CI 16255 właściowości i zastosowanie

Czerwień koszenilowa – właściwości, działanie, zastosowanie

Czerwień koszenilowa należy do organicznych barwników syntetycznych z grupy azowej. Jest wykorzystywana w przemyśle spożywczym, tekstylnym i kosmetycznym. Ma kolor porównywany do barwy maku polnego. Zakodowana za pomocą nazwy CI 16255 znajdzie się na opakowaniach wielu kosmetyków m.in. na etykietach produktów do makijażu.

Spis treści:

• Właściwości czerwieni koszenilowej
• Zastosowanie czerwieni koszenilowej
• W jakich kosmetykach można znaleźć czerwień koszenilową?
• Czerwień koszenilowa – czy to to samo co koszenila?
• Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć czerwieni koszenilowej?
• Efekty uboczne stosowania czerwieni koszenilowej
• Czerwień koszenilowa – czy jest to składnik ekologiczny?

Właściwości czerwieni koszenilowej

Czerwień koszenilowa występuje pod wieloma synonimami, związanymi często z nazewnictwem branżowym, takimi jak cochineal red A, nowa kokcyna lub pąs 4R (ponceau 4R). W produktach spożywczych kryje się pod oznaczeniem E124, a w kosmetykach pod nazwą CI (Colour Index) 16255.

Jest to barwnik azowy. Początek produkcji substancji koloryzujących z tej grupy datuje się na rok 1858, kiedy Peter Griess zsyntetyzował żółć anilinową. Ten i inne podobne mu barwniki syntetyczne są chętnie wykorzystywane w przemyśle spożywczym, tekstylnym, kosmetycznym i w analizie chemicznej. Substancje koloryzujące z grupy azowej są tanie i łatwe w produkcji. Otrzymuje się je z amin aromatycznych w nieskomplikowanych warunkach, niewymagających dużych zasobów energii – reakcja zachodzi w wodzie, w temperaturze zbliżonej do otoczenia.

Czerwień koszenilowa ma postać czerwonego proszku lub granulek. Jest rozpuszczalna w wodzie, glikolu, glicerynie i etanolu. Jest także odporna na działanie światła i temperatury (do 105°C), dzięki czemu kolor nie blaknie i pozostaje intensywny. Barwnik ten jest mniej odporny na działanie kwasów i zasad. Pozostaje stabilny w środowisku pH o zakresie 3–8. Kosmetykom nadaje kolor.

Zastosowanie czerwieni koszenilowej

Barwnik monoazowy, jakim jest czerwień koszenilowa, stosuje się wyłącznie dla zwiększenia atrakcyjności sensorycznej produktu. Nadaje kosmetykom do pielęgnacji i makijażu kolor ciemnej czerwieni, podobny do barwy kwiatu maku. Ponieważ barwnik CI 16255 jest odporny na działanie światła i temperatury, długo zachowuje swoje walory estetyczne. Wzmacnia kolor gotowego produktu.

Czerwień koszenilowa występuje w kosmetykach różnego rodzaju, głównie w tych kolorowych, przeznaczonych do makijażu oraz w półtrwałych farbach do włosów.

Zazwyczaj zawartość tej substancji jest minimalna, a jej maksymalne stężenie w gotowych do użycia, nieutleniających produktach do farbowania włosów wynosi 0,5%.

W jakich kosmetykach można znaleźć czerwień koszenilową?

Czerwień koszenilową, inaczej pąs 4R, wykorzystuje się w produkcji kosmetyków kolorowych, którym nadaje ona czerwoną barwę. Nie jest to jednak jedyne zastosowanie tej substancji, jako że koloryzuje się nie tylko produkty do makijażu. Można znaleźć ją także w różnego rodzaju płynach i kremach. Barwnik występujący pod nazwą CI 16255 pojawia się między innymi w:

• szminkach,
• różach,
• cieniach do oczu,
• solach i kulach do kąpieli,
• mydłach,
• balsamach,
• szamponach,
• peelingach.

Czerwień koszenilową wykorzystuje się także w produktach do koloryzacji włosów, którym nadaje trwałą, intensywną, odporną na światło czerwoną barwę.

Czerwień koszenilowa – czy to to samo co koszenila?

Barwnika, jakim jest czerwień koszenilowa, nie należy mylić z koszenilą (E120), która jest naturalną substancją koloryzującą pochodzenia zwierzęcego. Otrzymuje się ją poprzez suszenie i mielenie owadów – czerwców kaktusowych pochodzących z Meksyku lub czerwców polskich. Wykorzystuje się ją w przemyśle spożywczym, kosmetycznym, farmaceutycznym i tekstylnym.

Rozróżnienie tych dwóch substancji jest bardzo ważne dla wegan, ponieważ koszenila może zawierać do 2,2% składników białkowych pochodzących od owadów, natomiast czerwień koszenilowa jest związkiem syntetycznym i do jej produkcji nie wykorzystuje się żadnych elementów pochodzenia zwierzęcego.

Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć czerwieni koszenilowej?

Czerwień koszenilowa jest związkiem syntetycznym odpornym na działanie temperatury i światła, dzięki czemu jest trwałym i stabilnym barwnikiem kosmetyków. Reaguje natomiast pod wpływem kwasu askorbinowego (witaminy C) i dwutlenku siarki – jej barwa staje się mniej intensywna. Poza tym nie odnotowano, żeby połączenie czerwieni koszenilowej z innymi składnikami kosmetyków miało negatywne lub szkodliwe skutki.

Efekty uboczne stosowania czerwieni koszenilowej

Czerwień koszenilowa jest substancją, która dobrze rozpuszcza się w wodzie, a to oznacza, że nie jest kumulowana w organizmie, nawet jeśli przenika do głębszych warstw skóry. Barwniki azowe zazwyczaj same w sobie nie uczulają, ponieważ są zbyt małe, żeby wpływać bezpośrednio na układ odpornościowy. Mogą jednak zwiększać wrażliwość na inne substancje oraz wywoływać objawy alergiczne u osób cierpiących na astmę.

Barwniki i dodatki zapachowe uważa się za substancje, które najczęściej decydują o nietolerancji kosmetyku. Mogą być czynnikiem uczulającym, ale nie jest to reguła. Stężenie barwników jest często minimalne, zwłaszcza w porównaniu z dopuszczalną ilością stosowaną w żywności.

Pojawiają się doniesienia, że czerwień koszenilowa może być czynnikiem rakotwórczym, ale badania nad takim wpływem barwników monoazowych ciągle trwają i nie są w pełni potwierdzone.

Czerwień koszenilowa – czy jest to składnik ekologiczny?

Czerwień koszenilowa jest barwnikiem otrzymywanym na drodze syntezy związków organicznych. Jej produkcja nie wymaga dużego nakładu energii i nie generuje szkodliwych odpadów. Jest łatwo biodegradowalna. Może gromadzić się na osadach lub cząstkach stałych w wodzie, ale jest przy tym podatna na fotolizę (rozkład cząsteczek związków chemicznych pod wpływem światła) – wtedy okres jej połowicznego rozpadu wynosi 133 dni.

Czerwień koszenilowa jest odpowiednia dla wegan, ponieważ nie zawiera żadnych substancji pochodzenia zwierzęcego.