Pieprzyki – co to jest i skąd się bierze?

Są jasno-, ciemnobrązowe lub niebiesko-czarne. Z niektórymi się rodzimy, inne nabywamy z czasem, a przeciętny człowiek ma od 10 do 40 zmian barwnikowych na ciele. Wygląd pieprzyków i ich rozmiar mogą się z czasem zmieniać, a część z tych zmian powinna być powodem do niepokoju. Ze względu na związane z pieprzykami ryzyko zachorowania na najbardziej złośliwy nowotwór skóry, warto je uważnie obserwować, chronić oraz zapobiegać ich powstawaniu.

Fot.: iStock

Pieprzyki – jak powstają?

Pieprzyki to zmiany barwnikowe, powstające na skutek działania promieni ultrafioletowych. Pod wpływem promieniowania UV uaktywniają się znajdujące się w naskórku melanocyty – komórki, które w procesie tak zwanej melanogenezy wytwarzają melaninę oraz "decydują" o jej umiejscowieniu.Od melanin – czyli grupy pigmentów – zależy to, jaki mamy kolor oczu, włosów i skóry. Melaniny absorbują część promieni ultrafioletowych i zamieniają je na mniej niebezpieczną energię termiczną, czyli ciepło. W ten sposób chronią przed szkodliwym działaniem promieniowania UV głębsze warstwy skóry (są w stanie rozpraszać do 99,9 procent zaabsorbowanego promieniowania UV). Intensywnie pracujące melanocyty produkują duże ilości barwnika. A gdy on rozłoży się w skórze nierówno, pojawia się przebarwienie lub pieprzyk. Pieprzyki nabyte, które – w przeciwieństwie do wrodzonych, z którymi się przychodzi na świat – pojawiają się na skórze w ciągu całego życia. Dzieli się je na:

• ZNAMIONA ŁAGODNE – pieprzyki, które mogą pojawić się już w dzieciństwie, ale najwięcej ich powstaje po 20. roku życia. Mają zwykle regularną budowę, są symetryczne i mają dobrze odgraniczony brzeg. Mają jednolitą barwę i wielkość kilku milimetrów.
• ZNAMIONA ATYPOWE – są dość duże (powyżej 5 milimetrów), mają asymetryczny kształt i nieregularny brzeg. Bywają też nierównomiernie zabarwione (od beżu, przez brąz, po odcienie bliskie czerni).

Kiedy pieprzyk powinien nas niepokoić?

Niektóre pieprzyki są traktowane jako potencjalnie niebezpieczne, bo mogą zrakowieć. Pieprzyki przeobrażają się w niebezpieczne nowotwory na skutek uszkodzenia, pod wpływem regularnego drażnienia lub w efekcie ekspozycji na promienie ultrafioletowe. Dlatego tak ważne jest, żeby pieprzyków nie opalać, a te narażone na uszkodzenie lub podrażnienie (np. znajdujące się na wysokości ramiączka stanika) uważnie obserwować lub ewentualnie usunąć.Koniecznie powinno się pokazać dermatologowi pieprzyk, który:

• swędzi,
• jego okolice są zaczerwienione,
• krwawi,
• rośnie,
• ma asymetryczny kształt
• jest nierównomiernie zabarwiony.

Zobacz także: Sprawdź, które substancje zwiększają ryzyko powstania posłonecznych przebarwień!Jeśli nie chcesz mieć pieprzyków, regularnie używaj kosmetyków z wysokim filtrem SPF. Zrezygnuj także z solarium.

Zdjęcie główne: iStock