Zeolit (Zeolite) to minerał glinokrzemianowy, który wykorzystywany jest w kosmetykach pielęgnacyjnych i kolorowych ze względu na swoje właściwości oczyszczające i osuszające. Pochłania wilgoć, pot i sebum, dzięki czemu stanowi pomoc w walce z trądzikiem i przetłuszczającą się skórą, a także zapobiega przykrym zapachom.
Spis treści:
Zeolity to grupa minerałów glinokrzemianowych. Mają postać kryształów i porowatą strukturę. Ich najważniejszą właściwością jest to, że wewnątrz ich szkieletu znajdują się puste przestrzenie, dzięki czemu działają jak „molekularne sita”. Pochłaniają cząsteczki toksyn, metali ciężkich, a także niektóre izotopy promieniotwórcze. W wyniku procesu jonowymiennego zeolity mogą zmiękczać wodę, czyli usuwać kationy wapnia i magnezu.
Zeolity naturalne, takie jak chabazyt czy kinoptyloit, zawierają sód, magnez i potas, a także cząsteczki wody – dlatego minerały z tej grupy wydzielają parę wodną podczas podgrzewania. Stąd też wzięła się ich nazwa – w języku greckim dzeo oznacza wrzeć, a lithos – skała. Łatwo rozpuszczają się w kwasie solnym, tworząc galaretowatą krzemionkę.
W sprzedaży można znaleźć zeolit mikronizowany. Oznacza to, że został poddany procesowi technologicznemu, który ma na celu znaczne zmniejszenie średnicy cząsteczek substancji czynnej do wielkości mierzonej w mikrometrach (w tym przypadku 20 lub 50 mkr). Dzięki temu zwiększa się absorpcja danego składnika. Zeolit kosmetyczny występuje w postaci sproszkowanej, a w niektórych krajach jest sprzedawany jako suplement diety w formie płynnej wspomagający detoks organizmu.
Minerały glinokrzemianowe pełnią w kosmetykach dwojaką funkcję. Po pierwsze warunkują konsystencję produktu, a po drugie wpływają na jego właściwości oczyszczające i pielęgnujące. Zeolit jest substancją wypełniająca, dodaje objętości kosmetykom, a także pochłania zbędną wilgoć i zapobiega ich zbrylaniu. Dzięki temu preparaty z nim w składzie dobrze rozprowadzają się po ciele lub włosach i zachowują świeżość. Ułatwia też spłukiwanie maseczek z powierzchni skóry i pochłania nieprzyjemne zapachy. Sprawdza się w pielęgnacji cery:
Ponieważ zeolit pochłania wilgoć, pot, sebum i tłuszcz, działa na skórę matująco, oczyszczająco i dezodoryzująco – zapobiega powstawaniu przykrych zapachów. Sprawdza się w pielęgnacji cery z rozszerzonymi porami. Przyspiesza regenerację tkanek. Pomaga zlikwidować problem przetłuszczających się włosów. Jest składnikiem suchych szamponów, które pozwalają szybko pozbyć się zanieczyszczeń i łoju. Wspomaga działanie detoksykacyjne glinek, dlatego jest przydatnym elementem maseczek oczyszczających i peelingów.
Minerały glinokrzemianowe, takie jak zeolit, wykorzystuje się do tworzenia kosmetyków pielęgnacyjnych (zwłaszcza do cery tłustej i trądzikowej) oraz sypkich i prasowanych produktów do makijażu. Występują w:
Nie określono najwyższej bezpiecznej zawartości zeolitu w kosmetykach. Cosmetic Ingredient Review zanotowało jednak, że dotychczas najczęściej używane stężenie tego minerału to maksymalnie około 0,9%.
Zeolit sprawdza się jako składnik maseczek glinkowych. Wzmacnia ich efekt oczyszczający. Żeby wykonać taki kosmetyk w domu, wystarczy połączyć białą glinkę i zeolit z maślanką lub jogurtem. Można też zakupić gotową bazę do maseczek typu peel-off z zeolitem, którą należy wymieszać z wodą lub ulubionym hydrolatem, np. różanym. Można dodać do niej także olejki eteryczne lub ekstrakty, np. z zielonej herbaty. Trzeba pamiętać, żeby maseczki domowego wyrobu zużywać zaraz po przygotowaniu, ponieważ nie zawierają konserwantów i zachowają świeżość tylko przez krótki czas. Zeolit można także wymieszać z solą himalajską i ulubionym ekstraktem, a potem dodać do kąpieli.
Nie ma informacji na temat niekorzystnych interakcji zeolitu z innymi składnikami kosmetyków. Dobrze łączy się z większością substancji – wzmacnia efekt detoksykujący glinek oraz osusza wilgoć i rozpuszczalniki w kosmetyku.
Na świecie istnieje około 40 rodzajów naturalnych zeolitów. Powstają one w skałach osadowych i wulkanicznych. Krystaliczne glinokrzemiany składają się z krzemionki i tlenku glinu w różnych proporcjach oraz tlenków metali. Wytwarza się je przez hydrotermiczną obróbkę stałego glinokrzemianu lub żelu otrzymanego w reakcji wodorotlenku sodu, hydratu tlenku glinu i krzemianu sodu. Zeolit wykorzystywany w kosmetyce może mieć pochodzenie naturalne lub być substancją syntetyczną. W drugim przypadku nie będzie miał zanieczyszczeń.
Zeolit jest substancją dopuszczoną do użycia w kosmetykach i bezpieczną dla skóry. Z reguły nie wywołuje efektów ubocznych ani reakcji alergicznych, ale ponieważ ma właściwości osuszające, może nie być odpowiedni dla bardzo wrażliwej i suchej cery.
Istotna dla bezpieczeństwa stosowania tego składnika jest jego czystość. Naturalne zeolity, w szczególności klinoptylolit i filipsyt, mogą zawierać erionit. Jest to pył włóknisty, który ma działanie podobne do azbestu. Kosmetyki z minerałami z tej grupy powinny pochodzić z pewnych źródeł i być gruntownie przebadane pod kątem zanieczyszczeń. Zeolit zawierający srebro i cynk jest zakazany jako składnik kosmetyczny na mocy Rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1223/2009 dotyczącego produktów kosmetycznych.
Zeolity nie mają negatywnego wpływu na zasoby wodne i glebę, a na dodatek odgrywają dużą rolę w oczyszczaniu ścieków, ponieważ działają jak sita i wyłapują zanieczyszczenia. Stosowane są w produkcji proszków do prania jako zastępstwo dla szkodliwych dla środowiska fosforanów.
Może przesuszać wrażliwą skórę.