Ślub konkordatowy – czym jest? Formalności, o których warto wiedzieć

Choć upłynęło już ponad 20 lat od nowelizacji ustawy, to wiele par wciąż nie wie, na czym dokładnie polega konkordatowa forma zawarcia związku małżeńskiego. Przeczytaj artykuł, a dowiesz się, jak spełnić wszystkie formalności niezbędne do prawnego zaakceptowania uroczystości kościelnej.
SPIS TREŚCI:

• Czym jest ślub konkordatowy?
• Kto może wziąć ślub konkordatowy?
• Dokumenty do ślubu konkordatowego i przygotowania
• Przebieg ślubu konkordatowego w kościele
• Formalności po ślubie konkordatowym
• Ile kosztuje ślub konkordatowy?

Czym jest ślub konkordatowy?

Ślub konkordatowy to inaczej ślub wyznaniowy. Zawarcie małżeństwa odbywa się w kościele, lecz ma ono identyczne skutki prawne, co ślub cywilny. Wbrew powszechnej opinii, ślub konkordatowy nie łączy się wyłącznie z kościołem katolickim.
Taka forma zawarcia związku małżeńskiego jest możliwa również w dziesięciu innych kościołach wyznaniowych w Polsce. Ślub konkordatowy mogą wziąć np. baptyści, osoby prawosławne, czy też zielonoświątkowcy.

Czym się różni ślub konkordatowy od kościelnego?

Ślub kościelny nie ma żadnych skutków prawnych. Zawarcie związku małżeńskiego odbywa się wyłącznie ze względów wyznaniowych, jednak prawnie obie osoby dalej pozostają singlami. Natomiast ślub konkordatowy łączy w sobie elementy ślubu kościelnego i cywilnego, a także konsekwencje obu form zaślubin.

Kto może wziąć ślub konkordatowy?

Ślub konkordatowy mogą zawrzeć osoby spełniające zarówno warunki ślubu cywilnego, jak i kościelnego.
Warunki ślubu cywilnego:

• pełnoletniość,
• brak formalnych związków,
• brak spokrewnienia lub spowinowacenia w pierwszej linii z partnerem lub partnerką,
• brak orzeczenia o niedorozwoju umysłowym lub poważnej chorobie psychicznej,
• posiadanie praw do dokonywania czynności prawnych (osoby ubezwłasnowolnione nie mogą brać ślubów).

Warunki ślubu kościelnego:

• ważne świadectwa chrztu i bierzmowania,
• potwierdzenie o ukończeniu nauk przedmałżeńskich,
• potwierdzenie uczestnictwa w poradni rodzinnej,
• protokół przedślubny,
• potwierdzenie odczytania zapowiedzi (jeśli jedno z narzeczonych należy do innej parafii),
• indeks katechizacji.

Jeśli ślub konkordatowy nie będzie odbywał się w parafii panny młodej, to niezbędna będzie zgoda proboszcza.

Ślub konkordatowy z obcokrajowcem

Istnieje możliwość przystąpienia do ślubu konkordatowego z osobą z innego kraju po załatwieniu wszystkich dodatkowych formalności. Obcokrajowiec musi uzyskać dokumenty potwierdzające brak przeciwwskazań do zawarcia ślubu poza granicami swojego kraju. Następnie wszystkie pisma należy przetłumaczyć na język polski i uzyskać poświadczenie przez tłumacza przysięgłego.
Takie dokumenty para młoda powinna złożyć do USC, aby otrzymać zaświadczenie o braku przeciwwskazań, zezwalające na ślub konkordatowy. Zaświadczenie jest ważne 6 miesięcy.

Dokumenty do ślubu konkordatowego i przygotowania

Przygotowania do ślubu konkordatowego trwają zdecydowanie dłużej niż formalności związane ze ślubem cywilnym. To rodzaj ślubu o podwójnej formule, dlatego warto odpowiednio wcześnie przygotować się do uroczystości, aby np. zarezerwować wymarzoną datę zawarcia związku małżeńskiego.

Pierwsza wizyta w kancelarii parafialnej

Pierwszym krokiem jest odwiedzenie parafii, w której odbędzie się ślub. Im wcześniej para młoda uda się do kancelarii, tym dostępnych będzie więcej wolnych terminów. Ostatecznym terminem wizyty u księdza są 3 miesiące przed planowaną datą ślubu.
Na spotkaniu ustalane są szczegóły kursu przedmałżeńskiego oraz daty spotkań w poradni rodzinnej, które są niezbędne do ślubu konkordatowego. Należy zabrać ze sobą:

• dowody osobiste,
• świadectwa chrztu i bierzmowania (można odebrać z kancelarii parafii).

