Cera tłusta – charakterystyka i pielęgnacja
Cera tłusta jest bardzo wymagająca pod względem pielęgnacji. Potrzebuje dokładnego, ale delikatnego oczyszczania. Pory łatwo ulegają zapchaniu, czego efektem są liczne zaskórniki. W dodatku często jej płaszcz hydrolipidowy jest naruszony, co skutkuje odwodnieniem skóry. Kluczowe jest stosowanie odpowiednio dobranych do jej potrzeb kosmetyków i unikanie błędów, które nasilają przetłuszczanie się cery.

- Małgorzata Przybyłowicz-Nowak
Cera tłusta to nie tylko domena nastolatków w okresie dojrzewania. Problem z nadmiarem sebum może dotykać również osób dorosłych po 30. roku życia. Wydzielany w zbyt dużej ilości łój stanowi doskonałą pożywkę dla bakterii, dlatego tłusta skóra jest często też pokryta trądzikowymi zmianami. W codziennej pielęgnacji nie powinno zabraknąć składników seboregulujących, przeciwzapalnych, antybakteryjnych, ale też nawilżających i łagodzących.
Spis treści:
- Charakterystyka cery tłustej
- Przyczyny przetłuszczania się cery
- Pielęgnacja cery tłustej krok po kroku
- Składniki aktywne dla tłustej cery
- Kosmetyki do cery tłustej
- Jak pielęgnować tłustą skórę: domowe sposoby
- Czego unikać przy cerze tłustej?
Charakterystyka cery tłustej
Cera tłusta objawia się przede wszystkim wzmożonym błyszczeniem, szczególnie w strefie T. O ile jednak przy cerze mieszanej strefa T jest tłusta, a policzki suche, o tyle przy skórze tłustej nadmiar sebum pojawia się również na nich. Cera tłusta bywa ziemista, ma widoczne rozszerzone pory i zaskórniki, najczęściej otwarte, czyli w postaci charakterystycznych czarnych kropek. To właśnie jej posiadaczki często borykają się z trądzikiem, a niezapalne zmiany, jakimi są zaskórniki, stanowią wstęp do pojawienia się zmian zapalnych, takich jak krostki czy nawet bolesne torbiele.
Tłusta cera dodatkowo jest grubsza, wydaje się lepka i gorzej pracuje z makijażem. Nieraz już po kilku godzinach skóra wyświeca się, a nałożony podkład ściera. Dużym wyzwaniem jest cera tłusta odwodniona. Przez niewłaściwą pielęgnację, ciągłe matowienie i redukcję sebum, łatwo doprowadzić do naruszenia bariery hydrolipidowej i przesuszenia, co paradoksalnie pobudza gruczoły łojowe do wzmożonej pracy. Powstaje błędne koło, z którego niełatwo się uwolnić.
Niemniej jednak taka skóra posiada też kilka zalet. Wolniej się starzeje, później pojawiają się na niej zmarszczki, a więc dłużej zachowuje jędrność i młody wygląd. Jest bardziej odporna na działanie czynników zewnętrznych, takich jak np. mróz, wiatr czy słońce.

Zobacz także: Trądzik – dlaczego powstaje i jak się go pozbyć?
Przyczyny przetłuszczania się cery
Cera tłusta, podobnie jak cera sucha, jest najczęściej uwarunkowana genetycznie. To właśnie w genach zapisana jest aktywność gruczołów łojowych, z którą się rodzimy. W przypadku skóry suchej jest ona zbyt niska, a z kolei w przypadku skóry tłustej – zbyt wysoka. Tak „zaprogramowane” gruczoły intensywnie pracują, wydzielając nadmierną ilość łoju. Jest to problem nie tylko estetyczny, ponieważ łój jest doskonałą pożywką dla bakterii i grzybów.
Do szybszego przetłuszczania się skóry w znacznej mierze przyczyniają się też wahania poziomu hormonów. Nie bez powodu to właśnie w okresie dojrzewania większość osób zmaga się z nadprodukcją sebum. Jest to związane ze wzrostem stężenia we krwi męskich hormonów płciowych, czyli androgenów, które wpływają na aktywność gruczołów łojowych. Hormonalnego podłoża problemu można też doszukiwać się, jeśli do pogorszenia stanu cery dochodzi w okresie ciąży czy po odstawieniu pigułek antykoncepcyjnych. Przyczyną bardzo tłustej cery mogą być również poważniejsze zaburzenia hormonalne, dlatego warto skonsultować się z endokrynologiem, jeśli dodatkowo występują np. zaburzenia miesiączkowania czy nadmierne owłosienie na twarzy.
