Aceton (Acetone) to łatwopalny związek pochodzenia roślinnego, znany również jako propanon. Występuje w postaci bezbarwnej cieczy. Aceton to rozpuszczalnik stosowany w kosmetykach i produktach przeznaczonych do pielęgnacji ciała. Występuje naturalnie w organizmie jako produkt uboczny metabolizmu wynikający z rozkładu tkanki tłuszczowej. Jest to podstawowy składnik wielu zmywaczy do paznokci – rozpuszcza lakier z powierzchni płytki paznokciowej, umożliwiając jego usunięcie płatkami bawełnianymi. Aceton można spotkać w dwóch formach w sprzedaży. Ten stosowany w kosmetykach to tzw. aceton kosmetyczny, natomiast pod nazwą aceton techniczny kryją się roztwory na bazie alkoholu metylowego. Są to preparaty silnie zanieczyszczone. Aceton kosmetyczny jest specjalnie odfiltrowany odpowiednimi metodami chemicznymi, a dodatkowo jest wzbogacony substancjami o działaniu pielęgnującym, witaminami czy aromatami.
Spis treści:
Aceton, znany również jako 2-propanon, keton dimetylowy czy propanon, jest ważnym organicznym rozpuszczalnikiem o znaczeniu przemysłowym i chemicznym. Oprócz zastosowania kosmetycznego związek wykorzystuje się do produkcji plastiku, włókien, leków lub innych chemikaliów. Z chemicznego punktu widzenia aceton jest najprostszym ketonem, czyli związkiem charakteryzującym się obecnością grupy karbonylowej połączonej z dwoma innymi atomami węgla. Czysty związek występuje w postaci bezbarwnej cieczy. Aceton jest zdolny do rozpuszczania wielu tłuszczów oraz żywic (winylowych i akrylowych), jak również eterów celulozy, octanu celulozy, nitrocelulozy i wielu innych estrów celulozy. Zastosowanie kosmetyczne acetonu wiąże się z rozpuszczaniem kilku rodzajów lakierów do paznokci, takich jak akryl, hybryda lub tipsy.
Najczęstszym zastosowaniem acetonu jest zmywacz do paznokci, w którym pełni funkcję rozpuszczalnika. Ponadto związek możemy znaleźć w produktach takich jak:
Alternatywnym środkiem dla acetonu w kontekście rozpuszczania lakierów stanowi octan etylu (rzadziej octan butylu) stosowany w lakierach bezacetonowych, charakteryzujący się mniej drażniącym działaniem. Octany równie dobrze rozpuszczają lakier i nie przesuszają bardzo płytki paznokci, jednak podobnie jak aceton wykazują działanie odurzające, jak również drażniące układ oddechowy.
Aceton wykorzystywany jest jako alternatywa do frezowania w celu usunięcia lakieru hybrydowego. Nie jest on jednak obojętny dla paznokci, w związku z tym stosowanie go regularnie do ściągania manicure przyczynia się do znacznego wysuszenia, łamliwości, rozdwajania i pogorszenia stanu płytki paznokciowej. Ciągłe używanie acetonu do usuwania hybrydy zwiększa tym samym podatność na uszkodzenia mechaniczne. Z tego względu osoby, które borykają się z problemem osłabionych paznokci naturalnych oraz tendencją do łamliwości i rozdwajania, powinny unikać tej metody.
Aceton jest substancją szeroko przebadaną i uważany jest za związek o niskiej toksyczności. Środek w postaci ciekłej jest łatwopalny i to samo dotyczy jego oparów, wobec czego nie powinno stosować się produktów na bazie acetonu w pobliżu otwartego ognia.
Nie ma informacji na temat szkodliwych interakcji acetonu ze składnikami wykorzystywanymi w kosmetykach. Dobrze łączy się z innymi związkami zawartymi w produktach do pielęgnacji ciała.
Aceton jest związkiem organicznym występującym naturalnie w organizmach żywych, w tym ludzi, oraz w tkankach niektórych roślin, takich jak żyto czy ziemniaki. Jedną z metod otrzymywania acetonu, niestosowaną już obecnie, była synteza z wykorzystaniem bakterii Clostridium acetobutylicum. Aceton kosmetyczny jest składnikiem pochodzenia roślinnego, wobec czego może być stosowany przez wegan.
Aceton jest związkiem wysoce łatwopalnym. Uważany jest za środek charakteryzujący się niską toksycznością, ale przewlekłą. Wdychany w dużych ilościach może przyczyniać się do:
W nadmiarze może powodować również podrażnienie lub uszkodzenie skóry. Zaleca się, aby podczas stosowania kosmetyków z acetonem jako głównym składnikiem przebywać w dobrze wentylowanych pomieszczeniach.
Aceton przedostaje się do gleby, wody czy powietrza w procesach takich jak pożary lasów, jednak mechanizmy przemysłowe wnoszą do środowiska więcej acetonu niż te naturalne. Związek szybko odparowuje do postaci gazowej, jeśli jest uwalniany w postaci cieczy. Rozkłada się w świetle słonecznym na inne związki chemiczne. Nie wiąże się z glebą, ani nie ulega bioakumulacji u zwierząt. Część mikroorganizmów obecnych w glebie jest zdolna do rozkładu acetonu podczas odpowiednich procesów metabolicznych. Negatywny wpływ na ptaki lub zwierzęta lądowe nie został w pełni określony. Nie podejrzewa się, że aceton ulega bioakumulacji w roślinach, zwierzętach czy ludzkim ciele.
Aceton, jako składnik kosmetyczny nie jest uznany za szkodliwy, jest jednakże substancją lotną i w drodze długotrwałego narażenia na wdychanie jego oparów, staje się neurotoksyczny. Ponadto może przesuszać i osłabiać płytkę paznokci.