulsji. Poprawia właściwości aplikacyjne żeli, kremów czy balsamów. Służy do regulowania konsystencji produktu i nie ma żadnego wpływu na skórę – nie szkodzi jej ani jej nie kondycjonuje.

Spis treści:

• Karbomer – właściwości
• Zastosowanie karbomeru w kosmetykach
• W jakich kosmetykach można znaleźć karbomer?
• Domowy żel dezynfekujący do dłoni z karbomerem
• Z czym nie łączyć karbomeru?
• Czy karbomer jest składnikiem pochodzenia naturalnego?
• Efekty uboczne
• Wpływ karbomeru na środowisko naturalne

Karbomer – właściwości

Karbomer to syntetyczny, wysokocząsteczkowy polimer kwasu akrylowego. Ma postać białego proszku o lekkim zapachu octu, który nie wpływa na aromat kosmetyków. Bardzo dobrze rozpuszcza się w wodzie i w alkoholu. Jest substancją higroskopijną, to znaczy, że z łatwością wchłania wilgoć, dlatego czysty surowiec należy przechowywać w suchym, zacienionym miejscu.

Gdy karbomer zostanie umieszczony w roztworze wodnym o neutralnym pH, łańcuchy boczne polimeru tracą protony i nabierają ładunku ujemnego. W wyniku tej reakcji substancja jest w stanie wchłaniać i zatrzymywać wodę oraz pęcznieć wielokrotnie (nawet 1000 razy) w stosunku do pierwotnej objętości. Dlatego karbomer jest wykorzystywany jako regulator konsystencji i zagęstnik, zwłaszcza preparatów żelowych.

Zastosowanie karbomeru w kosmetykach

Kwas poliakrylowy służy do kontrolowania konsystencji w produktach do pielęgnacji cery każdego typu, włosów i paznokci, a także do makijażu. Po nałożeniu na skórę wysycha i nie pozostawia uczucia lepkości. Pełni funkcję:

• stabilizatora emulsji – zapobiega rozwarstwianiu się produktu na składniki olejowe i wodne, dodany do szamponów, odżywek, kremów czy balsamów sprawia, że stają się one gładkie i kremowe,
• zagęstnika – w zależności od stężenia tego polimeru w fazie wodnej kosmetyku można tworzyć konsystencje różnego rodzaju – od sztywnych żeli do włosów przez kremy, które dobrze się rozprowadzają, ale utrzymują swój kształt, po balsamy, które łatwo się rozpływają,
• modyfikatora reologii – kontroluje i utrzymuje lepkość kosmetyku, przy czym zależy ona od kwasowości produktu – największą lepkość będą miały roztwory o pH w granicach 6–7,5.

Karbomer poprawia właściwości aplikacyjne kosmetyku. W związku z tym, że zapobiega jego rozwarstwianiu się oraz kontroluje jego lepkość i gęstość, odpowiednio rozprowadza się po skórze, jest jedwabisty w dotyku i zapewnia równomierne wchłanianie składników aktywnych.

W jakich kosmetykach można znaleźć karbomer?

Karbomer mona znaleźć w różnych kosmetykach pielęgnacyjnych do każdego typu cery i włosów, ponieważ nie kondycjonuje ich, a jedynie wpływa na konsystencję produktu. Składniki z tej grupy występują na etykietach pod kodami 910, 934, 940 i 941. Są to wskaźniki masy cząsteczkowej i konkretnych komponentów polimeru. Karbomery można też spotkać pod nazwą handlową Carbopol. Znajdują się w:

• kremach do twarzy,
• produktach do mycia twarzy,
• żelach pod prysznic,
• płynach do kąpieli,
• preparatach antyseptycznych i antybakteryjnych,
• produktach do makijażu,
• żelach do stylizacji włosów,
• balsamach do ciała,
• kremach do opalania,
• szamponach,
• kuracjach przeciwstarzeniowych,
• kremach pod oczy,
• płynach do demakijażu,
• peelingach.

Nie ma określonej maksymalnej dopuszczalnej zawartości karbomeru w kosmetykach. Najczęściej stosowane i zalecane stężenie to około 0,05–1%. Zależy ono od docelowej konsystencji i od tego, czy karbomer rozpuszczany jest w wodzie, czy w alkoholu.

Domowy żel dezynfekujący do dłoni z karbomerem

Karbomer można zastosować w domowej produkcji kosmetyków. Składnik ten należy dodawać powoli do fazy wodnej, ciągle mieszając, żeby zapobiec powstawaniu grudek. Można go także rozproszyć, dodając bezpośrednio do olejów. Jest to polimer, który sprawdza się w produkcji preparatów antybakteryjnych. Taki żel dezynfekujący do dłoni można wykonać samemu na bazie alkoholu etylowego 96%. Warto dodać do niego glicerynę i pantenol, które zapewnią działanie nawilżające i kojąco oraz naturalne substancje o właściwościach łagodzących i antyseptycznych, np. aloes, olejek eukaliptusowy czy olejek z drzewa herbacianego. Karbomer należy stopniowo dodawać jako ostatni, co odpowiednio zagęści żel dezynfekujący.

Z czym nie łączyć karbomeru?

Nie ma informacji na temat niekorzystnych interakcji karbomeru z innymi składnikami kosmetyków. Podczas tworzenia własnych produktów pielęgnacyjnych czy dezynfekujących należy zwrócić uwagę na pH roztworu, jako że od niego zależą właściwości konsystencjotwórcze tego polimeru.

Czy karbomer jest składnikiem pochodzenia naturalnego?

Karbomery to duże cząsteczki utworzone ze stosunkowo małych związków chemicznych, zwanych monomerami. W produkcji omawianych polimerów stosuje się kwas akrylowy i polietery polialkenylowe. Karbomer to substancja syntetyczna, dlatego jest składnikiem odpowiednim dla wegan.

Efekty uboczne

Karbomer jest substancją uznawaną za bezpieczną do stosowania w kosmetykach. Raczej nie zapycha porów skóry, jako że w skali 0–5 określającej komedogenność otrzymuje ocenę 1. Nie podrażnia i może być wykorzystywany w produktach różnego rodzaju, także do makijażu. Ma niski potencjał alergizujący. Trzeba mieć jednak na uwadze, że występuje w formulacjach kosmetycznych z innymi składnikami aktywnymi, które mogą nie być obojętne dla skóry.

Wpływ karbomeru na środowisko naturalne

Według organizacji non profit EWG (Environmental Working Group) karbomery są nietoksyczne i nie ulegają bioakumulacji. Jednak niektóre instytucje, np. Europejska Agencja Chemikaliów, umieszczają te polimery na listach makrodrobin plastiku. Według tej klasyfikacji mogą szkodzić przyrodzie. Długoterminowy wpływ karbomerów na środowisko naturalne nie jest całkowicie poznany i pozostaje do rozstrzygnięcia.