Do czynników wzmagających wydzielanie łoju należą też:
- przewlekły stres, który wpływa na pracę nadnerczy, a te z kolei (poprzez wydzielanie kortyzolu) oddziałują na gruczoły łojowe;
- niewłaściwa pielęgnacja, w szczególności nadmierne przesuszanie i zbyt agresywne oczyszczanie skóry;
- nadmierna ekspozycja skóry na promieniowanie UV, co skutkuje jej przesuszeniem;
- niewłaściwa dieta, w której brakuje składników niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania skóry i gruczołów łojowych (np. witamin z grupy B, cynku).
Pielęgnacja cery tłustej krok po kroku
Cera tłusta to rodzaj skóry, który wymaga wielokierunkowego działania i wprowadzenia przemyślanej rutyny pielęgnacyjnej. Stosowane preparaty powinny dokładnie ją oczyszczać, ale bez naruszania bariery hydrolipidowej. Trzeba pamiętać o regularnym złuszczaniu. Usunie ono martwe komórki naskórka, zmniejszy ryzyko zablokowania nimi ujść gruczołów łojowych, ułatwi wchłanianie aktywnych składników, poprawi koloryt cery.
Istotne jest uregulowanie wydzielania sebum, czyli stosowanie kosmetyków normalizujących i zwężających pory, co pomoże też redukować błyszczenie się skóry. Z uwagi na skłonność do powstawania wyprysków w pielęgnacji nie powinno zabraknąć też preparatów o działaniu przeciwzapalnym i antybakteryjnym. Żeby z kolei zapobiec odwodnieniu, niezbędne jest regularne nawilżanie.
Jak każdego dnia dbać o cerę tłustą, uwzględniając wszystkie te potrzeby?
- Demakijaż: pierwszym krokiem podczas wieczornej pielęgnacji powinien być demakijaż, czyli zmycie ze skóry nałożonego rano podkładu lub kremu BB, korektora, pudru itd.
- Oczyszczanie: tłustą skórę należy oczyszczać dwa razy dziennie, rano i wieczorem. Nie róbcie tego częściej, żeby nie naruszyć płaszcza lipidowego.
- Tonizowanie: po oczyszczeniu niezbędne jest przetarcie skóry tonikiem. Zabieg ten ma na celu przywrócenie jej fizjologicznego pH, które uległo naruszeniu podczas mycia. Nie należy pomijać tego etapu, ponieważ nieodpowiednie pH sprzyja np. zaburzeniom mikroflory skóry i namnożeniu bakterii trądzikowych.
- Nałożenie kremu: rano możecie wklepać krem matujący, ale wieczorem pamiętajcie koniecznie o zaaplikowaniu kremu nawilżającego. W porannej rutynie powinno też znaleźć się miejsce dla kremu z filtrem SPF do cery tłustej, latem zapewniającego ochronę na poziomie 50.
To podstawowe kroki w codziennej pielęgnacji, można jednak uzupełnić ją np. stosowaniem serum normalizującego. Raz w tygodniu wykonajcie też peeling i nałóżcie maseczkę oczyszczającą lub nawilżającą.

Składniki aktywne dla tłustej cery
Nie tylko zachowanie poszczególnych kroków pielęgnacji jest ważne dla kondycji skóry tłustej, ale przede wszystkim stosowanie do nich odpowiednich kosmetyków. Zwracajcie uwagę na ich skład, w którym warto szukać:
- niacynamidu – ma szeroki zakres działania, nawilża, redukuje przebarwienia, reguluje wydzielanie sebum, zmniejsza stan zapalny;
- retinolu – nie tylko pobudza syntezę kolagenu i spłyca zmarszczki, ale też działa złuszczająco, wspomaga regenerację skóry, normalizuje produkcję sebum;
- kwasów AHA (m.in. kwas migdałowy) – złuszczają martwy naskórek, poprawiają koloryt cery, redukują przebarwienia (w tym przebarwienia potrądzikowe);
- kwasu salicylowego (zaliczanego do kwasów BHA) – szczególnie polecany właśnie do cery tłustej, ponieważ z łatwością rozpuszcza się w tłuszczach, przenika przez pokrywającą skórę warstewkę łoju, łagodzi stany zapalne, działa antybakteryjnie i przeciwgrzybiczo;
- cynku – normalizuje pracę gruczołów łojowych, działa przeciwzapalnie, hamuje namnażanie bakterii trądzikowych;
- kwasu hialuronowego – składnik higroskopijny, wiąże wodę i zatrzymuje ją w skórze, podnosi poziom nawilżenia;
- ceramidów – są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania bariery hydrolipidowej, a tym samym dla prawidłowego nawilżenia skóry;
- ekstraktów roślinnych o działaniu przeciwbakteryjnym i przeciwzapalnym (np. z oczaru wirginijskiego, szałwii, nagietka, tymianku).