Wizyta w Urzędzie Stanu Cywilnego

Po ogłoszeniu chęci zawarcia związku małżeńskiego w kościele, czas przejść do formalności. Kolejnym krokiem do ślubu konkordatowego jest wizyta w Urzędzie Stanu Cywilnego. Na to spotkanie również należy przygotować odpowiednie dokumenty:

• dowody tożsamości,
• skrócone odpisy aktów urodzenia, gdy USC nie jest powiązany z miejscem urodzenia,
• potwierdzenie opłaty skarbowej (84 zł na konto urzędu),
• akt zgonu małżonka (w przypadku wdowca lub wdowy),
• zgody sądu na ślub cywilny – ewentualnie w razie potrzeby.

Na wizycie w USC podpisywane jest zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa oraz oświadczenie dotyczące nazwisk przyszłych małżonków i nazwisk ich dzieci.
W przypadku ślubu konkordatowego z obcokrajowcem niezbędne dokumenty poszerzają się także o:

• skrócony odpis aktu urodzenia,
• jeśli partner/partnerka ma za sobą już jeden związek małżeński, to także zagraniczny odpowiednik aktu małżeństwa.

Wszystkie dokumenty muszą być przetłumaczone przez tłumacza przysięgłego uprawnionego do takich tłumaczeń lub polskiego konsula.

Złożenie dokumentów w kancelarii parafii

Urząd Stanu Cywilnego wyda oświadczenie o braku okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa w ciągu 10 dni od daty złożenia wniosku. Wtedy czas na ponowną wizytę w parafii. Tym razem należy zabrać ze sobą większą ilość dokumentów:

• zaświadczenie stwierdzające brak okoliczności wyłączających zawarcie małżeństwa z Urzędu Stanu Cywilnego,
• zaświadczenie o ukończeniu kursu przedmałżeńskiego,
• potwierdzenie spotkań w poradni rodzinnej,
• indeks katechizacji,
• potwierdzenie odczytania zapowiedzi (jeśli ślub nie odbywa się w parafii panny młodej).

Na podstawie dokumentów sporządzany jest protokół przedślubny, harmonogram zapowiedzi, a para młoda otrzymuje karteczki dotyczące spowiedzi przed ślubem kościelnym.
Jeśli w dniu ceremonii nowożeńcy pragną skupić się wyłącznie na zawarciu związku małżeńskiego, a mają intencję złożyć ofiarę za udzielenie ślubu kościelnego to właśnie odpowiedni moment na dopięcie szczegółów.

Przebieg ślubu konkordatowego

Uroczystość ślubu konkordatowego trwa zazwyczaj od 45 do 60 minut, a formalności kończą się dopiero w dniu ślubu.

• Przed ceremonią należy skierować kroki w stronę zakrystii i przekazać księdzu potwierdzenie odbycia spowiedzi, a także dowody osobiste pary młodej oraz świadka na ślubie i świadkowej.
• Narzeczeni wraz ze świadkami składają podpisy w księdze metrykalnej.
• Dodatkowo para młoda podpisuje dokumenty urzędowe.
• Coraz częściej pan młody czeka na wybrankę przed ołtarzem, a pani młoda uroczyście przyprowadzana jest do przyszłego męża przez ojca lub dziadka.
• Rodzinna – wyrażając wcześniejsze chęci – może wziąć udział w przebiegu liturgii np. siostra odśpiewuje psalm.
• W homilii ksiądz nawiązuje do istotnych wartości małżeńskich.
• Następuje najważniejszy etap ceremonii – młoda para składa przysięgę przed sobą i Bogiem.
• Uroczyste zakończenie ślubu.

Formalności po ślubie konkordatowym

Duchowny na podstawie dostarczonych dokumentów ma obowiązek sporządzić zaświadczenie, do którego dołącza dostarczone wcześniej zaświadczenie Urzędu Stanu Cywilnego. Dokumenty są wysyłane do odpowiedniego Urzędu Stanu Cywilnego. W dalszej kolejności następuje sporządzenie aktu małżeństwa przez urzędnika, którego odpis zostanie wysłany do pary młodej.

Ile kosztuje ślub konkordatowy?

Pytanie dotyczące kosztów ślubu konkordatowego, nie doczekało się jeszcze jednej odpowiedzi. O ile w Urzędzie Stanu Cywilnego można spodziewać się stałej opłaty 84 zł, o tyle w kościele obowiązuje zasada „co łaska”.
Nowożeńcy deklarują, że koszt ceremonii ślubnej w kościele to kwoty rzędu 500 – 2000 zł. Pieniądze ofiarowywane są m.in. księdzu za odprawienie Mszy Świętej, organiście za oprawę muzyczną, czy też kościelnemu za pomoc w organizacji ślubu.
Uwaga: jeśli parę młodą nie stać na ślub konkordatowy, należy udać się do proboszcza parafii. W takich sytuacjach duchowny ma obowiązek udzielić sakramentu za darmo.