Zinc sulfate właściowości i zastosowanie

Siarczan cynku – co to? Zastosowanie

Siarczan cynku (Zinc sulfate) to składnik aktywny kosmetyków, który pełni przede wszystkim rolę substancji bakteriobójczej i dezynfekującej. Sprawdza się w higienie jamy ustnej, ponieważ redukuje osad nazębny i inne przebarwienia. Jako jedna z postaci cynku ma wiele cennych właściwości, również takich, które regulują konsystencję produktu.

Spis treści:

• Właściwości siarczanu cynku
• Zastosowanie siarczanu cynku
• W jakich kosmetykach można znaleźć siarczan cynku?
• Inne postacie cynku w kosmetyce
• Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć siarczanu cynku?
• Efekty uboczne stosowania siarczanu cynku
• Siarczan cynku – czy jest to składnik pochodzenia naturalnego?
• Wpływ siarczanu cynku na środowisko naturalne

Właściwości siarczanu cynku

Siarczan cynku jest nieorganicznym związkiem chemicznym powstałym w wyniku reakcji kwasu siarkowego z cynkiem metalicznym, jego tlenkiem lub solami lotnych kwasów. Ma postać białych, bezwonnych kryształów, które dobrze rozpuszczają się w wodzie.

Sam cynk jest mikroelementem, który występuje naturalnie w organizmach roślinnych i zwierzęcych, ale w niewielkich ilościach – należy do istotnych pierwiastków śladowych. Jest niezbędny dla prawidłowej pracy ustroju człowieka, ponieważ uczestniczy w syntezie enzymów, białek i kwasów nukleinowych. Bierze także udział w produkcji hormonów.

W kosmetyce mają zastosowanie różne postacie tego pierwiastka, m.in. węglan cynku, tlenek cynku czy glukonian cynku, a każdy z nich wykazuje nieco odrębne właściwości istotne dla higieny i pielęgnacji skóry oraz jej przydatków. Siarczan cynku znany jest przede wszystkim ze swojego działania ściągającego i przeciwtrądzikowego. W produktach kosmetycznych jest stosowany również jako substancja przeciwzbrylajaca, czyli taka, która zapobiega zlepianiu się składników w bryłę.

Zastosowanie siarczanu cynku

Już ponad 5 tysięcy lat temu w Egipcie wykorzystywano maść cynkową jako środek zwalczający choroby skóry. Do dziś pierwiastek ten jest ważnym składnikiem kosmetyków, które łagodzą skutki drobnych uszkodzeń, odparzeń i trądziku młodzieńczego. Sole cynku znalazły zastosowanie zarówno w medycynie i branży farmaceutycznej, jak i w kosmetyce.

W produktach do codziennej higieny i pielęgnacji siarczan cynku pełni funkcję bakteriobójczą, dezynfekującą i przeciwzapalną. Redukuje liczbę mikrobów, które zasiedlają skórę i jej przydatki, a także jamę ustną. Pomaga pozbyć się osadu nazębnego i innych przebarwień. Przyspiesza regenerację tkanek i ma zastosowanie w kosmetykach antyseptycznych, które łagodzą takie uszkodzenia skóry jak odparzenia, zajady czy opryszczki.

Sole cynku, głównie glukonian cynku i siarczan cynku, wykazują dużą skuteczność w łagodzeniu trądziku o charakterze zapalnym. Działają bakteriostatycznie wobec Propionibacterium acnes – bakterii, która może się uodpornić na antybiotyki, zwłaszcza erytromycynę, często używaną przy tego rodzaju infekcjach. Natomiast miejscowe stosowanie pasty, której składnikami są tlenek cynku i siarczan cynku, łagodzi pieluszkowe zapalenie skóry i wyprysk kontaktowy na dłoniach.

Jeśli chodzi o właściwości konsystencjotwórcze siarczanu cynku, stabilizuje on emulsje W/O (woda w oleju) i przeciwdziała zbrylaniu kosmetyków.

