Ałun – co to jest i jakie ma zastosowanie?
Ałun to kryształ, który od setek lat stosowany jest jako środek zmniejszający potliwość, odkażający i hamujący drobne krwawienia. W ostatnim czasie zyskał szczególną popularność, stając się naturalnym zamiennikiem drogeryjnych dezodorantów. Podpowiadamy, w jaki sposób go używać i czy jest całkowicie bezpieczny.

- Małgorzata Przybyłowicz-Nowak, Aneta Zygmuntowicz
Ałun możecie kupić w formie proszku, sprayu czy kryształu zamkniętego w postaci sztyftu. To właśnie ta ostatnia postać jest najczęściej wybierana z uwagi na wygodę stosowania. Ałun nie tylko zapobiega powstawaniu nieprzyjemnego zapachu potu, ale też przyspiesza gojenie drobnych ranek i krostek, dlatego przyda się również, jeśli macie skłonność do podrażnień po goleniu. Ałunowy sztyft kupicie już za ok. 10 zł.
Spis treści:
- Co to jest ałun?
- Właściwości ałunu
- Dostępne formy ałunu
- Ałun jako dezodorant w sztyfcie
- Jak używać ałunu?
- Ałun po goleniu
- Gdzie kupić ałun?
- Czy ałun jest szkodliwy?
Co to jest ałun?
Ałun to naturalnie występujący w przyrodzie minerał, którego nazwą chemiczną jest dwunastowodny siarczan glinowo-potasowy. Jest to więc sól glinu, czyli sól aluminium. Występuje w postaci dość kruchego, bezbarwnego, bezzapachowego i łatwo rozpuszczalnego w wodzie kryształu. Jego pokłady znajdują się m.in. na Alasce, we Włoszech, w Polsce natomiast w okolicach Sandomierza czy na Dolnym Śląsku.
Wyróżnia się trzy rodzaje ałunu:
- ałun glinowo-potasowy – powszechnie dostępny, najczęściej stosowany w kosmetykach;
- ałun glinowo-sodowy – dość rzadko spotykany;
- ałun glinowo-amonowy – najrzadziej spotykany.
Warto mieć na uwadze, że ałun dostępny w drogeriach często nie jest produktem naturalnym, lecz przetworzonym, uzyskiwany na drodze chemicznej obróbki. W dalszym ciągu jednak zachowuje swoje właściwości i pozbawiony jest barwników, konserwantów, substancji zapachowych.
Właściwości ałunu
Ałun swoje działanie zawdzięcza składowi chemicznemu i kwaśnemu odczynowi. Przede wszystkim działa antybakteryjnie. Na fragmencie skóry, który zostanie natarty ałunem, nie rozwijają się drobnoustroje. Z tego powodu jest chętnie stosowany jako naturalny dezodorant, zapobiegający rozkładowi potu i powstającemu w ten sposób nieprzyjemnemu zapachowi.
Ałun przyspiesza również gojenie się drobnych ranek, skaleczeń i łagodzi podrażnienia. Można mu przypisać działanie ściągające – powoduje kurczenie się naczyń krwionośnych i lekko zwęża pory. Bardzo szybko hamuje niewielkie krwawienie. Często nazywany jest też „kamykiem po goleniu”, bo pomaga zatamować drobne krwawienia będące efektem zranienia skóry maszynką. Pomaga przy trądziku i krostkach, koi również świąd w miejscu ukąszenia przez owady.
Inne właściwości, które decydują o dużej popularności ałunu, to:
- jest hipoalergiczny;
- nie zapycha, nie podrażnia i nie przesusza skóry;
- nie zostawia śladów na ubraniach i nie odbarwia ich;
- nie posiada terminu ważności;
- jest bardzo wydajny.

Dostępne formy ałunu
Ałun jest kryształem, ale możecie go kupić w kilku różnych postaciach. Warto zastanowić się, w jakim celu chcecie go stosować. Jeśli planujecie przygotowywać kąpiele z ałunem, nie sprawdzi się sztyft, ale z kolei będzie on wygodniejszy do stosowania niż proszek, jeśli chcecie używać ałunu głównie jako dezodorantu. Ałun dostępny jest jako:
- sztyft – najczęściej wybierana i najłatwiej dostępna postać kryształu; wygodny do stosowania nie tylko jako dezodorant, ale też do przykładania na drobne skaleczenia czy krostki.
