Nauki przedmałżeńskie. Na czym polega, ile trwa i co obejmuje kurs przedmałżeński?
Nauki przedmałżeńskie mają na celu przygotowanie pary do zawarcia związku małżeńskiego. Obejmują szeroki zakres tematyczny: od rozwiązywania konfliktów, przez metody naturalnego planowania rodziny, po finanse. W tradycyjnej formie taki kurs trwa nawet 8-10 tygodni, jednak możliwe są też „przyspieszone” nauki weekendowe.

- Małgorzata Przybyłowicz-Nowak, Ewa Zwolak
Nauki przedmałżeńskie warto zaplanować z odpowiednim wyprzedzeniem, żeby zdążyć dopełnić wszelkich formalności niezbędnych do spisania tzw. protokołu przedślubnego. Zdarza się, że w niektórych parafiach kurs jest bezpłatny, jednak zwykle wiąże się on z opłatami w wysokości około 200-300 zł od pary. Pamiętajcie, że oprócz odbycia nauk wymagane są też wizyty w poradni życia rodzinnego.
Spis treści:
- Czy nauki przedmałżeńskie są obowiązkowe?
- Jaki jest cel nauk przedmałżeńskich?
- Jak wyglądają nauki przedmałżeńskie?
- Tematy poruszane na naukach przedmałżeńskich
- Ile trwają nauki przedmałżeńskie?
- Nauki przedmałżeńskie weekendowe i online
- Nauki przedmałżeńskie – ile przed ślubem?
- Gdzie zapisać się na nauki przedmałżeńskie?
- Jaki jest koszt kursu przedmałżeńskiego?
- Zaświadczenie o odbyciu nauk przedmałżeńskich: ile ważne?
- Zwolnienie z nauk przedmałżeńskich
- Nauki przedmałżeńskie a poradnia życia rodzinnego
Czy nauki przedmałżeńskie są obowiązkowe?
Tak, każda para, która planuje wziąć ślub kościelny lub konkordatowy musi obowiązkowo odbyć kurs przedmałżeński. Jest to jeden z wymogów, jakie Kościół Katolicki stawia osobom przygotowującym się do zawarcia takiego związku. Uzyskane zaświadczenie jest jednym z dokumentów potrzebnych do spisania tzw. protokołu przedślubnego.
Zobacz także: Jakie dokumenty do ślubu cywilnego, a jakie do kościelnego?
Jaki jest cel nauk przedmałżeńskich?
Głównym celem nauk przedmałżeńskich jest pomoc narzeczonym w zrozumieniu sakramentu małżeństwa, jego znaczenia oraz wyzwań, które mogą się pojawić po ślubie. Przez uczestnictwo w tych spotkaniach pary mają okazję zastanowić się nad swoją gotowością do podjęcia tego ważnego kroku oraz zdobycie wiedzy i narzędzi, które pomogą im budować trwałe małżeństwo.
Poznanie wartości i zasad małżeństwa
W trakcie kursu przedmałżeńskiego narzeczeni uczą się o wartościach i zasadach, które są podstawą małżeństwa chrześcijańskiego. Spotkania te pomagają zrozumieć jego znaczenie i cel, a także rolę, jaką odgrywa wiara w życiu małżeńskim. Pary są zachęcane do refleksji nad swoimi indywidualnymi i wspólnymi wartościami.
Rozwijanie umiejętności komunikacyjnych i radzenia sobie z konfliktami
Nauki przedmałżeńskie często obejmują warsztaty lub sesje, które pomagają rozwijać umiejętności komunikacyjne. Narzeczeni uczą się, jak skutecznie wyrażać swoje uczucia, potrzeby i oczekiwania, a także jak słuchać i rozumieć swojego partnera. Ponadto nauki te oferują strategie radzenia sobie z konfliktami, które mogą wystąpić w związku, ucząc, jak rozwiązywać problemy w konstruktywny sposób.
