Cetylowy fosforan potasu (Potassium Cetyl Phosphate) służy przede wszystkim jako środek powierzchniowo czynny i substancja regulująca konsystencję kosmetyku. Można go znaleźć w produktach przeznaczonych do oczyszczania skóry i włosów, a także w różnego rodzaju mleczkach, kremach i balsamach, gdzie odpowiada za stabilność emulsji i zwiększa jej wodoodporność.
Spis treści:
Fosforan cetylowy potasu jest solą potasową złożoną z mieszaniny estrów kwasu fosforowego i alkoholu cetylowego – wielofunkcyjnego alkoholu tłuszczowego otrzymywanego poprzez redukcję wodorem kwasu palmitynowego. Ten zaś jest jednym z najczęściej występujących w przyrodzie kwasów tłuszczowych, który można znaleźć w oleju palmowym i kokosowym oraz tłuszczu zwierzęcym.
Potassium Cetyl Phosphate jest klasyfikowany jako fosforan alkilowy. Składniki z tej rodziny mają cechę wspólną w postaci struktury rdzenia fosforanowego, a różnią się łańcuchami alkilowymi. Omawiana tutaj sól potasowa fosforanu cetylu ma 16-węglowy łańcuch.
Fosforan cetylowy potasu jest niedrażniącym alkoholem tłuszczowym w formie ciała stałego. Surowiec wykorzystywany w formułach kosmetycznych ma postać kremowobiałego pudru. Jest wrażliwy na pH i jony metali. Częściowo rozpuszcza się w wodzie. Jego cząsteczki rozpraszają się w gorącym płynie, tworząc klarowny lub lekko mętny roztwór, który po schłodzeniu ma strukturę żelu. Cetylowy fosforan potasu dodaje się często do ogrzanej fazy olejowej preparatu.
Cetylowy fosforan potasu przede wszystkim pełni funkcję anionowego środka powierzchniowo czynnego. To użyteczny składnik kosmetyków, ponieważ jest kompatybilny zarówno z wodą, jak i olejem. Z łatwością usuwa brud i tłuszcz ze skóry, dlatego stosuje się go w wielu produktach do codziennej higieny osobistej, takich jak środki myjące i szampony. Oprócz tego fosforan cetylowo-potasowy pełni funkcję:
Cetylowy fosforan potasu nie ma żadnego dobroczynnego wpływu na skórę czy włosy. Jedyne funkcje, jakie pełni w kosmetykach, są związane z ich konsystencją i trwałością. Składnik ten może być wykorzystywany w produktach dla każdego typu cery, z wyjątkiem takiej, która ma zidentyfikowaną alergię na ten związek. Używa się go nie tylko w kosmetykach myjących, ale także tych przeznaczonych do demakijażu oraz w mleczkach i kremach.
Fosforan cetylowy potasu jest składnikiem szczególnie popularnym w filtrach przeciwsłonecznych, ponieważ może wzmacniać ochronę przed promieniowaniem UV i zwiększa wodoodporność formuły. Oprócz tego substancja, którą można znaleźć na etykietach pod nazwą Potassium Cetyl Phosphate, znajduje się w:
Najwyższe stężenie tego fosforanu potasu odnotowano w tuszu do rzęs, gdzie jego zawartość wynosi nawet 8,3%.
Fosforany potasu znane są przede wszystkim jako dodatki do żywności (E 340) pełniące funkcje emulgatora i stabilizatora. Przyjmowane w nadmiarze wpływają negatywnie na gospodarkę wapniową organizmu. Natomiast sole tego typu wykorzystywane w przemyśle kosmetycznym nie wykazują takiego działania.
Fosforan cetylowy potasu jest substancją łagodną i o ile środki powierzchniowo czynne mogą być promotorem przenikania substancji czynnych w głąb skóry, same nie penetrują jej warstw i nie kumulują się w organizmie.
Niepokój może budzić zawartość alkoholu cetylowego w tym składniku kosmetycznym (maksymalnie 2%). Ze względu na swoją nazwę często jest kojarzony z działaniem wysuszającym i drażniącym skórę. W rzeczywistości jest odwrotnie – pełni raczej funkcję emolientu o zdolnościach okluzyjnych i filmotwórczych.
Nie ma informacji na temat składników kosmetycznych, z którymi nie należy łączyć cetylowego fosforanu potasu. Związek ten jest kompatybilny zarówno z fazą wodną, jak i olejową, a ponadto poprzez oczyszczanie skóry i włosów ułatwia penetrację innym składnikom.
Cosmetic Ingredient Review, czyli organizacja badająca składniki kosmetyczne przeanalizowała 28 fosforanów alkilowych, w tym cetylowy fosforan potasu, i uznała je za substancje bezpieczne i niedrażniące. Mimo wszystko przed pierwszym użyciem produktu warto wykonać próbę na niewielkim obszarze skóry, żeby sprawdzić, czy pojawią się niepożądane efekty uboczne lub reakcja uczuleniowa.
Cetylowy fosforan potasu to substancja syntetyczna. Jednym ze związków, który wchodzi w skład tego środka powierzchniowo czynnego, jest alkohol cetylowy, do którego produkcji może być wykorzystany m.in. olej palmowy. Zawsze więc warto upewnić się, że wybrany kosmetyk został stworzony w warunkach, które nie zagrażają w żaden sposób ekosystemowi.