Trądzik neuropatyczny – przyczyny, objawy, leczenie
Trądzik neuropatyczny to choroba z pogranicza dermatologii i psychiatrii. Dotknięta nią osoba obsesyjnie wyciska i rozdrapuje pryszcze, krostki i zaskórniki, dążąc do uzyskania perfekcyjnej skóry. Efekt jest jednak odwrotny do zamierzonego i dochodzi do nasilenia trądziku, który obejmuje nie tylko twarz, ale też dekolt, ramiona czy plecy.

- Małgorzata Przybyłowicz-Nowak
Trądzik neuropatyczny występuje głównie u osób o niskiej samoocenie, nierzadko zmagających się z nerwicą czy depresją. Na skórze oprócz typowych dla trądziku ropnych zmian widoczne są też rany, a konsekwencją trądziku neuropatycznego często są przebarwienia i głębokie blizny. Leczenie tego typu trądziku wymaga dwukierunkowego podejścia, obejmującego zarówno kurację dermatologiczną, jak i terapię psychologiczną.
Spis treści:
- Co to jest trądzik neuropatyczny?
- Przyczyny trądziku neuropatycznego
- Jak wygląda trądzik neuropatyczny?
- Leczenie trądziku neuropatycznego
Co to jest trądzik neuropatyczny?
Trądzik neuropatyczny nazywany jest też trądzikiem przeczosowym lub trądzikiem z rozdrapania. To ostatnie określenie najlepiej oddaje charakter tej choroby, która polega na kompulsywnym wyciskaniu pryszczy, zaskórników, rozdrapywaniu wszelkich zmian widocznych na skórze. Jest to choroba psychodermatologiczna – choć objawy obejmują skórę, to przyczyna tkwi w zaburzeniach o podłożu psychologicznym.
Osoba dotknięta trądzikiem neuropatycznym spędza wiele godzin przed lustrem, dokładnie analizując niemal każdy centymetr skóry, która w jej przekonaniu powinna wyglądać nieskazitelnie. Kiedy widoczna jest jakakolwiek zmiana skórna, zostaje ona wyciśnięta lub rozdrapana. Pozbycie się pryszcza czy zaskórnika przynosi chwilową ulgę, jest pewną formą autoagresji. Jednak wkrótce potem pojawia się uczucie złości, żalu, poczucie winy i porażki.
Wyciskanie pryszczy w przypadku trądziku neuropatycznego może zacząć się niewinnie, od kilku zmian, żeby następnie stopniowo przybierać na silę. Prowadzi to do powstania błędnego koła: wyciskanie krostek mające na celu poprawienie wyglądu skóry prowadzi do jego pogorszenia, co w rezultacie skutkuje jeszcze bardziej nasilonym, obsesyjnym wyciskaniem.
Przyczyny trądziku neuropatycznego
Trądzik neuropatyczny jest jednym z najtrudniejszych do leczenia rodzajów trądziku, co wynika ze złożoności problemu. Nie jest to wyłącznie schorzenie dermatologiczne, lecz główną przyczyną są zaburzenia o podłożu psychologicznym. Występuje on najczęściej u:
- perfekcjonistów,
- osób o obniżonej samoocenie,
- chorych na nerwicę lub depresję.
Problem trądziku neuropatycznego częściej też dotyczy kobiet, które są pod większą presją dotyczącą wyglądu, szczególnie w okresie dojrzewania, kiedy wpływ otoczenia i podatność na opinie z zewnątrz są najsilniejsze.
Istotę problemu dobrze oddaje wypowiedź umieszczona przez internautkę TinyTina na forum w wątku poświęconym trądzikowi neuropatycznemu:
(…) Kiedy pojawia się na mojej skórze mały wyprysk, wyciskam go i obiecuję sobie, że to jeden jedyny syfek. Mija godzina, a moja twarz, plecy, ramiona, czasem nawet uda są rozkrwawione, spuchnięte i sączące. Po takich zabiegach po prostu płaczę, bo mam wrażenie, że w akcie wyciskania nie byłam sobą, dociera do mnie, co zrobiłam, patrzę się w lustro i zamykam w domu na czas gojenia. (…)
Jak wygląda trądzik neuropatyczny?
Objawy trądziku neuropatycznego w pewnym stopniu przypominają typowe zmiany skórne charakterystyczne dla trądziku. Na skórze widoczne są ropne zmiany i zaskórniki. Odróżnia się jednak tym, że licznie występują też ranki, nieraz krwawiące, zadrapania, zaczerwienienia i spękane naczynka będące efektem kompulsywnego wyciskania pryszczy. Często skutkiem trądziku neuropatycznego i rozdrapywania zmian skórnych jest powstanie głębokich blizn potrądzikowych.
Zmiany w przypadku trądziku neuropatycznego mogą być zlokalizowane nie tylko na twarzy, choć tu występują zdecydowanie najczęściej z uwagi na łatwą dostępność. Często obejmują jednak również dekolt, ramiona, a nawet plecy czy pośladki.
Leczenie trądziku neuropatycznego
Leczenie trądziku neuropatycznego powinno obejmować nie tylko kurację dermatologiczną, ale również psychoterapię. Celem jest zarówno poprawienie wyglądu skóry poprzez zastosowanie odpowiednich preparatów przeciwtrądzikowych, jak i uporanie się z główną przyczyną choroby, czyli zaburzeniami psychologicznymi. Czasem niezbędne może okazać się włączenie leczenia farmokologicznego pod okiem psychiatry.
W leczeniu trądziku neuropatycznego, jak w każdym innym rodzaju trądziku, konieczne jest wdrożenie także odpowiedniej pielęgnacji cery trądzikowej. Stosujcie delikatne pianki i żele oczyszczające, do złuszczania używajcie wyłącznie peelingów enzymatycznych – peelingi ziarniste mogą doprowadzić do pogorszenia stanu cery. Do osuszania skóry używajcie najlepiej jednorazowych ręczników papierowych, a jeśli używacie zwykłych, bawełnianych – często je zmieniajcie. Warto sięgać po toniki z kwasami, np. migdałowym lub glikolowym, oraz po kremy lub serum z niacynamidem bądź retinolem.
Zobacz także: Pielęgnacja cery trądzikowej. Sprawdzone sposoby na pozbycie się krostek i zaskórników
Pamiętajcie, że najważniejsze jest przede wszystkim przyznanie się przed sobą, że taki problem faktycznie występuje i poszukanie pomocy. Nieleczony trądzik neuropatyczny sam nie ustąpi, a może doprowadzić do znacznego pogorszenia stanu skóry niemal całego ciała.