Planowanie wspólnej przyszłości: finanse, rodzina, cele życiowe
Elementem nauk przedmałżeńskich jest również planowanie wspólnej przyszłości, co obejmuje dyskusję na temat finansów czy ustalania wspólnych celów życiowych. Narzeczeni mogą dowiedzieć się, jak zarządzać wspólnym budżetem, jak planować powiększenie rodziny oraz jak wspólnie pracować nad realizacją swoich ambicji życiowych.

Jak wyglądają nauki przedmałżeńskie?
Katechezy przedmałżeńskie prowadzone są zazwyczaj zarówno przez osoby świeckie, np. małżeństwo z długim stażem, jak i księdza. Nierzadko są to też specjaliści tacy jak psychologowie czy mediatorzy.
Zajęcia mają formę wykładów, ale towarzyszą im też dyskusje i warsztaty, podczas których przyszli małżonkowie np. wypełniają „test” wiedzy o partnerze. Warsztaty mogą obejmować również ćwiczenia związane z komunikacją, rozwiązywaniem konfliktów, planowaniem finansowym, a także rozmowy na temat wartości i celów życiowych.
Tematy poruszane na naukach przedmałżeńskich
Narzeczeni często podchodzą z dużą rezerwą i niechęcią do konieczności odbycia kursu przedmałżeńskiego. W rzeczywistości jednak nauki mogą stać się źródłem ciekawych informacji i praktycznej wiedzy. Jakie konkretnie tematy są w ich trakcie poruszane?
- Komunikacja: omawiane są techniki efektywnej komunikacji, takie jak aktywne słuchanie czy wyrażanie swoich myśli i uczuć w sposób konstruktywny.
- Finanse: prowadzone są dyskusje na temat zarządzania finansami, budżetowania, oszczędzania i planowania finansowego.
- Seksualność: omawiane są tematy związane z seksualnością, w tym komunikacja seksualna, planowanie rodziny oraz wartości i normy seksualne w kontekście małżeństwa chrześcijańskiego.
- Wartości rodzinne: nauki obejmują dyskusje na temat wartości rodzinnych, roli rodziny oraz jej planowania.
- Rola religii w małżeństwie: omawiane są kwestie związane z praktyką religijną w małżeństwie, w tym wspólna modlitwa, uczestnictwo w życiu kościelnym oraz duchowe aspekty małżeństwa.
Ile trwają nauki przedmałżeńskie?
Czas trwania kursu jest bardzo zróżnicowany i uzależniony od konkretnego miejsca, w którym się odbywa. Tradycyjne nauki przedmałżeńskie, obejmujące np. jedno spotkanie tygodniowo, mogą być rozplanowane nawet na 8-10 tygodni. W niektórych parafiach dostępne są kursy z dwoma zajęciami w tygodniu, a więc czas trwania całości skraca się do 4 tygodni. Ciekawą propozycją dla zabieganych są tzw. kursy weekendowe, a więc 2-3-dniowe.
Nauki przedmałżeńskie weekendowe i online
Warsztaty weekendowe są intensywnymi sesjami, które trwają przez dwa lub trzy dni i oferują skondensowane, ale dogłębne przygotowanie do małżeństwa. Ich forma wcale nie oznacza, że ilość przekazywanej wiedzy jest mniejsza. Poruszany zakres tematyczny jest taki sam jak w przypadku tradycyjnego kursu. Rozplanowanie katechez na pojedynczy weekend wiąże się jednak z tym, że zajęcia będą trwać nawet 8 godzin dziennie z niewielkimi przerwami na posiłki.
Formą kursu jeszcze bardziej dopasowaną do współczesnych czasów są nauki przedmałżeńskie online. Całość odbywa się za pośrednictwem internetu, bez konieczności udziału w spotkaniach stacjonarnych. Jest to wygodna propozycja dla par, które są bardzo zabiegane i ciężko im ustalić termin odpowiadający obydwojgu. Z takiej formy warto skorzystać też wtedy, gdy np. para mieszka za granicą, ale planuje ceremonię zaślub w Polsce.