W jakich kosmetykach można znaleźć siarczan cynku?

Siarczan cynku jest składnikiem kosmetyków przeznaczonych do cery tłustej i problematycznej – trądzikowej lub borykającej się z innymi problemami dermatologicznymi. Związek ten reguluje wydzielanie sebum i działa przeciwzapalnie. Można go znaleźć w wielu kremach mających na celu ściągnięcie skóry, zahamowanie rozwoju drobnoustrojów i złagodzenie podrażnień. Pełni także częściowo funkcję konserwantu. Siarczan cynku występuje m.in. w:

• płynach do płukania jamy ustnej,
• pastach do zębów,
• żelach pod prysznic,
• płynach do kąpieli,
• mydłach w płynie,
• żelach peelingujących,
• szamponach przeciwłupieżowych,
• odżywkach do włosów,
• kremach do rąk,
• balsamach do ciała,
• lakierach do paznokci.

Dozwolone stężenie tej substancji w krajach Unii Europejskiej to maksymalnie 1%.

Inne postacie cynku w kosmetyce

Siarczan cynku nie jest jedyną solą tego pierwiastka, jaką stosuje się w pielęgnacji skóry i włosów. Warto wiedzieć, że ten mikroelement występuje w produktach kosmetycznych w postaci jonowej, w formie bioaktywnych kompleksów. Najczęściej spotykane sole cynku to:

• węglan cynku – chroni skórę, zwalcza trądzik zapalny i jest substancją zmętniającą w szamponach;
• tlenek cynku – działa przeciwzapalnie (łagodzi np. pieluszkowe zapalenie skóry) i ściągająco, pełni rolę filtra UV;
• undecylenian cynku – substancja przeciwgrzybicza i przeciwłupieżowa;
• glukonian cynku – odblokowuje pory, matuje skórę i reguluje wydzielanie sebum, a także oczyszcza, zapobiega powstawaniu nieprzyjemnych zapachów i rozwojowi drobnoustrojów.

Produkty zawierające pirytionian cynku, do których należą głównie kosmetyki przeciwłupieżowe, zostały wycofane ze sprzedaży z dniem 1 marca 2022 roku na mocy Rozporządzenia Komisji Europejskiej. Substancję tę uznano za szkodliwą.

Z jakimi składnikami kosmetyków nie łączyć siarczanu cynku?

Nie ma informacji na temat niekorzystnych interakcji siarczanu cynku z innymi składnikami kosmetyków.

Efekty uboczne stosowania siarczanu cynku

Siarczan cynku znajduje się na liście substancji dozwolonych do stosowania w kosmetykach, ale wyłącznie z zachowaniem maksymalnego stężenia 1% (w przeliczeniu na cynk). Jest potencjalnym alergenem. Przed zastosowaniem produktu z siarczanem cynku należy wykonać próbę na niewielkim obszarze skóry w celu sprawdzenia, czy składnik ten działa drażniąco lub wywołuje reakcję uczuleniową. W szczególności powinny na niego uważać osoby o cerze wrażliwej.

Siarczan cynku – czy jest to składnik pochodzenia naturalnego?

Ta postać cynku jest nieorganicznym związkiem chemicznym. Ma pochodzenie syntetyczne lub mineralne – wodny siarczan cynku występuje w złożach rud cynkowych (goslaryt). Siarczan cynku jest odpowiedni dla wegan, ponieważ nie zawiera składników pochodzenia zwierzęcego.

Wpływ siarczanu cynku na środowisko naturalne

Substancja ta w czystej formie jest toksyczna dla środowiska naturalnego i wszystkich organizmów żywych, zwłaszcza wodnych. Ponieważ nie można pozwolić na nadmierną akumulację siarczanu cynku w przyrodzie, jego stężenie w kosmetykach i suplementach diety jest ściśle określone.