Plamy na skórze – dlaczego powstają i jak się ich pozbyć?

Widoczne na skórze plamy mogą przyjmować różną barwę, rozmiar i kształt. W zależności od przyczyny powstania, mogą być brązowe, czerwone, a czasem przeciwnie – jasne czy wręcz białe. Zmiany mogą występować pojedynczo, ale mogą też pokrywać znaczną powierzchnię skóry. Nieraz dodatkowo towarzyszy im świąd, pieczenie czy łuszczenie się. Sposób leczenia zależy od tego, z jakim rodzajem plam macie do czynienia.

Spis treści:

1. Plamy na skórze – rodzaje i przyczyny powstawania
2. Brązowe plamy na skórze
3. Czerwone plamy na skórze
4. Białe i żółte plamy na skórze
5. Swędzące plamy na skórze
6. Jak usunąć plamy na skórze?

Plamy na skórze – rodzaje i przyczyny powstawania

Najbardziej powszechne są ciemniejsze plamy związane z nadmierną aktywnością melanocytów, czyli komórek wytwarzających barwnik skóry – melaninę. Jej nagromadzenie skutkuje pojawieniem się brązowych zmian, nazywanych też hiperpigmentacjami, takich jak przebarwienia posłoneczne, melasma, plamy starcze czy dobrze znane piegi. Wzmożone wydzielanie melaniny to najczęściej efekt ekspozycji skóry na promieniowanie UV.

Promienie słoneczne mogą przyczynić się także do powstania na skórze plam będących skutkiem tzw. reakcji fotouczulającej. Jeśli więc jesteście w trakcie kuracji antybiotykowej, przyjmujecie retinoidy bądź suplementy z dziurawcem, unikajcie opalania i pamiętajcie o nakładaniu kremu z filtrem. Tego typu kosmetyk aplikowany na dzień jest konieczny również wtedy, gdy na noc stosujecie kremy z kwasami.

Plamy na twarzy o kolorze czerwonym mogą być związane z zaburzeniami ukrwienia i unaczynienia skóry. Może to być również rezultat reakcji alergicznej, infekcji grzybiczej bądź ogólnoustrojowej choroby, której towarzyszy wysypka.

Zobacz także: Przebarwienia skórne oraz ich rodzaje. Jak je rozpoznać?

Brązowe plamy na skórze

Brązowe plamy na twarzy mogą mieć postać niewielkich zmian w postaci piegów, pokrywających również nieraz dekolt i ramiona. Zazwyczaj stają się one bardziej wyraźne latem, na skutek działania słońca. Promieniowanie UV w głównej mierze odpowiedzialne jest także za brązowe plamy wątrobowe, nazywane też plamami starczymi. Pojawiają się głównie na dłoniach i rękach, choć mogą być widoczne także na twarzy. Wbrew nazwie ich powstawanie nie ma nic wspólnego z wątrobą. Ich określenie nawiązuje natomiast do barwy, zbliżonej do kolory tego narządu.

Charakterystyczne nieregularne brązowe plamy na twarzy, nazywane „maską ciążową”, to melasma (ostuda). Przebarwienie to uwidacznia się jednak nie tylko w ciąży, nieraz zaczyna pokrywać skórę twarzy u kobiet po menopauzie. Istotną rolę w jego powstawaniu odgrywają hormony.

Czerwone plamy na skórze

Plamy na skórze o czerwonej barwie najczęściej związane są z zaburzeniami w obrębie naczyń krwionośnych. Jeśli naczynka są na stałe poszerzone, przybierają postać teleangiektazji. Gdy dojdzie do wylewu krwi do skóry, możecie mieć do czynienia z wybroczynami. Z kolei wrodzone trwale rozszerzone naczynia, tworzące płaskie czerwone plamy, to naczyniaki.

Jeśli zaczerwienienie jest skutkiem emocji, nagłych zmian temperatury, wówczas jest to rumień. Rumień może mieć również podłoże chorobowe, tak jak w przypadku tzw. róży, będącej infekcją bakteryjną skóry. Czerwone plamy na skórze to także objaw występujący przy wielu innych chorobach infekcyjnych, takich jak szkarlatyna, różyczka czy odra.

Czerwoną barwę mają też zwykle przebarwienia pozostałe po trądziku. Są skutkiem stanu zapalnego towarzyszącemu ropnym wypryskom na skórze.

Białe i żółte plamy na skórze

Zazwyczaj białe plamy na skórze kojarzą się z chorobą nazywaną bielactwem. Mogą być one jednak również skutkiem poparzeń słonecznych. Jeśli promieniowanie UV trwale uszkodzi melanocyty, nie produkują one barwnika melaniny i w miejscu, w którym doszło do oparzenia, widoczne są jasne plamy.

Obecność żółtych plam czy żółtego zabarwienia skóry to najczęściej skutek nieprawidłowości w pracy takich narządów jak tarczyca, wątroba czy trzustka.

Swędzące plamy na skórze

Uczucie świądu towarzyszące plamom na skórze charakterystyczne jest dla reakcji alergicznych. Mogą wystąpić na dłoniach np. na skutek kontaktu z detergentem. Suche, swędzące zmiany występują również w przypadku atopowego zapalenia skóry, mogą być też związane z infekcją grzybiczą, taką jak łupież pstry. Czerwone, swędzące i łuszczące się plamy są często objawem łuszczycy.

Zobacz także: Przebarwienia słoneczne - jak sobie z nimi radzić? TOP 3 kremów

Jak usunąć plamy na skórze?

Konsultacji z lekarzem wymaga każda plama na skórze, która swędzi, piecze, krwawi, powiększa się czy zmienia kształt. Jeśli u podłoża zmian leży choroba, najważniejsze jest wdrożenie odpowiedniego leczenia. Jeśli natomiast zmiany barwnikowe są głównie defektem kosmetycznym, tak jak ma to miejsce np. w przypadku przebarwień potrądzikowych, możecie spróbować rozjaśnić je za pomocą kremów wybielających bądź zdecydować się na profesjonalny zabieg.

W przypadku kremów i maści przeznaczonych do stosowania na plamy na skórze najważniejsza jest systematyczność. Nie spodziewajcie się spektakularnych efektów już po kilku dniach. Tego typu kosmetyki wymagają wielu tygodni, a nawet miesięcy nakładania. Najczęściej w ich składzie znajdziecie:

• witaminę C
• kwas azelainowy
• kwas migdałowy
• retinol
• kwas kojowy
• kwas salicylowy
• arbutynę

Większą skutecznością cechują się zabiegi na przebarwienia, które możecie wykonać w salonie. Są to zabiegi złuszczania mechanicznego (dermabrazja) lub chemicznego (kwasami np. glikolowym, trójchlorooctowym). Dużą popularnością cieszy się zabieg Cosmelan, bazujący m.in. na kwasie kojowym i azelainowym. Szczególnie pomocne w przypadku przebarwień obejmujących głębsze warstwy skóry są zabiegi laserowe.

Zobacz także: Najlepsze kremy na przebarwienia i piegi