Salicylan sodu (Sodium salicylate) to organiczny związek chemiczny, sól sodowa kwasu salicylowego. Jest stosowany w kosmetyce jako konserwant. Zapobiega namnażaniu się bakterii i innych organizmów w produktach kosmetycznych. W medycynie wykorzystywany jest jako środek przeciwbólowy i przeciwgorączkowy. Jest białym, krystalicznym ciałem stałym, które dobrze rozpuszcza się w wodzie i w etanolu.
Spis treści:
Salicylan sodu ma właściwości konserwujące i wpływa na trwałość produktów, a także chroni je przed zepsuciem. Zwalcza drobnoustroje w kosmetykach takie jak wirusy, grzyby, pleśń, i hamuje ich rozwój, przez co wydłuża przydatność produktów kosmetycznych.
Sodium salicylate w małych stężeniach nawilża skórę, w wysokich ją złuszcza. Ma właściwości:
Składnik ten jest obecny w wielu kosmetykach, które są stosowane na co dzień.
Salicylan sodu znalazł zastosowanie w kosmetyce przede wszystkim jako konserwant. Chroni produkty przed namnażaniem się drobnoustrojów (bakterii, drożdży, pleśni) zarówno podczas ich wytwarzania, jak i używania przez konsumentów. Stosowany jest w wyższych stężeniach np. w mydłach do dezynfekcji czy szamponach przeciwłupieżowych. W kosmetyce jest także stosowany w zabiegach jonoforezy.
Salicylan sodu występuje w różnego rodzaju kosmetykach, ponieważ jest składnikiem konserwującym, który ma przedłużyć ich trwałość. Znajduje się głównie w produktach, które zawierają wodę, gdyż jest to środowisko sprzyjające rozwojowi mikroorganizmów. Raczej nie jest stosowany w produktach bezwodnych, np. oliwkach. Nie spotkamy go także w kosmetykach, które mają w składzie związki wiążące wodę albo alkohol (takie preparaty nie wymagają użycia konserwantów). Salicylan sodu występuje w różnego rodzaju kremach, balsamach, tonikach, płynach micelarnych, a także żelach czy szamponach. Można go również spotkać w farbach do włosów i odżywkach, a nawet kremach do golenia. Szczególne zastosowanie znalazł w płynach do dezynfekcji i szamponach przeciwłupieżowych, gdzie jego stężenie jest wyższe niż w pozostałych produktach kosmetycznych.
W produktach do pielęgnacji ciała podobnie jak w pozostałych typach kosmetyków, pełni rolę konserwantu. Występuje m.in. w żelach do mycia, mleczkach, a także mydłach w płynie i peelingach. Bywa również w antyperspirantach.
Warto pamiętać, że zastosowanie konserwantu w kosmetykach nie daje całkowitej pewności, że kosmetyk nie zostanie skażony. O ile podczas produkcji kosmetyku zostaną zniwelowane czynniki umożliwiające rozwój drobnoustrojów, tak podczas stosowania może pojawić się wtórne nadkażenie produktu. Najbardziej narażone są na to kosmetyki nakładane palcami.
Salicylan sodu znajdziemy w:
Dopuszczalne stężenie tej substancji w kosmetykach wynosi 0,5% w przeliczeniu na kwas salicylowy. W wyższym stężeniu może być używana w płynach do dezynfekcji, a także szamponach przeciwłupieżowych. Wyższa zawartość – do 2,0% – może znaleźć się w produktach spłukiwanych, ale warunkiem, że salicylan sodu ma inne zastosowanie niż konserwujące. W przypadku produktów do włosów stężenie tego składnika może wynieść do 3,0%. Jego bardzo wysoka zawartość (do 10%) złuszcza skórę, a niska (do 0,5%) nawilża.
Salicylan sodu jest substancją bezpieczną, ale podlega pewnym ograniczeniom. Jest dopuszczony do stosowania w produktach kosmetycznych w określonych maksymalnych stężeniach. Nie może być składnikiem kosmetyków dla dzieci (wyjątkiem są szampony), dlatego że łatwo wchłania się przez skórę i najmłodsi użytkownicy mogą na niego mocniej zareagować. Sodium salicylate ma potencjał drażniący i uczulający. W dużych stężeniach złuszcza skórę. Zaleca się, by unikały go kobiety w ciąży i matki karmiące, a także dzieci do lat 3.
Salicylan sodu jest pochodną kwasu salicylowego, dlatego warto unikać łączenia go z kwasami złuszczającymi naskórek, jak kwas glikolowy, mlekowy (kwasy AHA), a także z witaminą C, retinolem i niacynamidem. Połączenie pochodnej kwasu salicylowego z kwasem migdałowym, mlekowym, witaminą C może zredukować ich działanie. Łącznie salicylanu sodu z kwasami, retinolem czy niacynamidem może wywoływać podrażnienie skóry, wysypkę, zaczerwienienie czy przesuszenie. Nie należy stosować tych produktów podczas tej samej rutyny pielęgnacyjnej.
Salicylan sodu jest solą sodową kwasu salicylowego, który również ma szerokie zastosowanie w kosmetologii. Jest to składnik syntetyczny i wegański, co oznacza, że przy jego produkcji nie były wykorzystane jakiegokolwiek substancje odzwierzęce, a sam produkt nie miał styczności ze zwierzętami.
Salicylan sodu może wywoływać reakcje alergiczne. Może pojawić się rumień, zaczerwienienie lub podrażnienie skóry. Z uwagi na to przed zastosowaniem kosmetyków z tym składnikiem powinno się wykonać próbę uczuleniową. Osoby z alergią na salicylany powinny uważać na ten składnik i przed zastosowaniem nowego kosmetyku dokładnie przeczytać etykietę.
Nie ma wystarczających informacji dotyczących wpływu tego składnika na środowisko.
Składnik nie może być wykorzystywany w produkcji kosmetyków dla dzieci do lat 3, z wyjątkiem szamponów. Osoby uczulone na salicylany nie powinny stosować kosmetyków z tym składnikiem lub należy wykonać próbę uczuleniową. Składnik nie jest zalecany kobietom w ciąży.