Zakalec – co zrobić żeby go uniknąć?

Co to jest zakalec?

Krótko mówiąc – zakalec to nieudany wypiek. „Nieudany” z różnych przyczyn – może to być niewyrośnięte ciasto, niedopieczona warstwa wypieku lub cały placek. To, że pojawił się w naszym cieście, nie oznacza, że nie potrafimy piec słodkości. Zakalec w cieście przytrafia się nawet tym najbardziej doświadczonym cukiernikom! Dlaczego powstaje? Przyczyną może być błąd w przepisie (np. za dużo „ciężkich” składników, takich jak np. tłuszcz, cukier, woda) lub w przygotowaniu ciasta (najczęściej są to błędy wynikające z za wysokiej lub za niskiej temperatury produktów, które wykorzystuje się do wypieku).

Co zrobić, żeby uniknąć zakalca?

• Nie wolno mieszać składników za długo – robimy to tylko do czasu, aż wszystkie dokładnie się połączą. W innym wypadku do wypieku może dostać się za dużo powietrza i choć na początku ciasto pięknie urośnie, po wyciągnięciu z piekarnika natychmiastowo opadnie – i to ze zdwojoną siłą.
• Mieszając składniki nie wolno zmieniać kierunku mieszania! Ciasto ma stosunkowo dużą lepkość i jest gęste, zmieniając kierunek mieszania, jego konsystencja ulega zaburzeniu, co może spowodować powstanie zakalca. Innym wytłumaczeniem tej „babcinej rady” może być fakt, że gluten (zawarty w mące) to włókienka, które mieszane w różne strony, rozrywają się i powodują zakalca.
• Nie otwieramy piekarnika podczas pieczenia – chyba, że czujemy niepokojący zapach spalenizny, a znad piekarnika unosi się siny dym, który dobitnie informuje nas o tym, że z deseru nici ;) Piekarnik otwieramy dopiero chwilę przed upływem określonego czasu pieczenia. Robimy to po to, żeby sprawdzić patyczkiem czy ciasto na pewno się upiekło. Jeśli patyczek będzie suchy – ciasto jest gotowe.
• Choć zabiera to nieco więcej czasu, zawsze warto przesiać przez sitko wszystkie suche składniki. Dzięki temu staną się bardziej puszyste i lżejsze, gdyż nabiorą więcej powietrza. Zaowocuje to jednolitą i puszystą masą bez grudek, a później – wspaniale wyrośniętym ciastem.
• Wszystkie składniki do ciasta (zwłaszcza ucieranego) powinny mieć temperaturę pokojową – chyba, że przepis wyraźnie zaznacza odstępstwo od tej reguły. Mleko, jajka, śmietanę czy masło wyciągnij z lodówki przynajmniej dwie godziny przed rozpoczęciem swoich kulinarnych popisów.
• Ciasto z owocami? Pycha! Jednak pamiętaj, że z dodawaniem owoców nie można przesadzić – ciasto będzie wówczas za bardzo wilgotne i się nie upiecze. Świeże owoce, takie jak śliwki, zawsze układaj rozcięciem ku górze, a te z kompotu/syropu/puszki dokładnie odsącz zanim dodasz je do ciasta.

Kiedy w domu unosi się piękny zapach upieczonego ciasta, mamy ochotę na to, żeby jak najszybciej skosztować naszego wypieku. Dlatego często, gdy ciasto jest jeszcze gorące, odstawiamy je w chłodne miejsce, żeby szybciej nadawało się do spożycia. To błąd, który może przyczynić się do tego, że nasz wypiek okaże się zakalcem. Pamiętaj, cierpliwość się opłaca! :)

Jak uratować ciasto z zakalcem?

Niektórzy pół-żartem, pół-serio mówią, że zakalec to ich ulubione ciasto. Prawda jest jednak taka, że nie powinniśmy go jeść (zwłaszcza, jeśli przyczyną jego powstania jest niedopieczenie wypieku). Jest jednak sposób na to, żeby nie zmarnować naszej pracy i składników, które wykorzystaliśmy do przygotowania ciasta – są to wyjątkowo pyszne i słodkie bajaderki. Zobacz nasz przepis na bajaderki.

Macie swoje sprawdzone sposoby na ciasto bez zakalca? Piszcie! :)

Lubisz gotować? Odnów swoją kuchnię odwiedzając stronę Leroy Merlin kody rabatowe.