Teleangiektazje na nogach i twarzy – skąd się biorą i jak się ich pozbyć? [Zdjęcia]
Teleangiektazje to poszerzone naczynia krwionośne widoczne na skórze, najczęściej na twarzy i na kończynach dolnych. Zwykle są jedynie problemem estetycznym, ale nie należy ich lekceważyć, ponieważ mogą być zapowiedzią poważniejszych schorzeń. Wyjaśniamy, dlaczego powstają teleangiektazje i jak sobie z nimi radzić.

- Matylda Nowak, Małgorzata Przybyłowicz-Nowak
Teleangiektazje występują głównie u kobiet, co związane jest z działaniem estrogenu osłabiającego mięśnie budujące ścianki naczyń krwionośnych. Ich powstawaniu sprzyja też siedzący tryb życia, nadwaga, jak i zamiłowanie do gorących kąpieli czy opalania.
Spis treści:
- Co to są teleangiektazje?
- Rodzaje teleangiektazji
- Przyczyny powstawania teleangiektazji
- Jak zapobiegać teleangiektazjom na nogach?
- Jak dbać o cerę z teleangiektazjami?
- Teleangiektazja – zabiegi
Co to są teleangiektazje?
Teleangiektazje to siateczka cienkich żyłek, najczęściej o kolorze czerwonym lub sino-fioletowym. Położone są płytko pod skórą, dlatego uwidaczniają się na jej powierzchni. Przyjmują charakterystyczną postać przywodzącą na myśl pajęczą sieć, stąd też ich druga nazwa – pajączki naczyniowe.
Teleangiektazje zwykle występują w formie pojedynczych poszerzonych naczynek, ale często też łączą się, zlewają, tworząc wyraźnie widoczny rumień. Zdarza się, że towarzyszą im dolegliwości bólowe lub zwiększona tkliwość.
Szacuje się, że problem teleangiektazji dotyczy nawet 40-50% populacji, choć w grupie tej zdecydowanie dominują kobiety. Warto też wiedzieć, że nazwa „pękające naczynka” jest tak naprawdę nieprawidłowa. W rzeczywistości nie są to popękane naczynka, lecz rozszerzone.
W większości przypadków teleangiektazje są problemem jedynie estetycznym, mogącym stać się źródłem kompleksów, szczególnie jeśli obecne są na twarzy. Trzeba jednak mieć na uwadze, że przyczyny pajączków naczyniowych mogą być poważniejsze i są wówczas sygnałem świadczącym o niewydolności żylnej. Dlatego jeśli ich liczba się systematycznie zwiększa, warto skonsultować się z flebologiem i wykonać USG naczyń żylnych.

Rodzaje teleangiektazji
Pajączki naczyniowe można podzielić na kilka różnych rodzajów w zależności od ich wyglądu i głównej przyczyny powstawania. Podstawowy podział teleangiektazji obejmuje:
- teleangiektazje samoistne (pierwotne), które są umiejscowione płytko pod skórą, mają średnicę około 0,1 mm i szkarłatną barwę; występują zazwyczaj u kobiet po 40. roku życia, a ich leczenie jest dość trudne.
- teleangiektazje izolowane, którym nie towarzyszą żylaki ani cechy niewydolności żylnej; zazwyczaj są one zaopatrywane przez naczynie odżywcze i odchodzą pionowo w głąb skóry.
- teleangiektazje wtórne, które powstają w następstwie podejmowanych wcześniej prób leczenia, a także po urazach u osób z cierpiących na niewydolność żylną; są to niewielkie fioletowawe konglomeraty, przypominające trochę wyglądem siniaki.
- teleangiektazje w przebiegu niewydolności żylnej, które mają większą średnicę (do 0,4 mm) i często unoszą się na powierzchnię skóry; zazwyczaj towarzyszą one żylakom lub innym cechom niewydolności żylnej, często przyjmują postać charakterystycznych wachlarzy pojawiających się na bokach ud.
U podłoża teleangiektazji mogą leżeć poważne schorzenia ogólnoustrojowe. W takim przypadku dzieli się je na:
- naczyniaki gwiaździste, który powstają np. przy marskości wątroby;
- linijne teleangiektazje, które towarzyszą starzeniu się skóry, trądzikowi różowatemu, nadciśnieniu żylnemu, zespołowi rakowiaka i mastocytozie;
- siateczkowate przebarwienia (poikilodermię), które pojawiają się przy zaniku pstrym naczyniastym, skórze pergaminowej i barwnikowej, uszkodzeniach naskórka promieniowaniem jonizującym oraz zapaleniach skórno-mięśniowych;
- teleangiektazje okołopaznokciowe, które wywołuje toczeń rumieniowaty lub zapalenie skórno-mięśniowe;
- teleangiektazje grudkowe będące skutkiem wrodzonej naczyniakowatości krwotocznej.
Przyczyny powstawania teleangiektazji
Teleangiektazje powstają w efekcie rozszerzenia lub osłabienia drobnych naczyń krwionośnych, do czego dochodzi w na skutek zastoju krwi lub wzrostu ciśnienia w żyłach. Ważnym czynnikiem sprzyjającym temu zjawisku są predyspozycje genetyczne. Niebagatelną rolę odrywają też hormony. Kobiety z natury bardziej są podatne na teleangiektazje nie tylko z uwagi na estrogen, ale również progesteron, którego poziom wzrasta w czasie ciąży.
Teleangiektazje powstają także w związku z prowadzonym trybem życia (praca siedząca, stojąca, brak aktywności fizycznej) i działaniem czynników środowiskowych (promieniowanie UV, wysoka temperatura). Pajączki naczyniowe pojawiają się też u osób z nadwagą i otyłością oraz takich, które mają nawyk zakładania nogi na nogę podczas siedzenia.
Inne możliwe przyczyny teleangiektazji to:
- noszenie niewygodnego obuwia (butów na obcasie),
- noszenie obcisłych spodni,
- długotrwałe stosowanie glikokortykosteroidów,
- korzystanie z solarium.
Jak zapobiegać teleangiektazjom na nogach?
Do teleangiektazji można mieć wrodzoną skłonność, dlatego osoby o bardziej kruchych naczyniach powinny unikać wspomnianych nieprawidłowych nawyków mogących przyczynić się do powstania pajączków na nogach. Należy za to:
- zwiększyć aktywność fizyczną (np. spacer, pływanie, bieganie), ale równocześnie unikać sportów siłowych, które mogą negatywnie wpływać na naczynia krwionośne;
- podczas pracy robić przerwy na poruszanie się;
- po całym dniu odpoczywać z nogami uniesionymi do góry (np. położonymi na oparciu kanapy czy opartymi o ścianę);
- wzmacniać naczynka, kierując na nie pod prysznicem na przemian ciepły i chłodny strumień wody;
- starać się zredukować masę do ciała aż do uzyskania prawidłowego BMI.

