11 miesiąc życia dziecka - świat z pozycji pionowej

W jedenastym miesiącu życia dziecko jest bardzo ciekawe świata i robi wszystko, aby jak najlepiej poznać i zbadać swoje otoczenie. Otwiera szafki, szuflady i pudełka, z radością bada ich zawartość. Coraz pewniej się porusza, czy to raczkując, czy chodząc przy meblach. Maluszki lubią chodzić trzymane za rączki: dla opiekuna to wyczerpujące zajęcie, ale dziecko trenuje prawidłowe ustawienie stóp podczas chodzenia, dlatego warto pozwolić szkrabowi na taką aktywność. Niemowlę świadomie wypowiada kolejne nowe wyrazy, próbuje samo nazywać przedmioty. Chętnie samo je, niekiedy już całkiem sprawnie operuje łyżeczką.

Dziecko w wieku jedenastu miesięcy już coraz lepiej się czuje w pozycji stojącej, coraz dłużej stoi trzymając się barierki lub mebli, czasem próbuje też stać bez podtrzymywania.
Zaczyna też chodzić, przytrzymując się wszelkich możliwych podpórek (szafek, półek, stołków, regałów). Trzeba więc bardzo uważać, aby nie ściągnęło na siebie nic ciężkiego, gorącego, ostrego – żeby nie zrobiło sobie krzywdy.
Maluch doskonali swoje ruchy precyzyjne; obserwuje dorosłych i stara się używać różnych przedmiotów zgodnie z ich przeznaczeniem (np. łyżeczki, kubeczka, ale także szczotki do zamiatania czy gąbki do mycia).

Maluszek chętnie poznaje świat na wszelkie możliwe sposoby, zaczyna też być kreatywny; czasem z przyjemnością rysuje (a właściwie maże) przy użyciu kredek.
Powoli ośmiela się wobec nieznajomych, chociaż u każdego dziecka jest nieco inaczej: jego kontakty z innymi dziećmi oraz dorosłymi zależą od indywidualnych cech charakteru. Nie umie jeszcze bawić się z innymi maluchami, na razie bawi się jeszcze obok innych dzieci.
Coraz chętniej naśladuje gesty, ruchy, a nawet mimikę i sposób mówienia obserwowanych osób.
Zdarza się, że testuje reakcje rodziców na swoje zachowanie: robiąc coś, czego mu nie wolno, bacznie obserwuje mamę lub tatę, sprawdzając, czy będą przestrzegać ustalonych wcześniej granic.
Dziecko potrafi się także coraz lepiej skoncentrować: z uwagą ogląda książeczki z obrazkami, próbując rozpoznać, co się na nich znajduje.

Dzieci karmione mlekiem modyfikowanym i bez skłonności do alergii właściwie nie mają już specjalnej diety, mogą jeść niemal wszystko to, co dorośli, chociaż oczywiście niewskazane są ostre przyprawy, dania smażone i tłuste oraz ciężkostrawne.
Do codziennego jadłospisu dziecka warto dodawać zwłaszcza warzywa w różnych postaciach, aby maluch zasmakował zróżnicowanych potraw i miał możliwość wybrania, co lubi a czego nie.
Konsystencja potraw powinna być już bardziej stała, aby zachęcić dziecko do żucia; nie miksujemy więc już zupek – możemy je gotować na warzywach startych na grubej tarce lub pokrojonych w malutką kosteczkę.
Maluszki chętnie jedzą samodzielnie (najczęściej rączką, rzadziej łyżeczką), warto je do tego zachęcać, nawet za cenę mycia i przebierania dziecka oraz czyszczenia całej kuchni.
Większość dzieci potrafi też pić z kubeczka – niekapka: dobrze byłoby, aby maluch przyzwyczajał się do picia z kubka a nie z butelki, gdyż potem trudno będzie go od tego odzwyczaić.

Jedenastomiesięczne niemowlę coraz lepiej radzi sobie także z mówieniem: rozpoznaje i próbuje wypowiadać coraz więcej słów, często też nadaje „swoje” nazwy niektórym osobom lub przedmiotom.
Jeśli zna już słowo „nie”, bardzo chętnie go używa, natomiast niekoniecznie się do niego stosuje, jeżeli to mama lub tata je wypowiadają.
Gdy chce coś dostać lub nie chce czegoś zrobić (np. jeść, spać, zejść z huśtawki), głośno „argumentuje” i prosi lub sprzeciwia się. Potraf też buntować się przy ubieraniu lub przebieraniu.
Można zacząć uczyć dziecko powtarzania poszczególnych wyrazów, a także dźwięków wydawanych przez zwierzęta (np. pokazując kota na obrazku powiedzieć „kot robi miau”).

W jedenastym miesiącu życia dziecko chodzi do przodu trzymane za rączki.
Ponadto chodzi samo przy meblach – bokiem.
Umie wkładać mniejsze przedmioty do większych (np. klocki do pudełka) i wyjmować je stamtąd.
Świadomie używa kilku słów, np. mama, tata, nie, daj.
Pokazuje na obrazku lub zdjęciu osoby, zwierzęta i przedmioty, które rozpoznaje.