Polysorbate 20 - właściwości i zastosowanie

Polysorbate 20 – właściwości, działanie i zastosowanie w kosmetykach

Polisorbat 20 (Polysorbate 20) to powszechnie stosowany emulgator w kosmetykach. Należy do grupy niejonowych, hydrofilowych środków powierzchniowo czynnych. Możemy spotkać go pod różnymi chemicznymi nazwami, takimi jak: Monolaurynian polioksyetylenu lub handlowymi jak Tween 20. Polisorbat 20 jest jednym z przedstawicieli serii środków powierzchniowo czynnych o podobnych właściwościach chemicznych, oznaczanych taką samą nazwą, ale inną numeracją. Serię tworzą: Polysorbate 21, Polysorbate 40, Polysorbate 60, Polysorbate 61, Polysorbate 65, Polysorbate 65, Polysorbate 80, Polysorbate 81 oraz Polysorbate 85. Umownie określamy tę grupę związków jako polisorbaty.

Spis treści:

• Właściwości polisorbatu 20
• Zastosowanie polisorbatu 20 w kosmetykach
• Czy polisorbat 20 jest bezpieczny?
• Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć polisorbatu 20?
• Efekty uboczne stosowania kosmetyków z polisorbatem 20
• Polisorbat 20 a środowisko – czy jest to ekologiczny składnik kosmetyków?

Właściwości polisorbatu 20

Jego głównym zastosowaniem w kosmetykach jest zwiększenie rozpuszczalności innych składników w rozpuszczalniku, w którym normalnie nie byłyby w stanie się rozpuścić, jak również umożliwienie tworzenia się emulsji za pośrednictwem zmniejszenia napięcia powierzchniowego zemulgowanych substancji. Polisorbat 20 to dość złożony i nietoksyczny związek chemiczny, występujący w postaci lepkiej, przejrzystej cieczy o zabarwieniu jasnożółtym. W recepturach kosmetyków jego główna rola to poprawa tekstury i zapachu produktu. W związku z właściwościami nawilżającymi polisorbat 20 wpływa na poprawę rozsmarowywalności gotowego produktu.

Najważniejsze funkcje pełni jako środek powierzchniowo-czynny, emulgator oraz składnik zapachowy kosmetyku. Stosowany jako ostatni składnik podczas tworzenia receptury kosmetycznej przyczynia się do poprawy przyczepności olejków eterycznych bądź zapachowych w stosunku do bazy kosmetyku, zarówno w formie płynnej, kremowej jak i żelowej. Pomaga olejkom w dokładnym rozprowadzeniu się w fazie wodnej produktu, zapewniając tym samym ich całkowite połączenie z bazami, do których są wprowadzane.

Surfaktant

Polisorbat 20 to przede wszystkim środek powierzchniowo-czynny, nazywany także surfaktantem, który dzięki swoim właściwościom chemicznym przyczynia się do zmniejszenia napięcia powierzchniowego kosmetyku, a tym samym do usprawnienia procesu polegającego na usunięciu nadmiaru brudu ze skóry podczas mycia. Oprócz tego związek jest zdolny do przyciągania substancji o charakterze tłuszczowym, które gromadzą się na skórze w ciągu dnia (takich jak sebum), czym przyczynia się do sprawnego oczyszczania i poprawy kondycji skóry.

Emulgator

Polisorbat 20 to również emulgator w kosmetykach. Jego charakter pozwala na wytworzenie emulsji z uwagi na zdolność do łączenia substancji olejowych i wodnych, które w normalnych warunkach nie byłyby w stanie się połączyć. Środek emulguje wszystkie składniki o charakterze wodnym z olejowymi w produkcie. Emulgatory zapewniają wytworzenie stabilnego kosmetyku w postaci emulsji, w której dwie przeciwstawne fazy (wodna i olejowa) nie rozdzielą się. Polisorbat 20 stabilizuje emulsje typu O/W (olej w wodzie).

