Ślub cywilny – wszystko, co musisz o nim wiedzieć: dokumenty, formalności i koszty

Ślub cywilny to doskonałe rozwiązanie dla par, które pragną sformalizować swój związek w świeckiej atmosferze. Jednak warto pamiętać, że zawarcie związku w taki sposób, wiąże się nie tylko z korzyściami, ale i obowiązkami. Jakie dokumenty są potrzebne do ślubu cywilnego i co was czeka przed, a także po uroczystości?

Spis treści:

1. Kto może wziąć ślub cywilny?
2. Dokumenty do ślubu cywilnego
3. Gdzie można zawrzeć ślub cywilny?
4. Ile kosztuje ślub cywilny?
5. Czas oczekiwania i procedura odwoławcza
6. Świadkowie na ślubie cywilnym
7. Formalności w trakcie i po ceremonii
8. Przebieg ślubu w urzędzie stanu cywilnego
9. Ślub cywilny w plenerze
10. Wybór nazwiska po ślubie cywilnym

Kto może wziąć ślub cywilny?

Każda pełnoletnia osoba może zawrzeć związek małżeński pod warunkiem, że nie jest już w związku małżeńskim oraz nie jest w bliskim pokrewieństwie z przyszłym małżonkiem. Zgoda sądowa jest wymagana w niektórych przypadkach, takich jak niepełnoletność (poniżej 18 lat, ale ukończone 16 lat w przypadku kobiet) czy spowinowacenie.

Dokumenty do ślubu cywilnego

Organizacja ślubu cywilnego jest procesem wymagającym skompletowania odpowiednich dokumentów oraz dopełnienia kilku formalności. Im szybciej rozpoczniesz przygotowania, tym bardziej ograniczysz ryzyko wystąpienia nieoczekiwanych przeszkód. Niezbędne dokumenty do ślubu cywilnego to:

• Dokumenty tożsamości (dowód osobisty lub paszport).
• Skrócone akty urodzenia (jeśli USC nie jest powiązany z miejscowością urodzenia).
• Dowód dokonania opłaty skarbowej.
• W przypadku cudzoziemców potrzebne będą dodatkowe dokumenty potwierdzające możliwość zawarcia małżeństwa zgodnie z prawem ojczystym.
• Orzeczenie sądu o pozwolenie na ślub cywilny (jeśli małżeństwo może zostać zawarte wyłącznie za zgodą sądu).

Pamiętaj, że brak jednego z wymaganych dokumentów może opóźnić cały proces, dlatego warto sporządzić listę kontrolną, która pomoże w upewnieniu się, że masz wszystko, co jest niezbędne.

Gdzie można zawrzeć ślub cywilny?

Ceremonia może odbywać się zarówno w urzędzie stanu cywilnego, jak i poza nim, pod warunkiem że miejsce zapewnia uroczystą formę i bezpieczeństwo uczestników.

Dodatkowym atutem wyboru miejsca poza urzędem jest możliwość zorganizowania ceremonii w miejscu, które ma dla pary szczególne znaczenie emocjonalne. Może to być np. ogród, plaża czy inny urokliwy plener.

Ile kosztuje ślub cywilny?

Koszty związane z organizacją ślubu cywilnego są zazwyczaj niższe w porównaniu do ślubu kościelnego, co potrafi być istotnym argumentem dla młodych par, które dysponują ograniczonym budżetem.

Standardowa opłata za sporządzenie aktu małżeństwa wynosi 84 zł. Jeśli ceremonia odbywa się poza urzędem, na życzenie pary, dodatkowa opłata to 1 000 zł.

Inwestując w ślub cywilny, możesz zaoszczędzone środki przeznaczyć na inne elementy uroczystości, takie jak przyjęcie weselne czy podróż poślubna.

Czas oczekiwania i procedura odwoławcza

Warto mieć na uwadze, że każda złożona dokumentacja potrzebuje czasu na weryfikację, co wpływa na termin ślubu. Dlatego staranne przygotowanie do ceremonii jest kluczowe, aby uniknąć niepotrzebnych opóźnień.

Jak długo trzeba czekać na ślub?

Po złożeniu wszystkich wymaganych dokumentów, małżeństwo może zostać zawarte najwcześniej po upływie miesiąca. W szczególnych przypadkach, ten okres może być skrócony.

Dobrym przykładem sytuacji umożliwiającej przyspieszenie procedury może być inny przepis prawny, który pozwala na wcześniejsze zawarcie ślubu na przykład w wyniku zagrożenia życia.