- proszek – ałun w proszku lub drobno zmielonym pudrze przyda się zwłaszcza do kąpieli, zarówno tych na całe ciało, jak i do moczenia stóp czy dłoni; wystarczy rozpuścić go w wodzie, możecie też stosować jako zasypkę do stóp.
- spray – raczej rzadko spotykana postać ałunu, ale również dostępna; jest to roztwór ałunu i wody.
Ałun jako dezodorant w sztyfcie
Ałun przede wszystkim zapobiega namnażaniu się bakterii, a to właśnie bakterie prowadzą do rozkładu potu i powstania nieprzyjemnego zapachu. Ałun działa wprawdzie ściągająco, ale nie prowadzi do zablokowania gruczołów potowych, jak to ma miejsce w przypadku klasycznych antyperspirantów. Ałun jest więc dezodorantem, który zapobiegnie brzydkiemu zapachowi, ale nie jest antyperspirantem, więc nie sprawi, że tego potu będzie wydzielać się mniej.
Mimo to dezodorant ałunowy chętnie wybierany jest przez zwolenniczki naturalnych kosmetyków. Tu kolejna pułapka, bo o ile faktycznie taki sztyft nie posiada sztucznych dodatków, to wciąż jest to sól aluminium. Jeśli więc jesteście uczulone na aluminium albo unikacie go w kosmetykach, warto pamiętać, że znajduje się ono w składzie ałunu.
Bez wątpienia dużym atutem sztyftu z ałunem jest jego wydajność. Wystarcza nawet na kilkanaście miesięcy codziennego stosowania. Choć czasem producenci zamieszczają datę ważności, to tak naprawdę ałun zachowuje swoje właściwości przez długie lata.
– pisze bianka42
Jak używać ałunu?
Po zwilżeniu kryształu ałunu wodą należy potrzeć nim pachy lub inne części ciała, których pocenia chcecie uniknąć. Następnie przemyjcie ałun chłodną wodą i zostawcie do wyschnięcia. Możecie też po prostu przykładać sztyft do wilgotnych miejsc. Ważne, żeby zużywać ałun w sztyfcie równomiernie, co zapobiegnie jego pękaniu i kruszeniu się. Pamiętajcie, że jest to kryształ, więc jeśli spadnie na podłogę, może się zniszczyć.
Wygodnym rozwiązaniem jest wspomniany ałun w sprayu zamkniętego w pojemniczku z atomizerem. Ałun w proszku możecie stosować na dwa sposoby. W przypadku kąpieli lub moczenia stóp bądź rąk należy go rozpuścić w ciepłej wodzie. Sprawdzi się również w roli zasypki ograniczającej pocenie, którą możecie aplikować bezpośrednio na skórę stóp czy dłoni bądź np. nasypać go do noszonego obuwia.
Ałun po goleniu
Wykorzystanie ałunu po goleniu pozwoli na szybkie zagojenie ranek i podrażnień. Kamień można przyłożyć do ranek, co hamuje krwawienie i przyspiesza proces gojenia. Dodatkowo ma działanie antybakteryjne, dzięki czemu hamuje ewentualne procesy zapalne na skórze. Przyda się po goleniu maszynką nóg, pach czy bikini, jeśli pojawiają się u was podrażnienia po goleniu, zwłaszcza drobne czerwone krostki.
Zobacz także: Krostki po goleniu – jak się ich pozbyć?
Gdzie kupić ałun?
Ałun kupicie w drogeriach, takich jak Rossmann czy Hebe, można go znaleźć też w aptekach czy sklepach internetowych. Najłatwiej dostępny jest ałun w sztyfcie, za który zapłacicie ok. 10-25 zł, w zależności od wagi kryształu. Opakowanie ałunu w proszku o wadze 200 g kosztuje ok. 20-25 zł.
Czy ałun jest szkodliwy?
W ostatnich latach pojawiły się wątpliwości co do bezpieczeństwa stosowania kosmetyków zawierających aluminium. Ałun jest wprawdzie naturalnego pochodzenia, ale też zawiera aluminium. Jak przekonują zwolennicy ałunu, ma ono jednak małą biodostępność i nie jest szkodliwe. Muszą go jednak unikać osoby uczulone na glin.