Tlenek cynku to nieorganiczny związek chemiczny, będący białym, bezzapachowym proszkiem o właściwościach fizycznych filtrów mineralnych. W naturze występuje jako minerał o nazwie cynkit, ale w kosmetyce wykorzystywana jest jego wysokooczyszczona forma syntetyczna. Jest jednym z najdłużej stosowanych surowców ochronnych w kosmetykach – ceniony za działanie łagodzące, osłaniające i przeciwsłoneczne.
Tlenek cynku to wielofunkcyjny składnik o szerokim zastosowaniu. Przede wszystkim działa jako fizyczny filtr UV, odbijając i rozpraszając promieniowanie UVA i UVB, dzięki czemu znajduje zastosowanie w kosmetykach przeciwsłonecznych. W przeciwieństwie do filtrów chemicznych nie wchodzi w reakcję ze skórą i jest dobrze tolerowany nawet przez osoby o bardzo wrażliwej cerze, w tym dzieci.
Ponadto wykazuje działanie łagodzące, ściągające i antybakteryjne, co czyni go skutecznym składnikiem w kosmetykach przeznaczonych do skóry podrażnionej, tłustej i trądzikowej. W formułach dla dzieci jest wykorzystywany jako składnik osłonowy, chroniący przed otarciami i podrażnieniami (np. w kremach na odparzenia).
Tlenek cynku może również pełnić funkcję pigmentującą i matującą, ponieważ pochłania nadmiar sebum i nadaje kosmetykom lekko biały kolor.
Jest to składnik uznawany za bezpieczny i dobrze tolerowany, także przez skórę wrażliwą, alergiczną czy dziecięcą. W typowych stężeniach nie działa drażniąco ani uczulająco. W rzadkich jednak przypadkach potencjalnymi działaniami niepożądanymi są podrażnienia oraz suchość skóry. Głównym ograniczeniem może okazać się efekt bielenia, który wynika z fizycznych właściwości tlenku cynku – w niektórych formułach może pozostawiać biały film na skórze. W nowoczesnych kosmetykach minimalizuje się to zjawisko przez zastosowanie mikronizacji lub odpowiedniego doboru rozmiaru cząsteczek.
Warto również zaznaczyć, że tlenek cynku w postaci nanocząstek (nano Zinc Oxide) jest oddzielnie oznaczany w składzie INCI, a jego stosowanie podlega innym kryteriom bezpieczeństwa.
Ze względu na swoje właściwości ochronne, łagodzące i pigmentujące, składnik znajduje zastosowanie w wielu różnych typach kosmetyków, zarówno pielęgnacyjnych, jak i kolorowych. Najczęściej występuje w:
Może podrażniać oczy.