Osoby narażone na teleangiektazje ze względu na wrodzoną skłonność, tryb życia, wiek czy aktualny stan (np. ciążę) mogą także zmniejszyć prawdopodobieństwo ich pojawienia się czy powiększenia, odpowiednio się odżywiając. Chcąc uchronić się przed pajączkami, do jadłospisu należy wprowadzić produkty zawierające duże ilości witamin C, K, E oraz witaminy PP.
Nie powinno też zabraknąć antyoksydantów, które hamują aktywność wolnych rodników uszkadzających ścianki naczyń krwionośnych. Najlepszym ich źródłem są warzywa i owoce.
W zapobieganiu powstawaniu i powiększaniu się teleangiektazji pomagają także żele i kremy do nóg zawierające substancje, które regulują przepuszczalność kapilar (drobnych naczyń krwionośnych), uszczelniają, wzmacniają i uelastyczniają naczynia włosowate, przeciwdziałają pękaniu naczyń krwionośnych i zwężają rozszerzone naczynia krwionośne:
- heparynę,
- witaminę K,
- rutynę,
- ekstrakt z miłorzębu japońskiego,
- ekstrakt z arniki górskiej,
- ekstrakt z kasztanowca.
Po konsultacji z lekarzem warto włączyć również suplementy doustne wzmacniające naczynia krwionośne i usprawniające przepływ krwi, zawierające np. diosminę.
Zobacz także: Pękające naczynka na nogach – dlaczego powstają i jak je usunąć?
Jak dbać o cerę z teleangiektazjami?
Teleangiektazje doskonale znane są szczególnie posiadaczkom cery naczynkowej. Naczynka na twarzy najczęściej lokalizują się na nosie i na jego skrzydełkach oraz na policzkach. Rozszerzone naczynka, którym towarzyszy stały rumień i zapalne krostki, są z kolei objawem trądziku różowatego.
Dlatego jak tylko zauważycie, że cera jest bardzo reaktywna i pokrywa się rumieńcem np. w wyniku zmiany temperatury, zacznijcie o nią odpowiednio dbać. Zazwyczaj kolejnym etapem jest pojawienie się teleangiektazji. Pamiętajcie o:
- unikaniu opalania i stosowaniu kremów z wysokim filtrem UV (najlepiej SPF50);
- unikaniu przemywania twarzy gorącą wodą;
- unikaniu kosmetyków z alkoholem i peelingów ziarnistych;
- stosowaniu kosmetyków przeznaczonych do pielęgnacji cery naczynkowej, szczególnie dobrego kremu na naczynka;
- stosowaniu zimą kremów ochronnych i bardziej treściowej formule.
Zobacz także: Skuteczny sposób na pękające naczynka. Poznaj 4 maseczki, za które podziękuje cera naczynkowa
Teleangiektazja - zabiegi
Już istniejące teleangiektazje można usunąć, poddając się specjalistycznym zabiegom. Trzeba się równocześnie liczyć z tym, że ich przeprowadzenie wiąże się z ryzykiem powstania przebarwień, blizn lub zasinień, a ponowne pojawienie się teleangiektazji jest bardzo prawdopodobne.
Najczęściej polecane metody leczenia teleangiektazji to:
- skleroterapia (obliteracja farmakologiczna), polegająca na wstrzyknięciu w światło naczynia środka drażniącego jego śródbłonek i prowadzącego do jego zamknięcia;
- laseroterapia, czyli laserowe zamykanie naczynek, podczas którego hemoglobina (barwnik krwi) absorbuje energię przenoszoną przez promieniowanie laserowe, czego skutkiem jest miejscowy wzrost temperatury i w konsekwencji włóknienie oraz zamknięcie naczynia;
- elektrokoagulacja, w trakcie której skóra jest nakłuwana mikrokaniulą doprowadzającą w okolicę naczynia prąd o wysokiej częstotliwości;
- jonoforeza, polegająca na usuwaniu teleangiektazji poprzez oddziaływanie prądu stałego;
- kriochirurgia, będąca metodą polecaną osobom, które nie mogą poddać się elektrokoagulacji, wykorzystującą podtlenek azotu lub ciekły azot.
Istnieją jednak przeciwwskazania do wymienionych zabiegów, a zalicza się do nich między innymi:
- ciążę i karmienie piersią,
- padaczkę,
- rozrusznik serca i metalowe implanty w przypadku zabiegów z użyciem prądu,
- przyjmowanie leków zmniejszających krzepliwość krwi,
- cukrzycę,
- łuszczycę,
- bielactwo.