Xanthan Gum właściowości i zastosowanie

Guma ksantanowa – czym jest i jakie ma zastosowanie w kosmetykach?

Guma ksantanowa (Xanthan gum) to składnik konsystencjotwórczy, stosowany powszechnie w przemyśle kosmetycznym i spożywczym. W jakich kosmetykach ma zastosowanie i czy jest składnikiem bezpiecznym?

Spis treści:

• Czym jest guma ksantanowa?
• Właściwości gumy ksantanowej
• W jakich kosmetykach można znaleźć gumę ksantanową?
• Czy guma ksantanowa jest bezpieczna?
• Czy guma ksantowa jest składnikiem pochodzenia naturalnego?

Czym jest guma ksantanowa?

W składach produktów spożywczych i kosmetycznych znajdziemy ją pod nazwami Xanthan gum lub guma ksantanowa. To wielocukier, składający się z glukozy, mannozy i mieszanki kwasów: glukuronowego, pirogronowego i octowego. Substancja wytwarzana jest za pomocą mikroorganizmów w procesie syntezy węglowodanów, wykonywanej przez bakterie Xanthomonas campestris. Ten długocząsteczkowy polisacharyd o wysokiej masie cząsteczkowej można również pozyskać z roślin.

Guma ksantanowa stosowana w przemyśle ma postać proszku o żółtawym zabarwieniu. Doskonale rozpuszcza się w wodzie, dzięki czemu jest łatwym do obróbki składnikiem produktów spożywczych, leków i kosmetyków.

Właściwości gumy ksantanowej

Powszechnie stosowany stabilizator i modyfikator reologii – w produktach kosmetycznych odpowiada głównie za prawidłową konsystencję. Warto wspomnieć, że guma ksantanowa zachowuje stabilność w środowisku kwaśnym – jest odporna na ich działanie. Ta właściwość sprawia, że może być stosowana jako stabilizator w kosmetykach o zróżnicowanym pH.

Guma ksantanowa nadaje pożądaną konsystencję produktom kosmetycznym i spożywczym. Efekt ten jest trwały i nie ma tutaj wpływu działanie niskiej temperatury. Stabilizowane gumą ksantanową produkty można zamrażać – po rozmrożeniu ich konsystencja pozostanie taka, jak przed zamrożeniem.

Omawiany składnik jest również emulgatorem, oznacza to, że ma zdolność do łączenia frakcji wodnej z tłuszczową. Dzięki zastosowaniu gumy ksantanowej można tworzyć kosmetyki o jednolitej konsystencji, bez obawy, że składniki olejowe oddzielą się od wodnych i stworzą warstwę na powierzchni. Z drugiej strony guma ksantanowa absorbuje wilgoć, dzięki temu frakcja wodna zostaje ustabilizowana.

Rola konsystencjotwórcza gumy ksantanowej w kosmetykach polega głównie na tym, że jest to doskonały składnik kosmetyków w formie żelu. Dodatkowo podnosi ona lepkość produktu, dzięki czemu jego aplikacja jest łatwiejsza. Guma ksantanowa jest swego rodzaju lepiszczem – wiąże ze sobą składniki kosmetyczne, zapewniając spójną konsystencję produktu.

Stężenia, jakie guma ksantanowa może osiągać w produktach kosmetycznych, wynoszą od 0,01% do 10%. Im wyżej znajduje się ona w składzie produktu, tym wyższe będzie jej stężenie. Ze względu na fakt, że jest to substancja bezpieczna, producenci nie są zobligowani do stosowania przestrzegania granicy maksymalnego stężenia, jak w przypadku substancji potencjalnie niebezpiecznych lub alergennych.

W przemyśle farmaceutycznym guma ksantanowa służy jako zagęstnik, jest też składnikiem preparatów osłonowych. Dodawana jest również po to, aby opóźnić uwalnianie substancji aktywnej z tabletki.

W jakich kosmetykach można znaleźć gumę ksantanową?

Guma ksantanowa nie ma żadnych właściwości odżywczych i pielęgnacyjnym. Jest składnikiem, który zapewnia stabilność mieszaninie składników aktywnych. Odpowiada za prawidłową konsystencję produktu i ułatwia jego nakładanie. Nie można zatem uznać jej za substancję zbędną, ponieważ wpływa na komfort stosowania produktu. Jej właściwości chemiczne pozwalają na uzyskanie konsystencji żelowej kosmetyku. Jest ona wydajnym emulgatorem i pozwala trwale połączyć frakcję wodną z olejową, czyli na wykorzystanie naturalnych olejków w kosmetykach i łączenie ich z innymi substancjami pielęgnacyjnymi.

Xanthan gum znajdziemy w składzie:

• większości produktów o konsystencji żelu: produktów myjących, do pielęgnacji włosów, ciała i twarzy,
• emulsji, balsamów i mleczek do ciała i twarzy,
• szamponów, odżywek i masek do włosów,
• tuszów do rzęs,
• past do zębów,
• kosmetyków do demakijażu (poza dwufazowymi).

Czy guma ksantanowa jest bezpieczna?

Guma ksantanowa została uznana za składnik bezpieczny – więcej informacji na ten temat znajdziesz w raporcie „Cosmetic Ingredient Review” z 2016 roku. Co więcej, Xanthan gum znajduje się również na liście FDA bezpośrednich dodatków do żywności. Guma ksantanowa dodawana jest nawet do żywności dla niemowląt, która jest kontrolowana znacznie bardziej restrykcyjnie niż pozostałe produkty spożywcze. Niemniej warto zwrócić uwagę na działanie, jakie ma na organizm ludzki, kiedy jest spożywana w nadmiarze.

Xanthan gum to produkt bezpieczny dla skóry, nie jest również wpisany na listę alergenów. W kontekście zastosowania go w przemyśle kosmetycznym ważna jest informacja o tym, że nie jest komedogenny. Stosowanie kosmetyków zawierających gumę ksantanową nie będzie zatem powodować zatykania porów skóry. Osoby o cerze tłustej i z problemami z trądzikiem mogą używać kosmetyków, w których składzie znajduje się guma ksantanowa.

Guma ksantanowa jest produktem roślinnym lub syntetycznym, dlatego producenci kosmetyków wegańskich chętnie wykorzystują ten zagęstnik w swoich preparatach. Jest wytwarzana na skalę przemysłową, do tej pory nie stwierdzono jej szkodliwego wpływu na środowisko naturalne.

Czy guma ksantanowa jest składnikiem pochodzenia naturalnego?

Guma ksantanowa jest substancją powstałą w procesie fermentacji, w której udział biorą bakterie Xanthomonas campestris. Pozyskiwana jest również z roślin: soi, pszenicy lub kukurydzy. Gdy poddamy fermentacji ich nasiona, powstanie ksantan, który poddany obróbce laboratoryjnej zmienia się w gumę ksantanową o takich samych właściwościach jak produkt syntezy węglowodanów następujący z udziałem mikroorganizmów. Jest to zatem produkt naturalnie występujący w przyrodzie i może być wytwarzany w laboratorium na potrzeby przemysłu kosmetycznego, farmaceutycznego lub spożywczego.