Masz okołoustne zapalenie skóry? Sprawdź, jak powinno wyglądać leczenie

Zapalenie okołoustne, znane również jako dermatitis perioralis, to przewlekła choroba skóry, charakteryzująca się zaczerwienieniem, pieczeniem i obecnością drobnych grudek w okolicy ust. Często dotyka kobiet w wieku 20-45 lat, ale może występować również u mężczyzn i dzieci. Przyczyny tej dolegliwości są zróżnicowane i obejmują m.in. stosowanie kosmetyków zawierających sterydy, past do zębów z fluorem, a także niewłaściwą pielęgnację skóry.

Spis treści:

1. Czym jest okołoustne zapalenie skóry?
2. Przyczyny zapalenia skóry wokół ust
3. Domowe sposoby na zapalenie okołoustne
4. Pielęgnacja przy okołoustnym zapaleniu skóry
5. Kiedy udać się do dermatologa?
6. Leczenie okołoustnego zapalenia skóry

Czym jest okołoustne zapalenie skóry?

Okołoustne zapalenie skóry to przewlekły stan zapalny skóry, który najczęściej rozwija się w rejonie ust i nosa. Objawia się bolesną wysypką o charakterze grudkowo-rumieniowym. Niekiedy na skórze pojawiają się także ropne krostki, pęcherzyki oraz czerwone, suche i łuszczące się plamy. Zmianom skórnym często towarzyszą też pieczenie skóry i uczucie ściągnięcia skóry. Zmiany mogą się rozprzestrzeniać również na policzki lub okolice oczu, a sama czerwień wargowa zwykle pozostaje wolna od zmian.

Przyczyny zapalenia skóry wokół ust

Przyczyny okołoustnego zapalenia skóry nie są w pełni poznane, najczęściej jest ono jednak skutkiem stosowania miejscowych glikokortykosteroidów. Ale zapalenie skóry wokół ust może też być efektem:

• zaburzonej mikroflory skóry,
• uszkodzenia bariery naskórkowej,
• podrażnienia mieszków włosowych wskutek stosowania nieodpowiednich preparatów nawilżających,
• niemycia twarzy lub oczyszczania jej nieodpowiednimi kosmetykami,
• bardzo tłustej lub bardzo suchej skóry twarzy,
• ekspozycji na promieniowanie ultrafioletowe,
• pasożytów skórnych (np. nużeńca ludzkiego),
• atopowego zapalenia skóry,
• alergii pokarmowych,
• infekcji grzybiczej lub bakteryjnej,
• używania pasty do zębów lub płynu do płukania ust z fluorem,
• zmian hormonalnych,
• niedoborów pokarmowych (zwłaszcza niedoboru witamin z grupy B oraz żelaza i cynku),
• przyjmowania niektórych leków (np. antykoncepcji hormonalnej),
• nieumiejętnego usuwania zarostu przez mężczyzn i powstających wskutek tego mikrourazów.

Domowe sposoby na zapalenie okołoustne

W przypadku łagodnych objawów można zastosować domowe sposoby, które pomogą zmniejszyć stan zapalny, ukoić skórę i wspierać proces regeneracji. Ważne jest jednak, aby metody te stosować regularnie i równolegle eliminować czynniki drażniące.

Kompresy z czarnej herbaty

Garbniki zawarte w czarnej herbacie mają właściwości przeciwzapalne i antyseptyczne. Kompresy z czarnej herbaty zmniejszają obrzęk i zaczerwienienie skóry oraz przyspieszają jej regenerację.

Przygotowanie:

1. Saszetkę czarnej herbaty zalej wrzątkiem.
2. Parz herbatę przez 5-10 minut.
3. Po ostygnięciu naparu, zanurz w nim waciki i nałóż je na zmienioną chorobowo skórę.
4. Pozostaw okłady z czarnej herbaty na twarzy na 10-15 minut.

Kompresy z czarnej herbaty warto stosować codziennie, najlepiej rano i wieczorem.

Żel z aloesu

Aloes to roślina o właściwościach kojących, antybakteryjnych i regenerujących. Stosowanie aloesu na twarz zaleca się przy różnych problemach skórnych. Żel z aloesu (najlepiej w 100% naturalny) pomaga zmniejszyć stan zapalny, przywrócić odpowiednie nawilżenie skóry i łagodzi uczucie ściągnięcia. Należy aplikować cienką warstwę żelu na czystą skórę 2-3 razy dziennie.

Pasta z płatków owsianych

Płatki owsiane wykazują działanie łagodzące, zmniejszają świąd i podrażnienia. Maseczka z płatków owsianych doskonale sprawdza się między innymi w pielęgnacji cery trądzikowej.

Przygotowanie:

1. Górskie płatki owsiane zmiel na drobny proszek w młynku do kawy.
2. Zalej zmielone płatki owsiane gorącą wodą i dokładnie je wymieszaj.
3. Pozwól przestygnąć powstałej paście.
4. Nałóż pastę na okołoustne zapalenie skóry.
5. Delikatnie zmyj pastę letnią wodą zanim całkowicie zaschnie.

