Alkohol izopropylowy (Isopropyl Alcohol) znany również jako izopropanol i 2-propanol to przezroczysta, płynna substancja o charakterystycznym ostrym zapachu, powszechnie stosowany związek chemiczny, głównie w kosmetyce i medycynie. Izopropanol wraz z etanolem jest najczęściej stosowanym środkiem o działaniu odkażającym. Alkohol izopropylowy to składnik wielu kosmetyków, np. szamponów do włosów, pianek do golenia, lakierów do paznokci, dezodorantów. Dzięki niemu produkty dłużej zachowują trwałość, a substancje aktywne przenikają w głąb skóry, pokonując barierę hydrolipidową.
Spis treści:
Izopropanol stosuje się do produkcji wielu kosmetyków ze względu na szerokie spektrum działania. Używany jest jako:
Izopropanol używany jest jako nośnik substancji czynnych. Zwiększa ich wchłanianie w głąb skóry. Dzięki alkoholowi izopropylowemu produkty są trwalsze, dłużej zachowują świeżość i są odporne na działanie drobnoustrojów, w tym bakterii, wirusów i grzybów. W przypadku stylizacji paznokci lakierami hybrydowymi izopropanol używany jest do oczyszczenia płytki paznokcia.
Alkohol izopropylowy to główny składnik płynów do dezynfekcji, mydeł antybakteryjnych oraz preparatów do czyszczenia przyborów kosmetycznych, np. Pędzli. Działa antyseptycznie, czyli niszczy bakterie i wirusy znajdujące się na powierzchni skóry.
Zastosowanie alkoholu izopropylowego w rzemieślniczej produkcji mydła pozwala na pozbycie się uciążliwej piany powstającej przy wlewaniu bazy glicerynowej do form oraz ułatwia wytworzenie jednolitego produktu – zapobiega rozwarstwianiu się kosmetyku.
Izopropanol używany jest także przy produkcji musujących bomb do kąpieli. Dzięki niemu można nadać im pożądany kształt i zwartą formę.
Alkohol izopropylowy jest składnikiem w niemal każdej grupie produktów. Należą do nich:
Stosowanie konserwantów w kosmetykach często bywa koniecznością, a alkohol izopropylowy jest jedną z najsilniej działających w ten sposób substancji. Ma ponadto wiele innych właściwości, które trudno zastąpić jakimkolwiek innych składnikiem niebędącym alkoholem.
Alkohol izopropylowy, mimo że jest dopuszczony do stosowania w kosmetykach i uważa się go za bezpieczny, nie zaleca się go:
Aby alkohol izopropylowy wykazywał działanie dezynfekujące, jego stężenie (wodny roztwór) w preparacie nie może być niższe niż 60%. W takim nasyceniu może działać wysuszająco.
Aby nie dopuścić do podrażnienia skóry będącego następstwem używania np. żelu antybakteryjnego, warto zadbać o nawilżenie i natłuszczenie. W składzie takich produktów często znajdują się substancje, które łagodzą działanie alkoholu izopropylowego, np. gliceryna, pantenol, aloes, witamina E oraz oleje. Należy również unikać kontaktu czystego alkoholu izopropylowego z oczami i układem oddechowym, ponieważ może on powodować silne podrażnienia.
Nie ma danych dotyczących potencjalnych zagrożeń wynikających z łączenia izopropanolu z konkretnymi składnikami kosmetyków. Stężenie alkoholu izopropylowego w kosmetykach jest bezpieczne dla zdrowia, warto jednak pamiętać, aby nie łączyć wielu produktów zawierających alkohol izopropylowy oraz etanol jednocześnie i tym samym nie potęgować ich działania wysuszającego.
Czysty alkohol izopropylowy, który stosuje się często podczas stylizacji paznokci lakierami hybrydowymi, jest substancją łatwopalną i silnie drażniącą skórę, oczy i błony śluzowe. Z tego względu należy zachować ostrożność w przypadku bezpośredniego kontaktu z izopropanolem w czystej postaci. W innych przypadkach efekty uboczne wynikające ze stosowania alkoholu izopropylowego mogą wynikać przede wszystkim z nadmiernego używania kosmetyków zawierających ten składnik.
Należy też pamiętać, że preparaty o działaniu antyseptycznym (zawierające od 60 do 80% stężonego alkoholu izopropylowego), takie jak żele, mydła, nawilżane chusteczki, mogą powodować przesuszenie, a nawet podrażnienia skóry, jeżeli są używane zbyt często i w za dużych ilościach. Izopropanol rozpuszcza tłuszcz, przez co może prowadzić do zaburzenia równowagi bariery hydrolipidowej skóry.
Częste stosowanie preparatów do stylizacji włosów zawierających alkohol izopropylowy (np. lakierów, pianek, żeli) może powodować osłabienie struktury włosa. Przesuszenie włosów w efekcie działania alkoholu bardzo je osłabi i sprawi, że staną się kruche i podatne na uszkodzenia.
Osoby, których skóra jest sucha i odwodniona, powinny ograniczać używanie kosmetyków zawierających alkohol izopropylowy, aby dodatkowo nie uszkadzać bariery hydrolipidowej.
Izopropanol nie jest składnikiem pochodzenia naturalnego. Alkohol izopropylowy jest związkiem organicznym pozyskiwanym syntetycznie.
Z uwagi na swoje właściwości łatwopalne, substancja ta może być szkodliwa dla środowiska naturalnego. Natomiast nie kumuluje się on w glebie, a w wodach gruntowych może być wykrywalny przez kilka godzin.
Może wywoływać reakcje alergiczne.