Trądzik pospolity – jak go rozpoznać? Rodzaje i leczenie

Trądzik pospolity to jedna z najczęściej występujących chorób skóry. Szacuje się, że cierpi na nią 80 procent młodych ludzi. Najczęściej chorują na nią osoby w wieku dojrzewania, ale trądzik pospolity może pojawić się także przed okresem pokwitania i utrzymywać się w wieku dorosłym. U dziewcząt objawy trądziku pospolitego pojawiają się nawet dwa lata wcześniej niż u chłopców, ale za to u nich choroba ta przebiega zwykle łagodniej.

Spis treści:

1. Trądzik pospolity - kogo dotyczy?
2. Przyczyny trądziku pospolitego
3. Propionibacterium acnes
4. Objawy trądziku pospolitego
5. Rodzaje trądziku pospolitego
6. Leczenie trądziku pospolitego

Trądzik pospolity - kogo dotyczy?

Trądzik pospolity ma większość 17-latków: od 95 do 100 procent chłopców i od 83 do 85 procent dziewcząt. Szczyt zachorowań u kobiet przypada na okres między 14. a 17. rokiem życia, za to u chłopców – między 16. a 19. rokiem życia. Skłonność do trądziku pospolitego jest wrodzona – jeżeli oboje rodziców miało trądzik pospolity, jest ponad 50-procentowe prawdopodobieństwo, że zachoruje na niego także ich dziecko.

Trądzik pospolity nie jest jednak chorobą dotykającą tylko młodych ludzi. Lekarze obserwują wzrost średniego wieku pacjentów zgłaszających się z objawami trądziku pospolitego z 20 lat na 26,5 lat. A skoro jest to średni wiek, oznacza to, że na trądzik pospolity chorują teraz 30-, 40-, a nawet 50-latkowie.

Przyczyny trądziku pospolitego

Na trądzik pospolity choruje się z wielu powodów. Do rozwoju choroby dochodzi na skutek uwarunkowań genetycznych, zaburzeń hormonalnych i będącego zwykle ich efektem nadmiernego wytwarzania łoju, obecności bakterii i specyficznych właściwości mieszków łojowych. Najważniejszymi przyczynami trądziku pospolitego są zaburzenie złuszczania naskórka oraz towarzyszący mu łojotok.

W okresie dojrzewania, androgeny oraz inne hormony jajników i nadnerczy stymulują powiększanie się gruczołów łojowych i intensywniejszą produkcję sebum. Równocześnie zrogowaciałe komórki naskórka nie złuszczają się, tylko gromadzą, blokując ujście gruczołu łojowego, które znajduje się w mieszku włosowym. W efekcie powstaje zaskórnik.

Propionibacterium acnes czyli bakteria odpowiedzialna za trądzik pospolity

Zwiększona ilość łoju stwarza doskonałe warunki do rozwoju bakteriom Cutibacterium acnes, wcześniej określane jako Propionibacterium acnes. Bakterie te wchodzą w skład naturalnej flory fizjologicznej skóry, ale w nadmiarze zaczynają jej szkodzić. Dlaczego? Bo wytwarzają enzymy (lipazy), które powodują powstawanie stanów zapalnych.

Objawy trądziku pospolitego

Zmiany typowe dla trądziku pospolitego powstają zwykle w tych miejscach na ciele, gdzie znajduje się najwięcej gruczołów łojowych, czyli na czole, nosie i brodzie oraz na plecach. W formie łagodnej objawami trądziku pospolitego są zaskórniki, grudki i krostki. Przy umiarkowanym trądziku pospolitym na twarzy, oprócz grudek i krostek, pojawiają się także guzki.

Rodzaje trądziku pospolitego

Nawet trądzik pospolity może przyjąć różne postacie. Od typowych grudek i krostek po bolesne nacieki i wypryski kończące się bliznami. Każdy z poniższych rodzajów powinien skłonić nas do wizyty u dermatologa.

Trądzik ropowiczy

Trądzik ropowiczy to trądzik, w którym występują rozległe torbiele, charakteryzujące się bólem i zaczerwienieniem. To jedna z cięższych klinicznych postaci trądziku pospolitego. Ten rodzaj trądziku pospolitego zwykle ma związek z zaburzeniami hormonalnymi.

Trądzik skupiony

Z trądzikiem skupionym mamy do czynienia, kiedy ropne wypryski tworzą nacieki i większe skupiska, na przykład tylko na policzkach. To jedna z cięższych odmian trądziku pospolitego, która najczęściej dotyczy mężczyzn.

Trądzik bliznowcowy

Trądzik bliznowcowy objawia się uszkodzeniem tkanki skórnej przez rozwijający się w mieszkach włosowych stan zapalny. W tym rodzaju trądziku pospolitego warto szybko zareagować i zdecydować się na leczenie, zanim powstaną trudne do usunięcia wgłębienia na skórze.

Trądzik piorunujący

Trądzik piorunujący to taki trądzik, w którym ropnym krostkom, obrzękowi i zaczerwienieniu skóry towarzyszą także bóle kości, stawów i mięśni. Jeśli dostrzegamy u siebie takie objawy, powinniśmy jak najszybciej skonsultować się z lekarzem.

Leczenie trądziku pospolitego

Leczenie trądziku pospolitego zależy od jego postaci i nasilenia. Przy cięższych postaciach tej choroby istnieje duże ryzyko powstania trudnych do usunięcia blizn i konieczne jest leczenie pod opieką dermatologa. Przy łagodnych i umiarkowanych postaciach trądziku pospolitego wystarcza na ogół leczenie miejscowe antybiotykami lub maściami od dermatologa.

Przy umiarkowanych i ciężkich postaciach trądziku pospolitego wprowadza się leki doustne.

Na własną rękę, cerę z trądzikiem pospolitym należy pielęgnować kosmetykami zawierającym kwas salicylowy, kwas azelainowy, niacynamid, oczar wirginijski oraz wąkrotę azjatycką. Walcząc z krostkami, zaskórnikami i przetłuszczaniem się skóry trzeba uważać, żeby nie uszkodzić jej płaszcza hydrolipidowego mocnymi peelingami i częstym myciem kosmetykami z detergentami. Naruszenie tej naturalnej bariery ochronnej może między innymi doprowadzić do zaostrzenia się objawów trądziku. Mimo że taka cera może się przetłuszczać, nie można zapominać o jej nawilżeniu lekkimi kremami do twarzy.