Składnik zapachowy

Polisorbat 20 częściowo pochodzi z sorbitolu, który naturalnie występuje w owocach o słodkim zapachu, takich jak brzoskwinie, śliwki, gruszki czy jabłka. Z tego względu związek nierzadko pełni funkcję jako kompozycja zapachowa w kosmetyku.

Zastosowanie polisorbatu 20 w kosmetykach

Polisorbat 20 znajdziemy zarówno w kosmetykach przeznaczonych do pielęgnacji, jak i w tych służących do oczyszczania skóry. Jego stosunkowo niskie działanie drażniące i atrakcyjny charakter związany z funkcjonalnością związku przyczynia się do tego, że jest on pożądanym składnikiem w większości receptur kosmetycznych. Tym samym możemy go znaleźć m.in. w takich produktach jak:

• szampony,
• kremy do twarzy,
• balsamy do ciała,
• kosmetyki dla dzieci,
• środki przeznaczone do mycia twarzy,
• żele, emulsje do mycia ciała,
• środki do higieny intymnej,
• bazy do makijażu,
• podkłady,
• mgiełki w sprayu,
• toniki do twarzy.

Główne zastosowanie polisorbat 20 znajduje w zapachowych i przezroczystych kosmetykach, ponieważ zapewnia zarówno przyjemną woń, jak i przejrzystość gotowym produktom. W kosmetykach myjących działa delikatnie oczyszczająco i kojąco np. na skórę głowy, dlatego jest tak szeroko rozpowszechniony w szamponach. Ponadto bardzo dobrze się pieni.

Czy polisorbat 20 jest bezpieczny?

Polisorbat 20 jest substancją ogólnie uznaną za bezpieczną. Istnieją jednak obawy co do obecności tlenku etylenu podczas wytwarzania surowca. Proces produkcji polisorbatu 20 obejmuje etoksylowanie wspomnianym tlenkiem, które z kolei może przyczynić się do powstania groźnego dla zdrowia 1,4-dioksanu stanowiącego związek o charakterze rakotwórczym, łatwo przenikającym przez skórę. W obliczu tak wysokiego ryzyka skażeniem gotowego produktu kosmetycznego zostały wprowadzone ściśle określone procedury dokładnego oczyszczania podczas produkcji kosmetyków z polisorbatem 20. Takie działania praktycznie w sposób całkowity przyczyniły się do eliminacji potencjalnego zanieczyszczenia niebezpiecznym związkiem.

Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć polisorbatu 20?

Polisorbat 20 jest zdolny do wiązania innych substancji w tym samym środowisku. Wykazano, że związek ten dezaktywuje istotne związki zawarte w kosmetykach, którymi mogą być parabeny, kwasy organiczne, kwas benzoesowy, kwas sorbowy czy alkohol benzylowy, a także środki przeznaczone do ochrony przed namnażaniem się drobnoustrojów chorobotwórczych. W związku z wykazywaniem takiego charakteru istnieje wiele wytycznych recepturowych i testów skuteczności w przypadku stosowania tego środka do produkcji produktów kosmetycznych. Wobec tego nie istnieją żadne, realne obawy dla konsumenta co do efektywności i bezpieczeństwa w użytkowaniu produktu, którego składnikiem jest polisorbat 20.

Efekty uboczne stosowania kosmetyków z polisorbatem 20

Potencjalne działania niepożądane podczas stosowania kosmetyku z zawartością polisorbatu 20 obejmują możliwe wystąpienie podrażnień skórnych, jak swędzenie, zaczerwienienie czy pieczenie skóry. W przypadku wystąpienia reakcji alergicznych należy niezwłocznie zaprzestać stosowania produktu z jego zawartością. Ze względu na drażniące właściwości, kosmetyki z polisorbatem 20 nie są zalecane dla osób ze szczególnie wrażliwą i nadreaktywną skórą.

Polisorbat 20 a środowisko – czy jest to ekologiczny składnik kosmetyków?

Brak doniesień co do tego, czy polisorbat 20 ma negatywny wpływ na środowisko.