Kosmetyki do cery tłustej
Do oczyszczania cery tłustej najbardziej odpowiednie będą żele do mycia twarzy, pianki, ewentualnie emulsje. Możecie sięgać po inne produkty podczas porannej i wieczornej rutyny pielęgnacyjnej, np. rano myć skórę łagodniejszą emulsją, a wieczorem użyć żelu. Baczną uwagę zwróćcie na skład toniku do cery tłustej, który nie powinien zawierać alkoholu. Dobrze, żeby tonik miał też właściwości normalizujące i antybakteryjne. Będzie wówczas nie tylko tonizował, ale też pomagał zwalczać niedoskonałości skóry.
Zobacz także: Czym myć twarz, czyli który produkt do oczyszczania skóry twarzy sprawdzi się najlepiej
Sporym wyzwaniem może być dobranie odpowiedniego kremu do cery tłustej. Przy skórze problematycznej, z zaskórnikami i krostkami, przydatne będą produkty na bazie wspomnianych kwasów, najczęściej przeznaczone do pielęgnacji wieczornej. Niezbędny jest też dobry krem nawilżający do cery tłustej, który nawilży, ale równocześnie nie zapcha porów. Powinien mieć więc lekką formułę, łatwo się wchłaniać i nie zawierać składników komedogennych, np. oleju kokosowego. Pielęgnację warto uzupełnić stosowaniem serum, np. serum z niacynamidem.
Raz w tygodniu użyjcie peelingu, ale jeśli na skórze obecne są zmiany trądzikowe, nie może to być peeling ziarnisty, lecz peeling enzymatyczny. Błyszczenie się cery pomogą zmniejszyć maseczki z węglem aktywnym lub naturalnymi glinkami, np. glinką zieloną. Pamiętajcie jednak, że ten typ cery łatwo może ulec odwodnieniu, dlatego systematycznie stosujcie też maseczki nawilżające.
Zobacz także: Najlepsze maseczki nawilżające do twarzy z Rossmanna. Wygładzają i kosztują od 2 zł za saszetkę
W przypadku cery tłustej trzeba liczyć się z tym, że skóra się szybko wyświeca, a makijaż ściera. Dobry podkład do cery tłustej powinien nie tylko być trwały, ale też zmniejszać widoczność porów, zmniejszać błyszczenie się skóry i maskować niedoskonałości. Jeśli nie lubicie stosować podkładów, a wasza skóra nie jest pokryta licznymi krostkami, wystarczający będzie krem BB. Wyrówna koloryt i ukryje drobne zaskórniki. Pojedyncze pryszcze możecie wówczas zakryć przy użyciu korektora. Niezbędny w makijażu jest puder do cery tłustej, którego najważniejszym zadaniem jest zapewnienie matu na długie godziny. Może to być np. puder ryżowy lub puder bambusowy.
Zobacz także: Puder matujący - TOP 7 hitów Wizażanek, które dają efekt matowej skóry na 8 godzin
Jak pielęgnować tłustą skórę: domowe sposoby
Pielęgnacja skóry tłustej może uwzględniać również domowe sposoby, np. maseczki DIY. Jak je przygotować?
- maseczka z płatków owsianych i drożdży – 2 łyżki płatków zmieszajcie z 1 łyżką świeżych drożdży i zalejcie gorącą wodą, odczekajcie, aż płatki zmiękną, a całość przestygnie, rozprowadźcie na twarzy, zmyjcie letnią wodą po około 15 minutach;
- maseczka z kurkumy i miodu – kurkuma ma silne działanie przeciwzapalne i antybakteryjne, 1 łyżkę jogurtu naturalnego połączcie z 1 łyżeczką kurkumy i 1 łyżeczką miodu, dokładnie wymieszajcie i nałóżcie na twarz, zmyjcie po około 15 minutach;
- maseczka z glinki – wybraną glinkę w proszku zmieszajcie z naparem ziołowym (np. z szałwii) lub hydrolatem (np. aloesowym), dodajcie kilka kropli olejku z drzewa herbacianego, pozostawcie na około 15-20 minut, pamiętając, żeby w tym czasie maseczka całkiem nie wyschła, możecie ją co jakiś czas spryskać wodą termalną.
Zobacz także: Domowe maseczki na trądzik. Przepisy i zastosowanie
Czego unikać przy cerze tłustej?
W przypadku skóry tłustej warto pamiętać o kilku czynnikach, które nasilają przetłuszczanie się cery i mogą prowadzić do powstania niedoskonałości, niwecząc cały wysiłek włożony w pielęgnację. Unikajcie:
- nadmiernego opalania (zarówno naturalnego, jak i w solarium);
- dotykania twarzy dłońmi i telefonem;
- spożywania produktów o wysokim stopniu przetworzenia (np. fast foodów);
- w miarę możliwości – nadmiaru stresu.