Mam problem: trądzik różowaty

Trądzik różowaty - objawy

Trądzik różowaty (rosacea) jest przewlekłym schorzeniem charakteryzującym się nawracającymi epizodami zaczerwienienia w obrębie twarzy, rumieniem, obecnością grudek, krost, teleangiektazji oraz zmian przerostowych. Patogeneza schorzenia jest niejasna, bierze się pod uwagę współistnienie różnych czynników. Występuje u ok. 10% populacji, a u ponad 80% pacjentów głównymi objawami są zmiany naczyniowe (rumień, teleangiektazje).Pojawia się częściej u pacjentów z I, II fototypem skóry, niebieskimi oczami i jasnymi włosami. Zmiany naczyniowe rozpoczynają się przeważnie w wieku 30-40 lat, częściej u kobiet niż u mężczyzn. Wielu autorów uważa, że podłoże zmian stanowią zaburzenia łojotokowe współistniejące ze zmianami naczyniowymi. Zmiany chorobowe lokalizują się w strefach łojotokowych skóry, występują rzadziej u osób z nadmierną czynnością gruczołów łojowych (postać przerosła i piorunująca TR). Wiadomo także, że TR jest chorobą zapalną, a odczyn zapalny odgrywa podstawową rolę w powstawaniu zmian chorobowych.Wczesny okres TR zaliczany jest do nerwic naczynioruchowych skóry i na wiele lat może wyprzedzać rozwój utrwalonych zmian w przebiegu choroby. Pierwsze objawy obserwujemy u kobiet około 20 roku życia, szczególnie jeśli dochodziło do nadmiernej ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe. Pacjentki często skarżą się początkowo na nietolerancję kosmetyków.Dochodzi do wzmożonej reaktywności naczyń bez utrwalonych zmian skórnych, ale okresowo może wystąpić dyskretny rumień i pojedyncze teleangiektazje. Dominującym objawem w tym okresie jest napadowe czerwienienie twarzy (flushing) pod wpływem czynników miejscowych i ogólnych. Początkowo objawy typu „flushing są przemijające, ale następnie wraz z uszkodzeniem naczyń dochodzi do powstania utrwalonych zmian rumieniowych. Zwiększony przepływ krwi i rozszerzenie naczyń krwionośnych może także być spowodowane czynnikami hormonalnymi oraz zaburzeniami ze strony przewodu pokarmowego. Przy nasileniu procesu chorobowego dochodzi do wytworzenia torbieli łojowych i przerostu tkanki łącznej, zwłaszcza na nosie. Nie obserwuje się występowania zaskórników. Ta ciężka postać TR dotyczy najczęściej mężczyzn.

Etiopatogeneza trądziku różowatego

Do czynników wyzwalających powstawanie rumienia, a w konsekwencji zaostrzenie choroby należą: słońce, stres, wysoka i niska temperatura, alkohol, pikantne potrawy, wysiłkowe ćwiczenia gimnastyczne, nadmierna suchość lub wilgotność powietrza, kosmetyki do pielęgnacji twarzy, leki ( kortykosteroidy, leki rozszerzające naczynia, niektóre leki obniżające poziom cholesterolu).Do najczęstszych przyczyn TR należą:

• Predyspozycje genetyczne-dodatni wywiad w kierunku TR, częste występowanie zaczerwienienia twarzy lub epizodyczny rumień.
• Zaburzenia naczynioruchowe w powierzchownych naczyniach skóry twarzy - rozszerzenie naczyń i rumień mogą być spowodowane wzmożonym wydzielaniem enkefalin i endorfin.
• Czynniki psychogenne - wśród chorych przeważają neurotycy, psychastenicy i osoby którym towarzyszy często uczucie lęku, niepokoju i zagrożenia.
• Zaburzenia hormonalne - zmienność objawów chorobowych TR w zależności od fazy cyklu miesiączkowego, stany przedklimakteryczny i klimakterium, nasilenie po gestagenowych środkach antykoncepcyjnych.
• Schorzenie przewodu pokarmowego - zaburzenia procesu trawienia, w tym nieżyt żołądka i przewlekłe zaparcia, zaostrzenie choroby po błędach dietetycznych, rola zakażenia Helicobacter pylori jest wielokrotnie podkreślana.
• Podłoże łojotokowe - zmiany chorobowe w TR lokalizują się w okolicach łojotokowych, występują rzadziej u osób z nadmierną czynnością gruczołów łojowych (postać przerosła i piorunująca TR).