Zobacz także: Nauki przedmałżeńskie od ręki – czy da się je załatwić bez odbywania czasochłonnego kursu?
Nauki przedmałżeńskie – ile przed ślubem?
Biorąc pod uwagę czas trwania kursu, trzeba go odbyć w odpowiednim terminie przed planowaną datą ślubu. Wszystko więc zależy od tego, na jaką formę się zdecydujecie. Jeśli do ślubu zostało już niewiele czasu, warto zapisać się na nauki online lub weekendowe.
Jeśli jednak preferujecie stacjonarne spotkania rozłożone na kilka tygodniu, zaplanujcie je tak, żeby zdążyć przed ślubem. Weźcie koniecznie pod uwagę również to, że w niektórych parafiach kursy organizowane są np. dwa razy w roku. Zdarza się też tak, że konkretne miejsca są bardzo popularne i oblegane przez przyszłe pary młode. Najlepiej więc na co najmniej pół roku przed ślubem zrobić rozeznanie i zapisać się z wyprzedzeniem, żeby uniknąć dodatkowego stresu.
Gdzie zapisać się na nauki przedmałżeńskie?
Nauki przedmałżeńskie organizuje większość parafii. Warto mieć na uwadze to, że wcale nie musicie ich odbywać w tej, w której planujecie wziąć ślub. Wybierając konkretne miejsce, narzeczeni często kierują się opiniami i są skłonni dojeżdżać nawet do innej miejscowości.
Jaki jest koszt kursu przedmałżeńskiego?
Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna, ponieważ w niektórych parafiach kursy dla narzeczonych odbywają się za darmo, podczas gdy w innych ustalona jest konkretna cena. Zajęcia mogą kosztować nawet 300-400 zł od pary. Zdarza się, że niektórzy proboszczowie, zamiast wniesienia z góry ustalonej opłaty, zachęcają do przeznaczenia dobrowolnej kwoty na cele charytatywne.
Zaświadczenie o odbyciu nauk przedmałżeńskich: ile ważne?
Niezależnie od formy każdy kurs przedmałżeński kończy się uzyskaniem zaświadczenia. Osobny dokument otrzymuje przyszła żona i osobny – przyszły mąż. Pamiętajcie, że są one niezbędnym wymogiem formalnym do zawarcia małżeństwa, więc postarajcie się, żeby nigdzie się nie zapodziały. Taki certyfikat ważny jest bezterminowo.

Zwolnienie z nauk przedmałżeńskich
Narzeczeni muszą uczestniczyć w spotkaniach przedmałżeńskich, ale zdarza się, że z tego obowiązku mogą być zwolnieni. Dotyczy to przede wszystkim tych osób, które odbyły taki kurs w ostatniej klasie szkoły średniej i uzyskały odpowiedni dokument. Może się jednak okazać, że w wybranej parafii taki certyfikat sprzed lat nie jest uznawany. Dla pewności warto po prostu zapytać proboszcza, jakie są wymagania w tym zakresie.
Nauki przedmałżeńskie a poradnia życia rodzinnego
Do ślubu kościelnego, oprócz kursu przedmałżeńskiego, wymagane są też spotkania w poradni życia rodzinnego. Zazwyczaj są trzy takie wizyty, w wymiarze jednej lub dwóch godzin każda, i trzeba je umawiać na własną rękę. Odbywają się indywidualnie, a nie w większej grupie, tak jak ma to miejsce podczas nauk przedmałżeńskich. W ich trakcie duży nacisk kładziony jest m.in. na temat związany z naturalnymi metodami planowania rodziny. Możliwe, że kobieta otrzyma przeznaczony do uzupełnienia kalendarzyk cyklu.