Urlop macierzyński i rodzicielski - jakie zmiany w 2013 roku?
Zobacz, jakie zmiany w urlopach macierzyńskich weszły w życie w 2013 roku. Czym się różni urlop rodzicielski od macierzyńskiego i jak skorzystać z urlopu dodatkowego?

- Katarzyna Brasiak

Wydłużony dodatkowy urlop macierzyński, nowy urlop rodzicielski – to niektóre przywileje dostępne po zmianach obowiązujących od 17 czerwca. Nowe zapisy dotyczą rodziców wszystkich dzieci, które urodziły się od początku roku 2013 oraz osób, które przyjęły pod opiekę dziecko do 7. roku życia (lub do 10. jeśli odroczono mu obowiązek szkolny).
Urlop macierzyński
Urlopy macierzyńskie zaczynają się w dniu porodu i trwają 20 tygodni, ale przyszła mama może o nie wnioskować do 6 tygodni przed jego przewidywaną datą. Z takiego urlopu może skorzystać również ojciec dziecka. Może to jednak nastąpić dopiero po 14. tygodniu urlopu wykorzystywanego przez matkę lub po 8. gdy ta wymaga opieki szpitalnej lub nie może sprawować opieki nad dzieckiem.
Dodatkowy urlop macierzyński
W 2013 roku uległ on wydłużeniu z 4 do 6 tygodni, a przypadku urodzenia więcej niż jednego dziecka do 8. By móc z niego skorzystać należy wystąpić z wnioskiem jeszcze w trakcie trwania podstawowego urlopu macierzyńskiego, jednak najpóźniej na 14 dni przed jego zakończeniem. – Do tej pory było to 7 dni. Ten rodzaj urlopu może być wykorzystany jednorazowo lub maksymalnie w dwóch częściach, co jest istotną zmianą w porównaniu do poprzedniego brzmienia przepisu. W efekcie, również w tym przypadku rodzicie mogą się wymieniać korzystając z tego uprawnienia – mówi Karol Lankamer ze spółki Pogotowie Kadrowe, współpracującej z platformą szkoleniową Eduself.pl.
Nowy urlop rodzicielski
Urlop rodzicielski daje młodym rodzicom 26 dodatkowych tygodni bycia z dzieckiem, a w efekcie umożliwia wydłużenie opieki nad urodzonym dzieckiem nawet do 1 roku.
- przysługuje po wykorzystaniu urlopu macierzyńskiego i dodatkowego w pełnym wymiarze
- pracownik na urlopie rodzicielskim jest objęty dokładnie taką samą ochroną, jak ma to miejsce przy macierzyńskim (Pracodawca nie może więc wypowiedzieć umowy, poza przypadkami likwidacji bądź upadłości firmy. Nie wolno też jej rozwiązać bez zachowania okresu wypowiedzenia, o ile zgody na to nie wyrazi reprezentująca pracownika organizacja związkowa. Pracownik powinien powrócić do pracy na to samo stanowisko, lub po zlikwidowaniu na stanowisko równorzędne lub odpowiadające jego kwalifikacjom zawodowym)
- urlop rodzicielski można wykorzystać w całości lub podzielić na maksymalnie 3 części następujące bezpośrednio po sobie, nie więcej jednak niż trzy i nie krótsze niż 8 tygodni każda
- z części urlopu rodzicielskiego mama i tata mogą korzystać zamiennie
- z urlopu rodzicielskiego rodzice mogą korzystać jednocześnie, czyli przez 13 tygodni dzieckiem opiekuje się mama i tata (łącznie 26 tygodni urlopu).
- warunkiem rozpoczęcia urlopu rodzicielskiego jest dostarczenie do pracodawcy wniosku przed zakończeniem trwającego dodatkowego urlopu macierzyńskiego
Wysokość zasiłków podczas urlopów
Wielkość wypłat różni się od tego, kiedy pracownik zdecyduje się powiadomić swojego pracodawcę odnośnie długości i liczby urlopów, z których zamierza korzystać. Jeśli w ciągu 14 dni od porodu powiadomi szefa, że zamierza skorzystać z wszystkich 3 wymienionych rodzajów urlopów, wtedy przez cały okres ich trwania otrzyma zasiłek w wysokości 80 proc. podstawy wymiaru składek. Jednak, jeśli najpierw skorzysta z urlopu macierzyńskiego, również dodatkowego, a dopiero potem zdecyduje się na rodzicielski, otrzyma za pierwsze 2 okresy 100 proc. zasiłku, z kolei za rodzicielski jedynie 60 proc. zasiłku.