Klasyfikacja trądziku różowatego

Ze względu na różnorodność zmian skórnych, możliwość ich ewolucji i współistnienia oraz istnienia form przejściowych wyróżniamy następujące postaci TR:

• TR rumieniowo-naczyniowy - charakteryzuje się przejściowym lub utrwalonym rumieniem w centralnej części twarzy (czoło, nos, policzki), często występują teleangiektazje, choć nie zawsze są obecne, występuje obrzęk, pieczenie, złuszczanie naskórka, może powstawać rumień czynnościowy pod wpływem różnych bodźców.
• TR grudkowo-krostkowy - występuje tu utrwalony rumień oraz okresowo pojawiające się grudki zapalne lub krosty.
• TR przerostowy - występuje pogrubienie skóry, zmiany guzkowe i guzowate, powiększenie i zniekształcenie części twarzy ze względu na przerost tkanki łącznej, występują teleagiektazje, zmiany najczęściej lokalizują się na nosie.
• TR oczny – występuje podrażnienie spojówek, uczucie ciała obcego, łzawienie, przekrwienie spojówek, pieczenie, suchość, światłowstręt, widoczne są teleangiektazje w obrębie spojówek oraz zaczerwienienie powiek, objawy mogą wyprzedzać zmiany skórne.

Trądzik różowaty - kosmetyki

Osoby z trądzikiem różowatym powinny unikać opalania i zabezpieczać skórę kremami z wysokimi, fotostabilnymi filtrami. Kremy przeciwsłoneczne należy stosować nie tylko w upalne, letnie dni, ale również zimą. Gwałtowne zmiany temperatury, wizyty w solarium, saunie, jedzenie mocno przyprawionych i gorących potraw oraz alkohol są niewskazane i zaostrzają przebieg choroby.Skóra z trądzikiem różowatym jest delikatna, dlatego należy stosować delikatne kosmetyki oczyszczające, aby jej nie podrażnić (np. płyny micelarne). Aby ukoi skórę można zastosować wodę termalną w sprayu. Polecamy kremy bez zawartości barwników i substancji zapachowych. Kupując krem szukaj produktów przeznaczonych specjalnie do skóry z trądzikiem różowatym i skóry ze skłonnością do rozszerzonych naczynek i rumienia. Zwróć uwagę na produkty zawierające witaminy C, E, K, rutynę, ekstrakt z miłorzębu, kasztanowca. Unikaj produktów silnie złuszczających - peelingi mechaniczne lepiej zastąpić enzymatycznymi, które w delikatny sposób wygładzą skórę.Polecamy zielone bazy pod makijaż, pudry z dodatkiem żółtego barwinka, które sprawią, że zaczerwienienia będą mniej widoczne oraz kamuflaże, które kryją mocniej niż zwykłe korektory.

Trądzik różowaty - leczenie

Leczenie miejscowe: Leczenie miejscowe jest leczeniem podstawowym i u wielu pacjentów wystarczającym. W przypadkach średnich i ciężkich oraz w odmianie ocznej zaleca się leczenie ogólne, które trwa zwykle kilka miesięcy, aż do osiągnięcia zadowalających rezultatów. Preparaty miejscowe stosowane w terapii TR należą do tej samej grupy co stosowane w leczeniu trądziku zwykłego. Należy jednak pamiętać, że skóra u osób z TR jest zdecydowanie bardziej delikatna, wrażliwa i bardzo skłonna do powstawania odczynu rumieniowego.

• Antybiotyki - klimdamycyna (emulsja), erytromycyna (roztwór, maść)
• Metronidazol - żel, krem
• Kwas azelainowy - 20% krem, 15% żel
• Retinoidy - tretynoina, retinaldehyd 0,05% krem

Leczenie ogólne:

• Antybiotyki stosuje się w leczeniu TR nie ze względu na działanie przeciwbakteryjne, ale właściwości przeciwzapalne. Najbardziej powszechne jest zastosowanie tetracykliny. Inne antybiotyki to: doksycyklina, makrolidy, azytromycyna.
• Metronidazol - postać grudkowo-krostkowa TR
• Retinoidy - isotretinoina stosowana w małych dawkach przez okres 4-6 miesięcy w postaciach zapalnych oraz przerostowej TR
• Leki zmniejszające rumień- beta-blokery, klonidyna, inhibitory serotoniny

Leczenie uzupełniające:

• Zabiegi likwidacji teleangiektazji i rumienia z zastosowaniem IPL (Intensywne Źródło Światła) oraz lasery barwnikowe, diodowe, KTP; zmiany przerosłe można usuwać laserem CO2 lub laserem frakcyjnym
• Witaminy - doustne podawanie witamin o działaniu przeciwłojotokowym PP i B2
• Leki uszczelniające ścianę naczyń krwionośnych: trokserutyna, kasztanowiec

Zabiegi, których należy unikać przy skórze naczyniowej lub trądziku różowatym:

• Eksfoliacja z zastosowaniem mocnych kwasów, np. salicylowego
• Zabiegi rozgrzewające
• Światłoterapia
• Zabiegi z użyciem kosmetyków, w składzie których występuje: alkohol etylowy, lanolina, glikol propylenowy
• Zabiegi, podczas których dochodzi do tarcia lub ucisku skóry