Co zrobić w przypadku odmowy?

W przypadku odmowy para może złożyć wniosek do sądu rejonowego w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji z uzasadnieniem odmowy przez kierownika USC.

Skuteczna komunikacja z urzędem i pełne zrozumienie wymagań prawnych mogą zminimalizować ryzyko odmowy, co pozwala na uniknięcie dodatkowych stresów przed tak ważnym dniem.

Świadkowie na ślubie cywilnym

Na każdym ślubie cywilnym parze młodej muszą towarzyszyć świadkowie. Do ich obowiązku należy własnoręczne podpisanie aktu małżeństwa, ale i wsparcie nowożeńców.

Świadkiem na ślubie i świadkową mogą być wyłącznie osoby:

• pełnoletnie,
• posiadające ważny dokument tożsamości (dowód osobisty lub paszport).

Z różnych względów nie zawsze para młoda może wskazać świadków na swój ślub. Warto jednak wiedzieć, że istnieje możliwość zwrócenia się z prośbą o „świadków z urzędu”, a wtedy ważność ceremonii ślubnej zaświadczy dwóch pracowników USC.

Formalności w trakcie i po ceremonii

W dniu ceremonii, poza emocjami towarzyszącymi nowożeńcom, ważne jest również skupienie się na proceduralnych kwestiach, które zapewnią prawidłowy przebieg uroczystości.

Co dzieje się w trakcie ceremonii?

Podczas ślubu kierownik USC potwierdzi dane narzeczonych i świadków, dlatego potrzebne będą dowody tożsamości. Para i świadkowie muszą być obecni i pełnoletni.

Formalności te gwarantują, że małżeństwo zostaje zawarte zgodnie z prawem, co jest fundamentem do jego późniejszego uznania przez instytucje państwowe.

Formalności po ślubie

Po ceremonii kierownik USC sporządza akt małżeństwa. Para otrzymuje jeden bezpłatny odpis skrócony tego aktu.

Odpis aktu małżeństwa jest często wymaganym dokumentem przy zmianie nazwisk i wszelkich sprawach formalnych, dlatego jego przechowywanie w bezpiecznym miejscu jest kluczowe.

Przebieg ślubu w urzędzie stanu cywilnego

Ślub cywilny zazwyczaj trwa 15-30 minut. W porównaniu do ślubu kościelnego nie zawiera np. kazania, co zdecydowanie skraca czas trwania uroczystości. Ślub w USC przebiega następująco:

• Przyszli małżonkowie wraz ze świadkami pojawiają się kilka minut przed ślubem, aby ukazać dowody tożsamości.
• Uroczystość rozpoczyna się od krótkiej przemowy kierownika urzędu stanu cywilnego.
• Po przemowie następuje przysięga małżeńska.
• Małżonkowie oświadczają przed kierownikiem USC, jak mają wyglądać ich nazwiska po ślubie, a także jakie nazwisko będzie miało ich wspólne dziecko.
• Na koniec ślubu cywilnego para młoda i świadkowie składają swoje podpisy na aktach stanu cywilnego.

Ślub cywilny w plenerze

Ślub cywilny można zawrzeć nie tylko w dowolnym urzędzie stanu cywilnego, ale i w innym miejscu, nawet w plenerze. Warunkiem jest przestrzeń zapewniająca bezpieczeństwo wszystkich uczestników ceremonii i wyróżniająca się symbolem narodowym – godłem.

W Polsce taka możliwość pojawiła się dopiero w 2015 roku prawie o aktach stanu cywilnego, dając szansę na spełnienie marzeń wielu zakochanych. Kierownik USC może odmówić udzielenia ślubu w plenerze, jeśli uzna, że zorganizowanie ceremonii w tym konkretnym miejscu, nie pozwoli zachować tzw. uroczystej formy.

Wybór nazwiska po ślubie cywilnym

Decyzja dotycząca nazwiska po ślubie to często osobisty wybór, który odzwierciedla związki z tradycją, rodziną czy indywidualne preferencje. Ważne, aby ta decyzja była dokładnie przemyślana i uzgodniona przez oboje małżonków.

Małżonkowie mogą:

• Zachować swoje dotychczasowe nazwiska.
• Przyjąć nazwisko współmałżonka.
• Stworzyć nazwisko dwuczłonowe.

Jeśli para nie złoży żadnego oświadczenia w sprawie nazwiska, oboje zachowają swoje dotychczasowe nazwiska.