Hatha joga - na czym polega i jakie są jej zalety? Podpowiadamy, jak zacząć
Hatha joga odkłada aspekt metafizyczny na drugi plan, skupiając się na pracy nad ciałem. Sekwencje wykonywane są wolniej, bardziej precyzyjnie i mają na celu wzmocnienie i nadanie elastyczności mięśniom.

- Marta Średnicka
Hatha joga jest indyjską formą, która pozwala na uczenie się ciała przy powtarzalnym wysiłku. Jest oparta na sile fizycznej, w większym stopniu niż psychicznej i sztuce oddychania. W tym przypadku metafizyka odchodzi na dalszy plan, a uwaga skupia się wokół praktyk ezoterycznych i metafizycznych. Hatha joga wpływa na poprawę elastyczności ciała i uzyskania wewnętrznej harmonii. W założeniu duchowym pomaga w panowaniu nad chorobami, starzeniem się, ale i śmiercią.
Zobacz także: Joga - efekty ćwiczeń. Co daje regularna praktyka?
Czym jest hatha joga?
Hatha joga to połączenie aspektów słońca i księżyca. Oznacza życiową siłę, nacisk na rozwój, ale też kontrolę nad zmysłami i procesami zachodzącymi w ciele, a co za tym idzie nad oddechem. Pozwala na uzyskanie świadomości ciała i równowagi pomiędzy umysłem, oddychaniem i cielesnością. Joga tego typu oparta jest na trzech praktykach - asanie, krija i pranajama. Nacisk kładzie się jednak na pierwszy i ostatni element.

Asany, czyli ćwiczenia w hatha jodze, które wzmacniają ciało poprzez przybieranie określonych pozycji, opierają się m.in. na praktykach siłowych i na naciąganiu sztywnych mięśni. Mają za zadanie ustabilizować procesy zachodzące wewnątrz organizmu. Pranajama bazuje na nauce oddechu, który pozwala rozluźnić i oczyścić ciało. Daje ulgę, wyciszenie i kontrolę nad zmysłami. Wpływa ona również na układ nerwowy, odpręża, redukuje napięcie mięśniowe.
Podstawowe zasady hatha jogi
Choć hatha joga wykorzystuje praktykę znaną od lat, nie powinna być rozpoczynana od instruktaży online. Najlepiej czerpać wiedzę od joginistów i trenerów personalnych, którzy wprowadzą nas w asany i zapewnią odpowiednie przygotowanie do ćwiczeń. Do hatha jogi podchodzi się bowiem m.in. na pusty żołądek, a oddychanie przeprowadza się nosem, kontrolując każdy wdech i wydech. Ze względu na obciążanie i wzmacnianie mięśni, należy też wykluczyć pozycje, które mogą wywołać kontuzje. Hatha może być też wsparciem dla innego treningu.
Asany wykonuje się przestrzegając następujących zasad:
- Asany wykonuje się w wolnym tempie, pośpiech jest zaprzeczeniem hathy. Lepiej zmniejszyć ich liczbę niż zwiększać tempo.
- Nie należy wykonywać asan siłowo, pomimo nacisku na fizyczny, wzmacniający mięśnie aspekt hathy.
- Napina się wyłącznie partie ciała, w które ingeruje asana, reszta powinna być rozluźniona.
- Pomiędzy asanami powinna być wykonana przerwa, która pozwala na rozluźnienie napinanych mięśni.
- Postawa Shavasana musi kończyć każdy seans hatha jogi i być utrzymana nie krócej niż minutę.
Rodzaje hatha jogi
Hatha joga wykształciła kilka styli, m.in.:
- Iyengar joga - styl dla początkujących, ale też osób z problemami kręgosłupa, nastawiona na precyzyjne wykonywanie asan, a dopiero później na nauce oddechu.
- Sivananda joga - silnie skupiona na oddechu, jednak również wzmacniająca mięśnie, stawiająca nie tylko na asany, ale też pranajamę i medytację, połączoną z odpowiednią dietą.
- Ashtanga joga - dynamiczna i nastawiona na wytrzymałość, opiera się na częstych zmianach pozycji i utrzymywaniu asanów przez pięć oddechów, wykonuje się je od najłatwiejszej do najwyższego stopnia trudności.
- Viniyoga - jest dostosowana do indywidualnych potrzeb i umiejętności.
- Bikram joga - nastawiona na pocenie się organizmu i wykonywana w temperaturze wyższej niż naszego ciała (zwykle w 38 stopniach, jednak nie wyższej niż 42).
- Satyananda joga - to połączenie asanu, prajanamy i medytacji, stawia na świadomość ciała i relaks.
Zobacz także: Joga w domu – od czego zacząć?

Zalety hatha jogi
Hatha joga sprawdzi się w przypadku osób, które chcą zredukować stres i napięcie mięśniowe, a tym samym przywrócić proporcje sylwetki w ujęciu przyrostu tkanki mięśniowej. Hatha joga wpływa na przyspieszenie pracy metabolizmu, poprawia kondycję ruchową. Redukuje i zwalcza również bóle głowy, kręgosłupa, mięśni i stawów. Wpływa znacząco na zwiększenie pojemności płuc, ale też regulację pracy serca. Hatha joga jest dobrym rozwiązaniem dla unormowania ciśnienia krwi, ale też cyklu miesiączkowego. Pomaga w odprężeniu organizmu i produkcji endorfin.
Żeby praktykowanie jogi miało jednak sens należy wziąć pod uwagę odpowiednie przygotowanie - kąty w przyjmowanych pozycjach, napięcie mięśni, ale też eliminację asan niedostosowanych do wady postawy. Wraz z aspektem siłowym, za praktyką hatha jogi muszą iść również ćwiczenia oddechowe. Po zakończeniu ważny jest relaks i pozostanie w pozycji leżącej.