Pastę z płatków owsianych dobrze jest nakładać na zapalenie skóry wokół ust codziennie, najlepiej wieczorem.

Napar z bratków

Bratek polny ma właściwości oczyszczające organizm i działa przeciwzapalnie. Regularne picie naparu może pomóc w poprawie stanu skóry od środka. Zaleca się pić 1-2 filiżanki naparu dziennie przez minimum 3 tygodnie.

Okłady z herbaty rumiankowej

Rumianek ma działanie przeciwzapalne i łagodzące. Stosowany przy okołoustnym zapaleniu skóry łagodzi podrażnienia, zmniejsza świąd i redukuje zaczerwienienie.

Przygotowanie:

1. Saszetkę herbaty rumiankowej zalej wrzącą wodą.
2. Parz herbatę rumiankową w naczyniu pod przykryciem przez 10 minut.
3. Po ostygnięciu naparu, zanurz w nim waciki i nałóż je na zmienioną chorobowo skórę.
4. Pozostaw okłady z herbaty rumiankowej na twarzy na 10-15 minut.

Zaleca się stosowanie takich okładów z herbaty rumiankowej na zapalenie skóry wokół ust dwa razy dziennie.

Pielęgnacja przy okołoustnym zapaleniu skóry

Równie istotne jest unikanie czynników potencjalnie drażniących oraz delikatna pielęgnacja, która złagodzi stan zapalny.

Unikanie kosmetyków z fluorem oraz sterydów

Preparaty zawierające fluor lub glikokortykosteroidy mogą zaostrzać zmiany okołoustne. Warto wybierać delikatne pasty bez fluoru i zrezygnować z kremów zawierających sterydy na rzecz łagodniejszych preparatów dermokosmetycznych.

Stosowanie delikatnych emolientów

Emolienty pomagają odbudować barierę hydrolipidową skóry, która jest uszkodzona w przebiegu zapalenia. Wybieraj produkty przeznaczone do skóry atopowej, hipoalergiczne, wolne od zapachów i konserwantów.

Utrzymanie odpowiedniej higieny skóry

Codzienna pielęgnacja powinna opierać się na używaniu łagodnych środków myjących. Należy unikać tradycyjnych mydeł i kosmetyków zawierających potencjalnie drażniące lub wysuszające skórę detergenty. Skórę należy oczyszczać delikatnie, unikając pocierania i stosowania szorstkich ręczników.

Suplementacja witamin z grupy B i żelaza

Niedobory witamin B2, B3 i B6 oraz żelaza mogą wpływać na pogorszenie kondycji skóry. Wprowadzenie suplementacji – koniecznie po konsultacji z lekarzem pierwszego kontaktu – może poprawić stan skóry i przyspieszyć jej regenerację.

Unikanie czynników drażniących

Stres, zmienne warunki atmosferyczne, ostre przyprawy, alkohol i ekspozycja na słońce mogą zaostrzać objawy okołoustnego zapalenia skóry. W miarę możliwości warto unikać tych czynników i stosować ochronę UV nawet w pochmurne dni.

Kiedy udać się do dermatologa?

Jeżeli mimo stosowania domowych sposobów nie zaobserwujesz poprawy stanu swojej skóry w ciągu pierwszego tygodnia, zmiany skórne będą się nasilały lub pojawiają się nowe objawy (takie jak silne pieczenie, ból), konieczna jest konsultacja z dermatologiem.

Leczenie okołoustnego zapalenia skóry

Leczenie okołoustnego zapalenia skóry wymaga odpowiedniego podejścia, które łączy eliminację czynników wywołujących, pielęgnację skóry oraz — w przypadku cięższych objawów — leczenie farmakologiczne.

Podstawowym krokiem jest tzw. terapia zerowa, polegająca na odstawieniu wszystkich kosmetyków, leków miejscowych (szczególnie steroidowych) i preparatów drażniących. Skóra powinna być oczyszczana wyłącznie łagodnymi środkami bez detergentów, a pielęgnacja powinna ograniczać się do minimum.

W przypadkach łagodnych można zastosować kremy zawierające składniki przeciwzapalne, takie jak:

• Pantenol – łagodzi podrażnienia i wspiera regenerację skóry.
• Ekstrakt z owsa – działa kojąco i nawilżająco.
• Kwas azelainowy – działa przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie.

W przypadkach umiarkowanych do ciężkich dermatolog może zalecić:

• Antybiotyki miejscowe – np. metronidazol, erytromycyna.
• Antybiotyki doustne – np. doksycyklina, tetracyklina, które stosuje się przy rozległych lub opornych na leczenie zmianach.

Skuteczność leczenia często zależy od cierpliwości — poprawa może być widoczna dopiero po kilku tygodniach. Bardzo istotna jest współpraca z dermatologiem i dostosowanie terapii do indywidualnych potrzeb skóry.