Tymol jest składnikiem olejków eterycznych występujących m.in. w tymianku, lebiodce i cząbrze. To organiczny związek chemiczny z grupy terpenów i fenoli. Najczęściej występuje obok karwakrolu i eugenolu. Stosowany jest w preparatach pielęgnujących i leczniczych, a także jako środek zwalczający pasożyty. Słabo rozpuszcza się w wodzie, ale rozpuszcza się w alkoholu. Tymol był wykorzystywany przez starożytnych Egipcjan do mumifikowania zwłok.
Spis treści:
Tymol działa bakteriobójczo i przeciwgrzybiczo. Odkaża rany i błony śluzowe. Łagodzi stany zapalne. Wykazuje działanie antyoksydacyjne. Hamuje rozwój pleśni. Ma także właściwości rozgrzewające. Jest bezbarwny i występuje w postaci ciała stałego. Ma charakterystyczny zapach macierzanki i ostry, piekący smak.
Tymol wykazuje właściwości:
Jest to substancja aktywna, czyli kluczowa część kosmetyku, która odpowiada za jego działanie w określony sposób.
Tymol jest wykorzystywany w produktach do płukania jamy ustnej, bo działa przeciwgrzybiczo i antybakteryjnie. Łagodzi stany zapalne dziąseł. Zapobiega powstawaniu płytki nazębnej i próchnicy. Jest uznawany za związek, który może być skuteczny w walce z kandydozą.
Tymol znalazł zastosowanie w kosmetykach jako denaturant. Jest dodawany do produktów z alkoholem po to, żeby zmienić ich smak i zapach, by stały się nieprzyjemne i by zniechęcać do ich spożycia. Wykorzystywany jest także do maskowania zapachu i smaku w kosmetykach. Jest obojętny i niehigroskopijny, dzięki czemu nie zmienia właściwości roztworu. Może zapobiegać powstawaniu pleśni.
Występuje w produktach oczyszczających i dezodorujących. Z uwagi na swoje działanie przeciwgrzybiczne i antybakteryjne tymol wykorzystywany jest w kosmetykach do mycia cery tłustej, trądzikowej i problematycznej. Stosowany jest w produktach przeciwtrądzikowych, bo hamuje namnażanie się drobnoustrojów. Jest składnikiem serów i koncentratów działających punktowo. Wykorzystywany jest w specjalistycznych preparatach dermatologicznych do walki z chorobami skóry, ropnymi wypryskami i ze świądem. Jest składnikiem mydeł antybakteryjnych.
Tymol pełni w kosmetyku funkcję:
Występuje także w produktach do włosów. Chroni kolor i stanowi ochronę przed działaniem promieniowania UV. Ekstrakt z tymianku, który zawiera tymol, wykorzystywany jest do produkcji szamponów przeciwłupieżowych, ponieważ hamuje aktywność bakterii i drożdżaków. Stosuje się go także w kosmetykach do włosów przetłuszczających się. Występuje w produktach hamujących łysienie.
Tymol stosowany jest przede wszystkim w produktach do dezynfekcji jamy ustnej. Wykorzystywany jest także w kuracjach przeciwtrądzikowych. Znajduje się w kosmetykach takich jak:
Preparaty z tymolem można stosować miejscowo do odkażania ran. Może być wykorzystywany w produktach zwalczających opryszczkę i afty.
Tymol można wykorzystać do produkcji domowych kosmetyków o właściwościach przeciwbakteryjnych.
Do jego wykonania potrzebne są: żel z aloesu, olejek herbaciany, olejek z oregano, olejek lawendowy i alkohol w stężeniu 99,8%. Składniki należy wymieszać w proporcji 75% alkoholu i 25% olejków.
Należy przygotować suszony tymianek i wrzątek. Ćwierć łyżki suszonego tymianku trzeba zalać ćwiercią szklanki wrzątku i odstawić do ostygnięcia. Tonik nakłada się na twarz przy pomocy nasączonego wacika.
Do wykonania preparatu potrzebne są: ½ szklanki oliwy z oliwek, ½ szklanki oleju kokosowego, ⅓ szklanki tymianku, 4 łyżki granulek wosku pszczelego, łyżka miodu, 30 kropli olejku z drzewa herbacianego i 40 kropli z oleju z nagietka. W kąpieli wodnej należy podgrzać oliwę z oliwek i olej kokosowy. Następnie trzeba dodać do nich suszoną lawendę oraz olejek z nagietka i dalej podgrzewać. Po chwili miksturę należy zdjąć z ognia i dodać olejek z drzewa herbacianego. Tak przygotowaną maść przelewa się do pojemników i zostawia do ostygnięcia.
Tymol jako składnik kosmetyków jest uznawany za bezpieczny, ale jest poddany ograniczeniom, co do stężenia i stosowania. Na ekstrakty roślinne z tą substancją powinny uważać kobiety w ciąży, bo mogą powodować skurcze macicy. Tymol może zwiększyć absorpcję 5-fluorouracylu stosowanego w chemioterapii.
Nie ma przeciwwskazań do łączenia tymolu z innymi składnikami. Warto jednak pamiętać, że słabo rozpuszcza się w wodzie, a jest rozpuszczalny w alkoholach i gorącym oleju. Dobrze łączy się z gliceryną. Warto zestawiać go z takimi związkami jak karwakrol, kwas rozmarynowy i eugenol.
Tymol jest fenolem będącym składnikiem olejków roślin aromatycznych, w szczególności tymianku, oregano, kminku koptyjskiego i cząbru. Może być także pozyskiwany drogą syntetyczną. Tymol po raz pierwszy wyekstrahował Caspar Neumann w XVIII wieku.
Tymol może wywoływać alergię, zwłaszcza u osób, które są uczulone na zioła takie jak mięta pieprzowa, bazylia, majeranek lub szałwia. Spożywany w zbyt dużej ilości jest trujący. Może powodować nudności, wymioty, zapalenie żołądka, a nawet prowadzić do uszkodzenia serca, nerek lub wątroby, a w konsekwencji do śmierci.
Tymol jako związek pochodzenia naturalnego szybko rozkłada się w środowisku. Nie jest zagrożeniem dla wód i oceanów.
Tymol w kosmetykach nie jest szkodliwy. Spożyty w większej ilości jest trujący i może doprowadzić do uszkodzenia wątroby, nerek, serca i ośrodkowego układu nerwowego, a w konsekwencji do śmierci. Najbardziej niebezpieczne jest przedawkowanie olejku tymiankowego, który w dużej części składa się z tymolu. Najczęstszymi objawami zatrucia są wymioty, nudności, zapalenie żołądka i problemy z oddychaniem. Zażywanie tymianku w bardzo dużych ilościach lub stosowanie oleju tymiankowego może mieć negatywny wpływ na rozwój płodu, ponieważ w okresie ciąży może stymulować macicę do skurczów.